Rami Qaripov (başq. Рәми Йәғәфәр улы Ғарипов 12 fevral 1932, Arkaul[d], Başqırd MSSR – 20 fevral 1977, Arkaul[d], Başqırd MSSR) — Başqırd şairi.
Rami Qaripov | |
---|---|
Doğum tarixi | 12 fevral 1932 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 20 fevral 1977 (45 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | şair |
Fəaliyyət illəri | 1950-ci ildən |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Başqırdıstanın xalq şairi Rami Qaripov 12 fevral 1932-ci ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Salavat rayonunun Arkaul kəndində kolxozçu ailəsində anadan olmuşdur.
Doğma kəndindəki yeddi illik məktəbi bitirib, sonra 9 nömrəli Ufa orta məktəbində oxumuşdur.
1950–1955-ci illərdə A. M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunun tələbəsi olur. Oranı bitirdikdən sonra "Başqırdıstan Şurası" qəzetinin redaksiyalarında, "Ağidel" jurnalında və Başqırd kitab nəşriyyatının bədii redaktoru işləmişdir.
1959–1964-cü illərdə Rami Qaripov doğma yurdunda yaşayır, Yuryuzan kolxozu və Salavat rayonunun Sarqamış sovxoz komsomol təşkilatının katibi, Salavat regional qəzetinin şöbə müdiri vəzifələrində çalışır.
1964–1966-cı illərdə "Başqırdıstan Şurası" qəzetində ədəbi işçi, 1968–1972-ci illərdə "Başqırdıstan Qızı" jurnalının icraçı katibi işləyir.
Rami Qaripovun əsərləri 1950-ci ildən çap olunmağa başlayır. İlk şeiri 1950-ci ildə "Ədəbi Başqırdıstan" jurnalında çap olunur.
İlk şeirlər kitabı "Yuryuzan" (1954) Ədəbiyyat İnstitutda Rami Qaripovun diplom işi olur. "Daş çiçək" (1958) və "Torağayın mahnısı" (1964) şeirlər toplularını doğma yurduna, təbiətinə və yurddaşlarına həsr etmişdir. Sonrakı "Uçuş" (1966), "Xəzinədar söz" (1969), "Ryabinuşka" (1974) kolleksiyalarında fəlsəfi sözlərə bir cazibə hiss olunur. Həyatın mənası, xalqın tarixi taleyi, nəsillərin mənəvi bağlantısı, ana dilinin və mədəniyyətinin gələcəyi ilə bağlı narahatlıqlar, R. Qaripov şeirinin mahiyyətini müəyyənləşdirirdi. Tez-tez başqırd poetik yaradıcılığına, xüsusən Kubair janrlarına və klassik xalq mahnılarına müraciət edirdi. R. Qaripovun bu janrların dirçəlişində və inkişafındakı böyük xidmətləri olmuşdur. R. Qaripov həm də Puşkin, Lermontov, Yesenin, Blok, Heyne, Rudəki, Həmzətov və başqalarının poeziyalarını tərcümə etmişdir.
Şair Ömər Xəyyamın rübailərinin tərcümələri üzərində səmərəli işləmişdir. Tərcümə fəaliyyətinin nəticəsi "Mənim Antologiyam" (1991) kitabı olur.
Sovet milli siyasətinə tənqidi münasibətinə görə istedadlı şair R. Qaripov təqib edilir. Bir çox şeiri şairin həyatı boyu nəşr olunmamış qalır. 1964-cü ildə yazılmış "1937" şeiri yalnız 1987-ci ildə çap olunmuşdur
20 fevral 1977-ci ildə ürək çatışmazlığından dünyasını dəyişir. Ufa müsəlman qəbiristanlığında dəfn edilir.