Portuqaliya Hindistanı (port. Estado Português da Índia, Índia Portuguesa) — Portuqaliyaya məxsus olmuş və Hindustan yarımadasında yerləşən müstəmləkə.
Tarixi dövlət | |||||
Portuqaliya Hindistanı | |||||
---|---|---|---|---|---|
ind. Republik Maluku Selatan | |||||
|
|||||
|
|||||
Paytaxt | Qoa | ||||
Dilləri | portuqal dili | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Portuqaliya Hindistanı Harırda Hindistana məxsus olan Qoa. Dadra və Naqar-Xaveli, Daman və Diu, üstəlik Mumbay şəhərləri daxil idi. Mombay adnı Portuqallar «Bom Bay» və ya «Bom Beyn» — «yaxşı körfəz» adlandırmışlar. Portuqaliya Hindistanını bəzi hallarda Qoa deyə adlanfırırlar.
Hindistana ilk dəniz yolunu 1498-ci ildə portuqaliyalı dənizçi Vasko da Qama kəşf etmişdir. Portuqaliyalılar uzun sürən dəniz səyahətindən sonra afrikanı dolaşaraq Kəlküttə şəhərinə gəlirlər. 1511-ci ildən şəhər portuqalların koloniyasına çevrilir. 1510 ildə hersoq Afonsu d'Albukerki portuqaliyanın ilk koloniyadının əsasını qoyur. Albukerki Qoa istiqamətində yürüşünü davam etdirərək qitənin içərilərinə doğru hərəkət edir. Bundan sonra bölgə əhalisini xristianlaşdırmağa başladılar. Hazırda Hindistan əhalisinin 27% xristiandır.
Burada onlar avropa tipli şəhər inşa etməyə başladılar. Hazırda şəhər Köhə Qoa kimi tanınır. Müstəmləkənin paytaxtı hazırda Panaci adlanan şəhər olmuşdur.
XVII əsrdə bölgəyə daha güçlü Holland və İngilis donanmasının gəlməsi ilə onun geniş ərazilərdə ağalığına son qoyulur. Portuqalların əlində cəmi Hindistanın bir necə rayonu qalır.
Üç rayon ölkənin sahil hissələrində yerləşir: Qoa və Malabar sahillərinə yaxın ərazidə yerləşən adalar, Daman yaxınlığında yerləşən, Kathiyavar yarımadası yaxınlığında yerləşən Nasik və Diuu adaları. Portuqaliya Hindistanına həmçinin Daman, Salset adası, Bombey və Basseyn üstəlik Diu.
Bombey hazırda Mumbay adlandırılır və Hindistanın iri şəhərlərindəndir. 1661-ci ildə şəhər Böyük Britaniyaya güzəştə gedilir. Şəhəri 1534-cinildə portuqallarinşa etmişdilər.
Mədrəs şəhəri portuqallar tərəfindən XVI əsrdə San-Tome adı ilə salınmışdır. Sonradan ərazi hollanların əlinə keçir.
1961-ci ildə Qoa.[1] Hindistan qüvvələri tərəfindən işğal edilir. Yerində isə eyni adlı ştat yaradılır. Ştatın mərkəzi isə Panaci şəhəri olur. Hindistan Dadra və Naqar Xavelini 1954-ci ildə işğal edir[2]. Portuqaliya Hindistanın ərazilər üzərində hakimiyyətini ancaq 1974-ci ildə tanıyır. Dörd vilayət iki birləşdirilmiş ərazi elan edlir: Daman və Diu, Dadra və Naqar Xaveli.
Portuqslların nəzarətində olan ərazilər özünün arxitekturası[3][4][5][6] ilə seçilir. Buralar sanki, Avropanı xatırladır. Hindistana gələn turistlərin 15% məhz bura gəlirlər.