Sara siyənəyi
Sara siyənəyi (lat. Alosa brashnikovi sarensis) — Chordata tipinin növüdür.
| Sara siyənəyi | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
|
XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin |
||||
| ||||
Xarakterik morfoloji əlamətləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Bədənin bel tərəfi göy-yaşıl, yanları və qarnı gümüşü rəngdə olur. Bel üzgəci çox piqmentlənmişdir. Qəlsəmə qapağının gerisində qara ləkə (xal) olur. Yetkin fərdlərinin uzunluğu 20.1-40.0 sm, kütləsi 95.0-1050.0 q arasında dəyişir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dəniz balığı olub, çoxalmaq üçün şirin sulara girmir. Orta ömrün uzunluğu: 7 - 8 ildir. Cinsi yetkinliyə çatma müddəti: Cinsi yetkinliyə 2-3 yaşında çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü-sürfə-körpə-yetkin fərd formasında olur.[1]
Yaşayış yeri və həyat tərzi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Dəniz balığı olub, çoxalmaq üçün şirin sulara girmir. Orta ömrün uzunluğu: 7 - 8 ildir. Cinsi yetkinliyə çatma müddəti: Cinsi yetkinliyə 2 - 3 yaşında çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü-sürfə-körpə-yetkin fərd formasında olur.
Yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Azərbaycanda Xəzər dənizinin cənub-qərb hissəsində geniş yayılmışdır. Brajnikov siyənyinin Xəzər dənizində 7, Xəzər dənizinin Azərbaycan sularında isə 6 yarımnövü yayılmışdır. Həmin yarımnövlərdən biri olan Sara siyənəyinin üç populyasiyası (Sara, Pirsaat və Lənkəran) qeydə alınmışdır.[2]
Sayı və limit faktorları
[redaktə | mənbəni redaktə et]Son illərdə Xəzər dənizində Sara siyənəyinin sayı stabildir. Limit faktorları kimi dənizin çirklənməsi və Qara dənizdən Xəzərə düşmüş daraqlı (Mnemiopsis leidyi) hesab edilir. Azərbaycanda 5 növlə təmsil olunur
Qidalanması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kilkələr, az miqdarda krevetka, aterin və başqa balıqlarla qidalanır.
Çoxalması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Kürütökmə yolu ilə çoxalır. Kürüsünü hissə-hissə tökür. Reproduktivliyin forması kürü şəklində olur. Kürüsünü hissə-hissə tökür. Məhsuldarlığı 200.0-1050.0 min ədəd arasında dəyişir. Reproduktivliyin periodu: ildə bir dəfə, hər il, generasiyaların sayı: orta ömrün uzunluğundan aslı olaraq 7 - 8 dəfə olur.
İnsan həyatına təsiri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ekoloji əhəmiyyəti müəyyənləşdirilməyib. Sosial – iqtisadi əhəmiyyəti ov və vətəgə əhəmiyyətlidir. Elmi - mədəni əhəmiyyəti müəyyənləşdirilməyib. Ziyanvericilik xüsusiyətləri məlum deyil.[3]
Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Xəzərdə balıq ovunun tənzim olunması haqqında qanun qəbul edilməsinə ehtiyac var, dənizin çirklənməsinin qarşısı alınmalıdır.
Növün qeydiyyat göstəriciləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]AMEA Zoologiya İnstitutu ixtiologiya laboratoriyasının kolleksiya fondu
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620. 2. Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
- ↑ Казанччев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. M.; Изд: Легкая пищевая промышленность, 1981. 168 с.
- ↑ Световидов А.Н. Сельдевые. Фауна СССР, рыбы, том II, вып. 1, Изд. АН СССР, М.-Л.: 1952, 330 c.
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620.
- Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
- Казанччев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. M.; Изд: Легкая пищевая промышленность, 1981. 168 с.
- Световидов А.Н. Сельдевые. Фауна СССР, рыбы, том II, вып. 1, Изд. АН СССР, М.-Л.: 1952, 330 c.
- Смирнов А.Н. Бражниковские сельди Каспийского моря. Баку, Изд-ва АН Аз. ССР., 1952, 245 с.