Qazi Zəfər Əhməd

Qazi Zəfər Əhməd (benq. কাজী জাফর আহমেদ, 193927 avqust 2015[1], Dəkkə) — Pakistan və Banqladeşin siyasətçi və dövlət xadimi, Banqladeşin baş naziri (1989–1990).

Qazi Zəfər Əhməd
benq. কাজী জাফর আহমেদ
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1939
Vəfat tarixi 27 avqust 2015(2015-08-27)[1]
Vəfat yeri
Dini sünnilik
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dəkkə Universitetinin tələbə hərəkatının liderlərindən biri idi. Tarix elmləri doktoru olub.

O, Ayub Xan rejiminə qarşı (1962) xalq üsyanının tələbə liderlərindən biri idi, bu da müxalifətə qarşı təzyiqlərin yumşaldılmasına və siyasi liderlərin həbsdən azad edilməsinə səbəb oldu. O, Maoist siyasətçi, Şərqi Pakistan Tələbələr Birliyinin Baş katibi (1962–1963) idi. Daha sonra Tonqanın sənaye bölgəsində başlayan əmək hərəkatının liderlərindən birinə çevrildi. O, həmçinin Çin tərəfdarı olan fraksiyanın lideri idi, 1966-cı ildə Kommunist Partiyasından ayrıldı və 22 fevral 1970-ci ildə Şərqi Pakistan üçün ümummilli mitinqdə müstəqillik tələb edən ilk şəxslərdən biri oldu.

1967-ci ildən 1985-ci ilədək Bengal İşçilər Federasiyasının prezidenti idi.

Banqladeş müstəqillik qazandıqdan sonra Abdul Hamid Xan Bxaşaninin Milli Avamist Partiyasına qatıldı və baş katibi oldu (1972–1974). Daha sonra Birləşmiş Xalq Partiyasını (1974) yaratdı və 1986-cı ilədək onun baş katibi vəzifəsini icra etdi. Partiya lideri olaraq, prezident Ziaur Rahman tərəfindən formalaşdırılan koalisiya hökumətinə daxil oldu və Təhsil Naziri vəzifəsini tutdu (1978). Ancaq koalisiya liderləri ilə siyasi fikir ayrılığı səbəbi ilə tezliklə bu vəzifədən ayrıldı.

Daha sonra Məhəmməd Erşadın hərbi rejiminə qarşı mübarizədə əhəmiyyətli rol oynadı, lakin sonra siyasi fikirlərini dəyişdirib hökumət tərəfdarı olan Jatya partiyasına qoşuldu və Ticarət naziri, Dənizçilik və Limanlar naziri, İnformasiya naziri və Təhsil Naziri, Baş nazir müavini (1986–1990) vəzifələrini icra etdi. 

1989–1990-cı illərdə — Banqladeşin Baş naziri oldu.

1986–1996-cı illərdə millət vəkili seçildi və Jatya partiyasının parlament fraksiyasının sədr müavini oldu.

1999-cu ildə Erşad rejiminin yıxılmasından sonra Avstraliyaya müalicə üçün getdi, orada Qərbi Sidney Universitetində (1999–2000) Cənubi Asiya qlobal siyasət sahəsində qonaq olmuşdur. Onun ictimai məruzələri azadlıq hərəkatına, subkontinentdə geosiyasi hadisələrə və Banqladeşdə təhsilin inkişafına həsr edilmişdir.

2001-ci il həbs olundu, lakin oktyabr ayında azad edildi. Sonra yenidən Avstraliyada qaçqın kimi yaşadı və əlilliyə görə pensiya aldı.

2004-cü ilin fevral ayında Banqladeşə və ölkənin ictimai və siyasi həyatına döndü. 2013-cü ildə Jatya partiyasından xaric edildi və Milliyyətçi Partiya sıralarına qoşuldu.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Kazi Zafar Ahmed // Find a Grave (ing.). 1996.