Sol Tuzlov çayı

Tuzlov (Sol Tuzlov çayı; rus. Тузлов, (Левый Тузлов)) — Rusiyanın Rostov vilayəti ərazisindən axır. Aksay çayının qoludur. Çayın uzunluğu 182 kilometrdir, hövzəsinin sahəsi 4680 km²-dir. Mənsəbi Novoçerkassk şəhəri ərafında yerləşir.

Tuzlov çayı (Sol Tuzlov çayı)
rus. Тузлов (Левый Тузлов)
Ölkə  Rusiya
Mənsəbi Aksay çayı
Uzunluğu 182 km
Su sərfi 2,1 m³/s
Hövzəsinin sahəsi 4680 km²
DSR[ru] 05010500912107000016048
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Бассейн Тузлова

Çay Ukraynanın Dones vilayəti ərazisindən başlayır. Tuzlov çayı əsasən düzən ərazidən axır. Relyef suyun axınına və sürətinə təsir göstərir. Yatağı lillidir. Bu səbəbdən meandrlıdır.

Əsasən qar suları ilə qidalanır. Bundan əlavə yağış və yeraltı sular qidalanmında iştirak edir. Gursululuq mart-aprel aylarında müşahidə edilir. Yayda yuxarı axarları quruyur. Mənsəbdən 19 km yuxarıda su sərfiyyatı 2,1 m³/s, maksimsl 415 m³/s, minimal 0,19 m³/s.

Çay hövzəsinin bir hissəsi Ukraynada yerləşir.

  • Tuzlov — (sağ)
    • Srednı Tuzlov
    • Pravı Tuzlov
    • Levı Tuzlov
    • Solantır — (sol)
    • Krepskaya — (sol)
    • Suxoy Nesvatay — (sol)
    • Bolşoy Nesvatay — (sol)
      • Kereta — (sağ)
      • Malıy Nesvatay — (sol)
        • Celmenta — (sağ)
    • Qruşevka — (sol)
      • Bolşaya Juravka — (sağ)
      • Vlasovka — (sağ)
      • Lesovaya — (sağ)
      • Solyonaya — (sol)
      • Atyoxta — (sağ)
        • Bandovskaya — (sağ)
        • Svivtovka — (sağ)
      • Semibaloçnaya — (sol)
      • Panskaya — (sol)
      • Şestiibaloçnaya — (sol)
      • Vodyanaya — (sol)
      • Turbuta — (sağ)
      • Dvoynaya — (sol)
      • Ayuta — (sağ)
        • Puşkina — (sağ)
        • Kripiçnaya — (sağ)
        • Kuryuça — (sağ)
          • Kamennaya axarı — (sol)
    • Suxaya Kadamovka — (sol)
    • Kadamovka — (sol)
      • Ternovaya — (sağ)
      • Qlubokaya — (sol)
      • Kanennaya — (sol)
      • Muzqan — (sol)
      • Osipovskaya — (sağ)
      • Şerbakova — (sol)
      • Mokraya — (sol)
      • Suxaya — (sol)
      • Juravlinaya — (sağ)

Flora və fauna

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2015-2016-ci illərdə çayda aparılan araşdırmalar onu göstərir ki, burada 38 növ zooplankton yaşayır[1]. Burada müxtəlif növ balıq yaşayır.

Yaşayış məntəqələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çayın mənbəyindən mənsəbinə olan məsafədə yerləşən yaşayış mənyəqələri.

  • Kriniçno-Luqski
  • Lısoqorka
  • Kryukovo
  • Karşenko-Annenko
  • Qrekovi-Ulyanovka
  • Novaya Ukrayna
  • Poçtovı Yar
  • Bolşekrepinskoe
  • Çistopole
  • Savçenko
  • Petrovka
  • Karpo-Nikolayesk
  • Stayanovo
  • Qeneralskoe
  • Nesvetay
  • Elitnı
  • Oktyabrski
  • Oqorodnı
  • Kanennı brod
  • Kamışevaxa
  • Qruşnaya
  • Novoçerkassk
  1. Ковтун И.И. "К изучению зоопланктона реки Тузлов в современный период" (PDF). 2022-03-20 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-03-30.