Qarrinça

Qarrinça (port. Garrincha; tam adı: port. Manuel Francisco dos Santos; 28 oktyabr 1933[1][2][…] – 20 yanvar 1983[3][1][…], Rio-de-Janeyro) — Braziliyanın məşhur futbolçularından biri. Yarımmüdafiəçi mövqeyində çıxış edib. O, XX əsrin ən yaxşı futbolçuları siyahısında dünya futbolçuları arasında 8-ci, Cənubi Amerikadan olanlar arasında isə 4-cü yeri tutur[4].

Qarrinça
Ümumi məlumatlar
Tam adı Manuel Fransisko dos Santos
Doğum tarixi
Doğum yeri Pau-Qrandi, Braziliya
Vəfat tarixi (49 yaşında)
Vəfat yeri Rio-de-Janeyro, Braziliya
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı Braziliya Braziliya
Boyu 169 sm
Çəkisi 72 kq
Mövqeyi Yarımmüdafiəçi
Karyerası
Gənclik karyerası
1948–1952 Braziliya "Pau-Qrandi"
Klub karyerası[* 1]
1953–1965 Braziliya "Botafoqo" 614 (245)
1966 Braziliya "Korintians" 13 (10)
1967 Braziliya "Portuqeza" 33 (7)
1968 Kolumbiya "Atletiko Xunior" 1 (3)
1968–1969 Braziliya "Flamenqo" 24 (4)
1972 Braziliya "Olariya" 7 (7)
1953—1972 Cəmi 692 (276)
Milli yığma[* 2]
1955–1966 Braziliya Braziliya 50 (12)
Təltif və medalları
Dünya çempionatları
Qızıl İsveç 1958
Qızıl Çili 1962
  1. ↑ Milli çempionatların müxtəlif liqalarında peşəkar klubların heyətində keçirdiyi oyunların və vurduğu qolların sayı.
  2. ↑ Rəsmi oyunlarda milli yığmanın heyətində keçirdiyi oyunların və vurduğu qolların sayı.
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qarrinça 28 oktyabr 1933-cü ildə Rio-de-Janeyro yaxınlığındakı Pau-Qrandi kəndində kasıb bir ailədə anadan olub.

Qarrinça anadan olduğu zaman çox zəif idi; həmçinin qıçlarında anatomik pozuqlar olub[5]. Sol ayağı içəri, sağ ayağı isə çölə doğru əyri idi[5]. Həmçinin sağ ayağı sol ayağından 6 santimetr daha qısa idi[5]. Ailəsinin kiçik Qarrinçanı müalicə etdirmək imkanı yox idi[5].

14 yaşındaykən doğulduğu şəhərdə tekstil fabrikində işə başlayır[5].

Şəxsi həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qarrinçanın ilk evliliyini 18 yaşında olarkən baş tutub[5]. Nair adlı qadınla evlililiyindən Qarrinçanın 8 uşağı dünyaya gəlmişdir[5]. Amma Qarrinçanın uşaq sahibi olduğu tək qadın Nair deyildi[5]. Rio-de-Janeyrodakı sevgilisindən 2, Dünya Kuboku üçün getdiyi İsveçdə tanış olduğu sevgilisindən də 1 uşağı var[5]. Onun sonuncu sevgilisi isə Braziliyanın məşhur sambacılarından Elza Soaresdir[6]. Ümumilikdə 4 müxtəlif qadınlardan 13 uşağın atası Qarrinçanın övladlarından 10-u qız, 3-ü oğlandır[5].

Karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Klub karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Fabrikdə işlədiyi dövrdə o, futbol qabiliyyətini də sərgiləyirdi[5]. Bir çox klubda baxışdan keçir[5]. Amma buna baxmayaraq uzun müddət peşəkar futbola addım ata bilmir[5]. İlk peşəkar müqaviləsini Gentil Kardosonun tövsiyəsiylə "Botafoqo" klubu ilə bağlayır[5]. 19 iyul 1953-cü ildə "Botafoqo" formasıyla çıxdığı ilk matçda 3 qol vurur və bundan sonra 1966-ci ilə qədər klubun formasını geyinir[5].

Qarrinçanın karyerası "Botafoqo" klubunda parlamağa başlamışdır[4]. O, burada 614 oyuna 245 qol vurub. "Botafoqo"da ciddi zədələnəndən sonra klub onu satır[4]. Amma Qarrinça "Botafoqo"dan sonra heç bir klubda uzun zaman qala bilmirdi[4].

Karyerası ərzində 6 müxtəlif klubda forma geyinən Qarrinça 1972-ci ildə Rio-de-Janeyronun kiçik komandası olan "Olariya"da karyerasını bitirir[5].

