Bu məqalədə daxili keçidlərin artırılmasına ehtiyac var. (fevral 2023) |
Silvio Berluskoni (it. Silvio Berlusconi; 29 sentyabr 1936[1][2][…], Milan, İtaliya krallığı[4][5][…] – 12 iyun 2023[3], Milan[6]) — İtaliyanın keçmiş baş naziri. 1994-cü ildə İtaliyada keçirilən parlament seçkiləri öncəsi yaradılmış Forza İtaliya siyasi hərəkatının başçısı olub. 1994–1995, 2001–2006 və 2008–2011-ci illərdə dörd hökumətdə İtaliya Baş naziri vəzifəsində çalışmışdır. 1994–2013-cü illərdə Deputatlar Palatasının üzvü olub; 2013-cü ilin martından noyabr ayına və 2022-ci ildən 2023-cü ilə qədər Respublika Senatının üzvü; 1999-cu ildən 2001-ci ilə qədər və 2019-cu ildən 2022-ci ilə qədər Avropa Parlamentinin (MEP) üzvü olmuşdur. 2023-cü ilin iyun ayına olan xalis sərvəti 6,9 milyard ABŞ dolları olan Berluskoni İtaliyanın üçüncü ən varlı adamı idi.
Silvio Berluskoni | |
---|---|
it. Silvio Berlusconi | |
| |
10 may 1994 – 17 yanvar 1995 | |
Əvvəlki | Karlo Adzelio Çampi |
11 iyun 2001 – 23 aprel 2005 | |
Sonrakı | Silvio Berluskoni |
8 may 2008 – 16 noyabr 2011 | |
İtaliyanın xarici işlər naziri[d] | |
6 yanvar 2002 – 14 noyabr 2002 | |
23 aprel 2005 – 17 may 2006 | |
Əvvəlki | Silvio Berluskoni |
Avropa Parlamentinin deputatı[d] | |
20 iyul 1999 – 10 iyun 2001 | |
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının nümayəndəsi[d] | |
4 noyabr 1998 – 25 iyun 2001 | |
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının nümayəndəsi[d] | |
2 oktyabr 2006 – 29 sentyabr 2008 | |
Avropa Parlamentinin deputatı[d] | |
2 iyul 2019 – 12 oktyabr 2022 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 29 sentyabr 1936[1][2][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 12 iyun 2023[3] (86 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi, sahibkar |
Uşaqları | 5 |
Dini | katolisizm |
Elmi fəaliyyəti | |
Elm sahəsi | siyasət[6], kütləvi informasiya vasitələri[6], müəssisə[6] |
|
|
Təltifləri | |
silvioberlusconi.it | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
29 sentyabr 1936-cı ildə anadan olmuşdur. Hüquq təhsili almışdır. "İrəli İtaliya" siyasi hərəkatının və "Azadlıq xalqı" Partiyasının yaradıcısı və sədri olub. 1993-cü ildə "İrəli İtaliya" siyasi hərəkatını təsis etmişdir.
Orta məktəb təhsilini Salesian kollecində başa vurduqdan sonra Berluskoni Milan Universitetində hüquq təhsili alıb, 1961-ci ildə universiteti reklamın hüquqi aspektləri mövzusunda dissertasiya işi ilə fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Universitetdə oxuduğu müddətdə o, indiki Mediaset sədri və həvəskar pianoçu Fedele Confalonieri ilə birlikdə yaradılmış qrupda bas ifaçısı idi və arabir kruiz gəmisində çıxış edirdi. Sonrakı həyatında o, italyan musiqi prodüseri və pop müğənnisi Tony Renis ilə Milan FK-ın himnini və opera rejissoru Renato Serio ilə Forza Italia-nın himnini yazdı. Neapolitan müğənni Mariano Apicella ilə iki Neapolitan mahnı albomu yazdı: 2003-cü ildə Meglio 'na canzone və 2006-cı ildə L'ultimo amore.
