San-Pyetro-in-Montorio

San-Pyetro-in-Montorio (it. San Pietro in Montorio — «Müqəddəs Pyotr qızıl dağda») — Yanikul təpəsinin yamacında yerləşən titulyar kilsə. San-Pyetro-in-Montorio kilsəsi 1587-ci il aprelin 13-dən bəri titulyar kilsə olmuşdur. 1 mart 2008-ci ildən hal-hazıra qədər amerikalı kardinal Ceyms Frensis Stefford kilsənin kardinal-keşişidir.

katolisizm
San-Pyetro-in-Montorio
Həsr olunub Müqəddəs Pyotr
Ölkə
Memarı Donato Bramante
Üslubu barokko memarlığı
San-Pyetro-in-Montorio xəritədə
San-Pyetro-in-Montorio
San-Pyetro-in-Montorio
Saytı
sanpietroinmontorio.it/h…
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mazaçço. Müqəddəs Həvari Pyotrun edamı. 1426. Ağac, tempera. Berlin şəkil qalereyası

Yanikul təpəsi (it. Gianicolo), şəhərin qərb hissəsində, Vatikanın cənubunda, Tibrin sağ sahilində, Trastevere bölgəsində yerləşir. Buradakı kilsə, ehtimal ki, IX əsrə aiddir. Ancaq o dövrdə Yanikul Təpəsi hələ Həvari Pyotrun şəhid olduğu yerlə əlaqəli deyildi. Belə bir əfsanə yalnız XV əsrdə ortaya çıxdı. O zaman Romada dindarlıq göstərmək üçün bəhanə axtaran Katolik kastiliya İzabella və Araqon kralı II Ferdinand, dağda monastır tikdirməyə qərar verdilər (convento)[3].

Köhnə monastır, 1472-ci ildən etibarən Fransiskanlar ordusunun keçmiş generalı olan Fransçesko della Roverenin etirafçısı olan Amadey da Silva Portuqaliyanın ardıcılları olan Fransiskanlar Orderinin indi fəaliyyətdən çıxmış reformist qolunun rahibləri tərəfindən idarə olunurdu , 1471-ci ildən isə Papa IV Sikst. Bəzi mənbələr Amadey da Silvanı monastırın memarı adlandırır[4][5].

Kilsə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kilsə sadə bir fasadı və bir nefi olan zahid quruluşdur malikdir. Qırmızı kərpicdən tikilib və əsas fasad bozumtul əhəngdaşı ilə üzləşib. İki simmetrik pilləkən girişə aparır. Üçbucaqlı bir önlü fasad dekorsuzdur, yalnız mərkəzdə kiçik bir gül pəncərəsi vardır.

1797-ci ilə qədər San-Pyetro-in-Montorio Kilsəsinin əsas qurbangahında Rafael Santinin "Transformasiya" tablosu yer alırdı. 1523-cü ildə görkəmli bir sənətkarın bitməmiş bir rəsm əsəri bu kilsəyə yerləşdirildi. Bu gün Vatikan pinotekasında saxlanılır. Hal-hazırda Vinçentso Kamuççini tərəfindən çəkilmiş Qvido Reninin "Müqəddəs Pyotrun çarmıxa çəkilməsi" tablosunun bir nüsxəsi qurbangahda quraşdırılmışdır (əsli də Vatikan pinakotekasındadır) [6]. İçəridə kilsənin ana nefin kənarında yerləşən doqquz ibadətgahı var. Bunlarda XVI—XVII əsrlərdə İtalyan sənətkarlarının bir çox görkəmli sənət əsərləri vardır.

Qalereya

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Kilsənin əsas fasadı
    Kilsənin əsas fasadı
  • San-Pyetro-in-Montorio monastırı. Qravüra 1670-cı il.
    San-Pyetro-in-Montorio monastırı. Qravüra 1670-cı il.
  • Yanikul
    Yanikul
  • Rafael Santi. Transformasiya. 1516—1520.
    Rafael Santi. Transformasiya. 1516—1520.
  • Romadakı İspan Krallığı Akademiyasının yerləşdiyi monastırın həyəti
    Romadakı İspan Krallığı Akademiyasının yerləşdiyi monastırın həyəti
  • Kilsənin nef və qurbangahı
    Kilsənin nef və qurbangahı

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 archINFORM (alm.). 1994.
  2. ↑ 1 2 catalogo.beniculturali.it. 2014.
  3. ↑ Rome. — Paris: Michelin et Cie, 1997. — Р. 134
  4. ↑ Freiberg J. Bramante’s Tempietto. Тhe Roman Renaissance and the Spanish Crown. —New York: Cambridge University Press, 2014
  5. ↑ Fortunato G. The Role of Architectural Representation in the Analysis of the Building: The 3d Survey of San Pietro in Montorio’s Temple in Rome // X Congreso Internacional expresiòn gràphica aplicada a la edificacìon. — Alicante: Editorial Marfil, 2010 S.A., ISBN 978-84-268-1528-6
  6. ↑ Dussler L. Raphael: A Critical Catalogue of his Pictures, Wall-Paintings & Tapestries. — London: Phaidon, 1971. — P. 52—55

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • «Всеобщая история искусств», т. 3, М., «Искусство», 1962, с. 141—143
  • Laura Gigli, Il complesso gianicolense di S. Pietro in Montorio, Roma 1987, Fratelli Palombi

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]