Qrin kart (ing. Green card) — ABŞ-da daimi yaşayış icazəsi əldə etmək üçün verilən sənəddir. Bu kart ABŞ-də qanuni olaraq işləmək və yaşamaq hüququ verir. Qrin Kart sahibləri ABŞ vətəndaşları kimi bir çox hüquq və imtiyazlara malikdirlər, lakin bəzi fərqlər mövcuddur, məsələn, seçki hüququ yoxdur.
Qrin Kart sistemi 1940-cı illərdə ABŞ hökuməti tərəfindən tətbiq edilmişdir. İlk dəfə İkinci Dünya müharibəsindən sonra, xarici işçilərin ABŞ-yə köçürülməsi və ölkənin iqtisadi gücünün artırılması məqsədilə yaradılmışdır. 1990-cı ildə ABŞ-də Qrin Kart lotereya sistemi tətbiq olundu ki, bu da daha çox insanın bu imkandan yararlanmasına şərait yaratdı.
Qrin Kart sahibləri bir sıra hüquq və üstünlüklərə malikdirlər:
Qrin Kart Lotereyası ABŞ hökumətinin hər il keçirdiyi proqramdır. Bu proqramda dünya üzrə müxtəlif ölkələrdən müəyyən sayda insan seçilir və onlara Qrin Kart verilir. Bu sistemin əsas məqsədi ABŞ-də etnik və mədəni müxtəlifliyi artırmaqdır.
DV Lotereyasının qalibi avtomatik olaraq Yaşıl Kart vermir, Yaşıl Kart üçün müraciət etmək imkanı verir.[1]
Sahibkarlar üçün Yaşıl Kart əldə etməyin bir neçə variantı var. Bütün hallarda siz əvvəlcə müəyyən növ immiqrasiya vizası almalı və sonra ABŞ-yə köçdükdən sonra daimi yaşayış icazəsi üçün müraciət etməlisiniz.
ABŞ-də daimi yaşayış icazəsi olan şəxslər və ya ABŞ vətəndaşları öz ailə üzvlərini ABŞ-yə gətirə bilərlər. Ailə üzvləri Qrin Kart üçün müraciət edə bilərlər. Buraya həyat yoldaşı, uşaqlar, valideynlər və bəzi hallarda qardaşlar da daxildir.
ABŞ-də işləmək məqsədilə müəyyən sahələrdə yüksəkixtisaslı şəxslərə Qrin Kart verilə bilər. Bu proses işəgötürən tərəfindən dəstəklənir və iş yeri ABŞ-də olmalıdır. Qrin Kart almaq üçün müraciət edən şəxsə sponsor olan bir şirkət olmalıdır.
ABŞ sığınacaq axtaranlara və ya qaçqın statusu olan şəxslərə də Qrin Kart verir. Bu şəxslər təqiblərdən və ya zorakılıqdan qaçan insanlar ola bilərlər. Belə şəxslər ABŞ-yə gələndən sonra Qrin Kart üçün müraciət edə bilərlər.
Qrin Kart üçün müraciət prosesi mürəkkəb ola bilər və aşağıdakı addımları əhatə edir:
Qrin Kart ümumiyyətlə 10 illik müddətə verilir və müddət bitdikdən sonra yenilənməlidir. Yeniləmə prosesi daha sadədir və yalnız bir neçə sənədin təqdim edilməsi ilə həyata keçirilir. Əgər şəxs 5 il ərzində daimi yaşayış icazəsi aldıqdan sonra ABŞ vətəndaşlığı üçün müraciət etmirsə, Qrin Kartını yeniləmək lazımdır.
Qrin Kartın itirilməsi və ya zədələnməsi halında, şəxs dərhal yenisini almaq üçün müraciət etməlidir. Bunun üçün müvafiq dövlət orqanlarına müraciət olunmalıdır və yeni kart verilməzdən əvvəl bir neçə həftə gözlənilməlidir.