Roma katakombaları

Roma katakombaları (it. Catacombe di Roma) — Romada qədim katakombalar şəbəkəsi. Əsasən, erkən xristianlıq dövründə dəfn yeri kimi istifadə edilmiş, lakin burada yəhudilər və müxtəlif Roma paqanları da basdırılmışdır.^[1] Ümumilikdə, Romada 60-dan çox müxtəlif katakombalar var. Katakombaların uzunluğu 150–170 km-dir və burada təxminən 750 min var. Katakombaların onların əksəriyyəti Appi yolu boyunca, yerin altında yerləşir. Bu katakombalar tufdan düzəldilmiş, əksəriyyəti labirintlər əmələ gətirən yeraltı keçidlər sistemindən təşkil olunmuşdur. Onların divarlarında əsasən bir mərhumun, bəzən iki, nadir hallarda isə bir neçə mərhumun qəbirləri üçün müxtəlif ölçülü dördbucaqlı taxçalar hazırlanmışdır. İndiki dövrə qədər demək olar ki, bütün nişlər açıqdır və içləri boşdur.

Xristian katakombaları erkən xristian incəsənətinin tarixi üçün son dərəcə vacibdir. Onlar b.e. 400-cü ilinə qədər olan freska və heykəltəraşlıq nümunələrinin böyük əksəriyyətini ehtiva edir.^[2]

• Fink, Joseph. Die römischen Katakomben. 1997. ISBN 3-8053-1565-1.
• Stützer, Herbert Alexander. Frühchristliche Kunst in Rom. 1996. ISBN 3-7701-2643-2.
• Stützer, Herbert Alexander. Die Kunst der römischen Katakomben. 1983. ISBN 3-7701-1485-X.
• Исаков, Марк Евгеньевич. К истокам христианской иконы. 2021. ISBN 978-5-907426-18-4.

• Vikianbarda Roma katakombaları ilə əlaqəli mediafayllar var.

• Голубцов, Александр Петрович. "Места молитвенных собраний христиан I—III веков". (Из чтений по Церковной Археологии и Литургике. Сергиев Посад, 1918). 2008-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-07.
• Покровский Н.В. "Живопись катакомб". Очерки памятников христианского искусства. Санкт-Петербург, Лига-плюс, 2000. İstifadə tarixi: 2008-11-07.
• Марк Семо. "«Рим-2», или Катакомбы". Журнал Geo (март 2005). 2011-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-07.
• Lanciani, Rodolfo. "Языческий и христианский Рим (1892 г.)". Pagan and Christian Rome (ingilis). 2011-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-18.
• DeRossi, Giovanni Battista. "Римские катакомбы и памятники первоначального христианского искусства (Текст и изображения, 5 томов, 1864–1880 гг.)". La Roma sotterranea cristiana (italyan). 2011-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-13.
• Wilpert, Joseph. "Живопись катакомб Рима (Текст)". Die Malereien der Katakomben Roms (alman). 2011-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-09.
• Wilpert, Joseph. "Живопись катакомб Рима (Изображения)". Die Malereien der Katakomben Roms. 2011-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-11-09.
• "Parker, John Henry: collection of classical and medieval art and architecture of Italy" (ingilis). 2011-08-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-26.
• Исаков, Марк Евгеньевич. К истокам христианской иконы. 2021. ISBN 978-5-907426-18-4.