Sürvəyarpaq qatrankolu

Sürvəyarpaq qatrankolu

Sürvəyarpaq qatrankolu
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Eudicots
Klad:
Core eudicots
Klad:
Superrosids
Klad:
Rosids
Klad:
Malvids
Dəstə:
Əməköməciçiçəklilər
Fəsilə:
Buxurkolukimilər
Cins:
Buxurkolu
???:
Sürvəyarpaq qatrankolu
Beynəlxalq elmi adı

Təbii yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aralıq dənizi sahillərində yayılmışdır. Avropada, Asiyada, İranda, Türkiyədə, Qafqazda təbii halda bitir.

Botaniki təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 50-80 sm olan torpaqqoruyucu koldur. Yarpaqları ellipsvarı və ya yumurtavarı-uzunsovdur. Qısa saplaqlı, üstü qırışlı, ulduzvarı tükcüklərlə örtülmüşdür. Çiçəkləri tək və ya 2-3 ədədi bir yerdə toplaşmışdır. Ləçəkləri yumurtavarı, ağ bünövrəsi sarı xallıdır. Kasayarpaqları enli-yumurtavarı, kütuclu və boz rənglidir. Erkəkcik çiçəklər şaquli vəziyyətdən horizantal vəziyyətə keçir və ləçəklərə yapışaraq, dişicik ağızcığı açılır. May-iyun aylarında çiçəkləyir, meyvəsi avqustda yetişir. Qutucuq meyvəsi sıx tükcüklüdür. Toxumlarla və bəzən kök zoğlarının köməkliyi ilə bərpa olunur.

Ekologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əhəngli və ya quru torpaqlarda quru, açıq, günəşli yerlərdə bitir. Səhraların, quru şam meşələrinin və qumlu dəniz sahilərinin bitkiləridir. Yanğına davamlıdır.

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Qafqazda aşağı dağ zolağında, daşlı yamaclarda bitir.

İstifadəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dekorativ və balverən bitkidir. Yarpağından tünd-yaşıl və ya qonur rəngli buxur yağı alınır. Buxur yağı ətriyyatda, təbabətdə dərman bitkisi kimi istifadə edilir.

Məlumat mənbəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 524.