Qaragül qoyunu
Qaragül qoyunu — qabayunlu qoyun cinsi. Əsasən dərisindən və südündən istifadə edilir[1][2]..
| Qaragül qoyunu | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Elmi təsnifat | ||||
|
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin |
||||
| ||||
Qaragül qoyunu əsasən Türkmənistan və İranda saxlanılır.[3]
Qaragül xəzi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qaraqul xəzinə müxtəlif cins qoyun qurularının dərilərinə aid edilir və bunlar da özlərinin ilkin tük örtüyünün burulma quruluşuna görə fərqlənirlər. Qaraqul xəzi aşağıdakı kimi fərqlənir:
- təmizcinsli qara rəngli qaraqul;
- təmizcinsli rəngli qaraqul;
- təmizcinsli boz rəngli qaraqul;
- metis (quyruqlu) qara rəngli qaraqul;
- metis (quyruqlu) rəngli qaraqul;
- metis cinsdən olan qara rəngli qaraqul;
- metis müxtəlif cinsdən olan rəngli qaraqul;
- Doğulmayan, qaraqul cinsli quzu dərisi qaragülçə
Bunlar yaş fərqinə görə (hətta bir aya qədər günlərin sayına görə) və tük örtüyünün inkişaf dərəcəsinə görə üç yerə ayrılır:
- qolyak-lütcə (cox zəif tük örtüyü olan)
- Muar-cox qısa parlaq, iynəyəbənzər dalğavari tük örtüklü (qaragülçə ölü)
- Klyam zahılığın axırıncı mərhələsindəki embrion dərisi və doğulmuş 1–2 günlük quzu dərisi; tük örtüyü müardan çoxdur və burulma təzə başlayır(buna qaragül-qaragülçəsi deyilir)
- Sumuşka- doğlmuş, 2–4 günlük quzu dərisi:
- Yaxobob-doğuluş 1-aya qədər qaraqul cinsli quzu dərisi.
- Merluşka:-30 günlük quzu dərisi (qara palıdı və ağ rəngli)
Qaragül xəzi müxtəlif qoyunların quzu dərilərindən ibarətdir. Qara, boz və çal rəngli təmiz cinsli qaragül dərisi, qara və əlvan rəngli müxtəlif cinslərin (zərif yunlu qoyunlardan başqa) qarışığından olan qaragül dəri saf və qarışıq cinsli qaragülçə (doğulmamış quzu), təbii və boyanmış krım dərisi, təbii və boyanmış güllü dəri, Rusiya və səhra müarının dərisi , güllü və safcinsli yaxobab dərisi bu qrupa daxildir.
Bunlardan başqa sənayedə şiraz, Xorason, Əfqan, Tehran, Qərbi Cin və Monqolustan quzu dəriləri də emalı edilir.
Qaraqul quzu dərisi qoyunların tükü yaşına görə çox dəyişilir. Dəriyə qiymət verilməsində bu halın çox böyük əhəmiyyəti vardır. Qoyunun yaşı artdıqca, dərisinin keyfiyyəti aşağı düşür. Quzunun ilk doğulan günlərində alınan dərisi ən qiymətli dəridir.[4]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Грубошерстные овцы. Смушковые породы овец". 2010-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-20.
- ↑ "Каракульская порода овец". 2010-04-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-20.
- ↑ Kənd əhalisinin məşğuliyyəti [ölü keçid]
- ↑ "Müxtəlif cinsli qaraqul qoyun xəzlərinin əmtəəlik xüsusiyyətləri". 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-20.