Savi şəbpərəsi

Savi şəbpərəsi və ya Könlücəyəoxşar şəbpərə (lat. Hypsugo savii) — Könlücəkimi şəbpərə (lat. Hypsugo) cinsinə aid yarasa növüdür. Növ italyan zooloqu Paolo Savinin (1798-1871) şərəfinə adlandırılmışdır.

Savi şəbpərəsi
Hypsugo savii Trtar cropped.jpg
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Savi şəbpərəsi
Beynəlxalq elmi adı

Xarici görünüşü[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ölçüləri əksər könlücələrdə olduğu kimidir. Bədənin uzunluğu 42-45 mm, quyruğun uzunluğu 31-45 mm, qulaqların uzunluğu 11-13 mm, qulağın dəri çıxıntısının uzunluğu isə 4,5-6 mm-dir. Erkək dişidən birqədər kiçikdir. Xəzinin rəngi çox dəyişkəndir. Bədənin üst tərəfinin ümumi fonu solğun ağımtıl-sarıdan tünd qırmızı qonura, alt tərəfi isə ağdan tünd yaşılımtıl-boz və ya qonur açıq-sarı rəng arasında dəyişir. Qanad pərdələri bozumtul açıq-sarıdan tünd qonur rəng arasında dəyişir. Qulaqları örtən tüklər daha tünddür. Mövsümi dəyişikliklə yanaşı, onlarda həmçinin kəskin coğrafi rəng dəyişkənliyi də müşahidə olunur. Yaşlılarla müqayisədə cavan fərdlər açıq rəngdə olurlar.

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Cənubi Avropanın Aralıq dənizi ətrafındakı ölkələrində, Orta və Mərkəzi Asiyada, Uzaq Şərqdə yayılmışlar. Azərbaycanda daha çox Kiçik Qafqaz ərazisindən 1360 m-ə qədər yüksəkliklərdə məlumdur. Böyük Qafqazda yalnız Zaqatala rayonunda, Kür-Araz ovalığında, Mingəçevir yaxınlığında və Qobustanda tapılmışdır.

Həyat tərzi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Biologiyası zəif öyrənilmişdir. Onlarca fərddən ibarət olan dişi yarasaların koloniyalarının əsas sığınacaqları qayaların yarıqları və evlərin çardaqları hesab edilir. İyunun axırı-iyulun birinci yarısında dişi 2, nadir hallarda 1 bala doğur. Payızın əvvəlində tək-tək və ya kiçik qruplar halında yaşayan erkəklər dişilərin və cavan fərdlərin koloniyalarına qoşulurlar.

Sayı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bütün mövsümlərdə müşahidə edilən nadir və azsaylı növdür.

Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • 1. Рахматулина И. К. Рукокрылые Азербайджана (Фауна, Экология, Зоогеография) // Баку, 2005, сс. 67-75;
  • 2. Рахматулина И. К. Azərbaycan yarasalarının mühafizəsi üzrə hərəkət planı // Bakı, 2008, 51-53.
  • 3. Azərbaycanın heyvanlar aləmi. III hissə. Onurğalılar. Bakı, Elm nəşriyyatı, 2004

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Mammal Species of the World (ing.): A Taxonomic and Geographic Reference. / D. E. Wilson, D. M. Reeder 3 Baltimore: JHU Press, 2005. 35, 2142 p. ISBN 978-0-8018-8221-0
  2. Smith A. T., Xie Y., Lunde D. P., Wilson D. E., Wozencraft W. C., Hoffmann R. S., Sung W., MacKinnon J. R. A Guide to the Mammals of China. (ing.). / A. T. Smith, Y. Xie Princeton: Princeton University Press, 2008. P. 360.