1994-cü ildə Nazirlər Şurasının sədri və eyni zamanda parlamentin Avropa İttifaqı məsələləri və xarici siyasət Daimi Komissiyasının üzvü olmuşdur. 1994-cü ildə Avropa Parlamentinə seçkilərdə iştirak etmiş və qələbə qazanmış, lakin deputat mandatının və Nazirlər Şurasının sədri vəzifəsinin eyni zamanda icra edilməsi mümkün olmadığından, Avropa Parlamentinə daxil olmamışdır. 1997–2008-ci illərdə müxtəlif dövrlərdə Milan şəhərinin bələdiyyə müşaviri olmuşdur. 1999–2001-ci illərdə Avropa Parlamentinə yenidən seçilmişdir. 2001-ci ildə Nazirlər Şurasının sədri vəzifəsinə seçilmişdir. 2002-ci ilin yanvar-noyabr aylarında Xarici işlər naziri vəzifəsini icra etmişdir. 2004-cü ilin 3–16 iyul tarixlərində İqtisadiyyat və Maliyyə naziri vəzifəsini icra etmişdir. 2006-cı ilin mart-aprel aylarında Səhiyyə naziri vəzifəsini icra etmişdir. 2008-ci ildə "Azadlıq xalqı" partiyasını təsis etmişdir. 8 may 2008-ci ildə Nazirlər Şurasının sədri seçilmişdir.
1965-ci ildə Berluskoni Carla Elvira Dall'Oglio ilə evləndi və onların iki övladı var: Marina Elvira (1966-cı il təvəllüdlü) və Pier Silvio (1969-cu il təvəllüdlü). 1980-ci ilə qədər Berluskoni aktrisa Veronika Lario (əsl adı Miriam Bartolini) ilə münasibət qurmuşdu, ondan üç övladı var: Barbara (1984-cü il təvəllüdlü), Eleonora (1986-cı il təvəllüdlü) və Luici (1988-ci il təvəllüdlü). 1985-ci ildə Dall'Ogliodan boşandı və 1990-cı ildə Lario ilə evləndi. Bu vaxta qədər Berluskoni tanınmış sahibkar idi və onun toyu diqqətəlayiq bir ictimai hadisə idi. Onun ən yaxın adamlarından biri keçmiş baş nazir və İtaliya Sosialist Partiyasının lideri Bettino Craxi idi.
28 dekabr 2012-ci ildə Berluskoni Milad günü açılan boşanma müqaviləsi ilə keçmiş arvadı Veronika Larioya ildə 48 milyon dollar ödəməli idi, lakin üç uşağı ilə birlikdə yaşadıqları 100 milyon dollarlıq evi saxlaya bildi.
27 mart 2023-cü ildə Berluskoni ağrılardan sonra San Raffaele Xəstəxanasına yerləşdirildi. 2023-cü ilin aprelində Berluskoni yenidən Milanda San Raffaele Xəstəxanasında xəstəxanaya yerləşdirildi və bir növ leykemiyanın səbəb olduğu ağır pnevmoniya səbəbiylə tənəffüs problemlərindən sonra reanimasiyada müalicə olundu. Aprelin 6-da Berluskoninin kimyaterapiyaya başladığı bildirildi. 2023-cü ilin may ayında Forza Italia partiyasında Berluskoninin Milanda partiyanın qurultayında tərəfdarlarını sakitləşdirən videosu yayımlandı. Videoda Berluskoni bir ay xəstəxanada qaldıqdan sonra işə qayıtmağa hazır olduğunu və hətta xəstəxanada olarkən də işini heç vaxt dayandırmadığını bildirib.
9 iyun 2023-cü ildə yenidən xəstəxanaya yerləşdirilən Berluskoni 12 iyun 2023-cü il səhəri Milanda San Raffaele Xəstəxanasında 86 yaşında vəfat etdi. 2023-cü il iyunun 12-dən 14-dək bütün ölkədəki dövlət qurumlarında və İtaliyanın xaricdəki diplomatik və konsulluq missiyalarının binalarında bayraqlar yarıya endiriləcək. Rəsmi dəfn mərasiminin keçiriləcəyi gün 2023-cü il iyunun 14-də isə ümummilli matəm elan olundu.
Dəfn mərasimində Katedraldə 2300, ümumilikdə isə 15000 adam iştirak edirdi. Berluskoninin tərəfdarları C'è solo un Presidente ("Yalnız bir prezident var!") şüarları səsləndirdilər və tabut Katedralə girərkən və sonra onu tərk edərkən alqışladılar.
Dini funksiyadan sonra Berluskoninin cəsədi yenidən Villa San Martinoya; sonra Alessandriyadakı Tempio Crematorio Valenziano Panta Rei-yə köçürüldü və orada yandırıldı. Onun külü valideynləri Luici və Roza və bacısı Mariya Antoniettanın məzarının yanında yerləşən malikanədə Müqəddəs Martin Kapellasında dəfn edilib.[7]