Milli karyerası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1955-ci ildən 1966-cı ilə kimi Qarrinça Braziliya yığmasında oynamış və Dünya Kubokun ikiqat qalibi olmuşdur[4]. 1958 və 1962-ci illərdə Dünya Kubokunda 4 top ilə ən yaxşı bombardir olmuşdur[4].

Statistika

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Klub

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mövsüm Klub Liqa Liqa Kubok Qitə Digər Cəmi
Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol
1953 "Botafoqo" KL 26 20 – – – – 0 0 26 20
1954 KL 26 7 – – – – 9 1 35 8
1955 KL 19 3 – – – – 9 2 28 5
1956 KL 20 5 – – – – 0 0 20 5
1957 KL 21 6 – – – – 9 2 30 8
1958 KL 26 10 – – – – 9 1 35 11
1959 KL 23 9 – – – – 5 3 28 12
1960 KL 21 8 – – – – 9 1 30 9
1961 KL 21 6 – – – – 11 2 32 8
1962 KL 21 8 3 0 – – 7 2 31 10
1963 KL 3 1 1 0 2 0 1 0 7 1
1964 KL 4 0 – – – – 7 3 11 3
1965 KL 5 2 – – – – 7 0 12 2
"Botafoqo"da ümumi 236 85 4 0 2 0 83 17 325 102
1966 "Korintians" PL 4 0 – – – – 6 1 10 1
1968 "Atletiko Xunior" KÇ 1 0 – – – – – – 1 0
1968 "Flamenqo" KL 0 0 – – – – – – 0 0
1969 KL 4 0 – – – – – – 4 0
1972 "Olariya" KL 8 0 – – – – – – 8 0
Yekun 253 85 4 0 2 0 89 18 348 103

Milli

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qarrinça (solda) FİFA Dünya Kuboku 1962-də

Mənbə: Rsssf.com[7]

Braziliya milli futbol komandası
İl Oyun Qol
1955 1 0
1956 0 0
1957 6 0
1958 5 0
1959 4 0
1960 5 2
1961 4 1
1962 12 6
1963 0 0
1964 0 0
1965 6 0
1966 7 3
Yekun 50 12

Vəfatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qarrinça 19 yanvar 1983-cü ildə spirtli içkinin yaratdığı xəstəlik ucbatından komaya düşür[5]. Xəstəxanaya qaldırılsa da komadan çıxa bilmir[5]. Nəticədə 1983-cü ildə, yanvarın 20-də saat 06:00 radələrində Rio-de-Janeyroda vəfat edir[5]. Ölüm səbəbi serroz olaraq qeyd edilir[5].

Onun qəbri öz vəsiyyətinə uyğun olaraq, doğulduğu Pau-Qrandi kəndindədir[5]. Məzar daşında bu sətirlər yazılıb[5]:

" O çox şirin bir uşaq idi
Quşlarla danışardı. 		"

Xatirəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Marakana stadionunda Qarrinçanın büstü
  • Onun haqqında "Qarrinça, xalqın fəxri" adlı film çəkilmişdir[4].
  • Braziliya Milli Stadionu və doğma Pau-Qrandidəki stadion onun adını daşıyır.
Mane Qarrinça adına Braziliya Milli Stadionu.

Biblioqrafiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Ruy Castro. Garrincha – The triumph and tragedy of Brazil's forgotten footballing hero. Yellow Jersey Press, London. 2005. ISBN 0-224-06433-9. Original in Portuguese: Estrela Solitária (Lonely Star), 1995
  • Bellos, Alex. Futebol: The Brazilian Way of Life. Bloomsbury. 2002. ISBN 0-7475-6179-6.
  • Antezana, Luis H. Un pajarillo llamado "Mané". Plural Editores. 1998. ISBN 84-89891-29-X.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France Mané Garrincha // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ GARRINCHA manuel francisco dos santos // Argentine Soccer Database (isp.).
  3. ↑ Garrincha // Encyclopædia Britannica (ing.).
  4. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Bu gün onun 80 yaşı tamam olacaqdı: "Qarrinça, xalqın fəxri" - VİDEO - FOTO Arxivləşdirilib 2013-12-24 at the Wayback Machine. milli.az, 28.10.2013  (az.)
  5. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Aygün İlqarqızı. Müxtəlif qadınlardan 13 uşaq sahibi olan “axmaq” dahi - Qaynanasını necə öldürdü? - VİDEO Arxivləşdirilib 2015-03-25 at the Wayback Machine. publika.az, 22.02.2014  (az.)
  6. ↑ Neder, Alvaro. "Biography: Elza Soares". AMG. 31 October 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 May 2010.
  7. ↑ "Manoel Francisco dos Santos "Garrincha" - International Appearances and Goals" Arxivləşdirilib 2011-06-04 at the Wayback Machine. Rsssf.com

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Qarrinça ilə əlaqəli mediafayllar var.