Symphyoloma

<td_align="right"_width="40%">Cins:<td_align="left">Symphyoloma&action=edit&preload=Şablon:RedTaxLink/preload&editintro=Şablon:RedTaxLink/intro&preloadparams%5B%5D=<td%20align="right"%20width="40%">Cins:<td%20align="left">Symphyoloma}}, taksonun sistematikasını təsvir etməlidir [[]].
:
† 
(Symphyoloma]])[1]
???:
İyli bitişikmeyvə

İyli bitişikmeyvə (lat. Symphyoloma graveolens) — çətirkimilər fəsiləsinin symphyoloma cinsinə aid biki növü.

İyli bitişikmeyvə
Elmi təsnifat
XƏTA: taksonomik şablon yoxdur{{
Cins:Symphyoloma
Cins:Symphyoloma
Cins:Symphyoloma
Cins:Symphyoloma
Cins:Symphyoloma
Beynəlxalq elmi adı

Nadirlik dərəcəsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Təhlükəli həddə yaxın olanlar” kateqoriyasına aiddir –NT. Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.[2][3]

Qısa morfoloji təsviri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çoxillik ot bitkisidir. Gövdələri inkişafdan qalmışdır. Bütün yarpaqları kökətrafı, 3-9 sm uzunluğunda, sapları enli, parlaq, kənarları zarlı qına geniişlənmişdir. Çətirləri 5-7 şüalıdır. Çiçəkləri çoxsaylıdır. Meyvələri 4 mm uzunluqda, çılpaq, yastılaşmış, enli tərs-yumurtavari, bel hissədə sapvari qabırğalıdır. Sütuncuğu əyilmişdir. [4]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çiçəkləmə iyul-avqust, meyvəvermə avqust aylarına təsadüf edir. Yuxarı dağ qurşağında (dəniz səviyyəsindən 2700-3000 m yüksəklikdə) daşlı töküntülərdə rast gəlinir. [4]

Yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Daşlı töküntülərdə bitir. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür. [5]Böyük Qafqazın Quba sahəsi və Şərq hissələridir.[4][6][7]

Sayı və tendensiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Populyasiyanın təbii bərpasının iqlim amillərinin mənfi təsirlərin dəyişilməısində asılılığı müşahidə olunur. Azalma tendensiyasına meyillidir.

Məhdudlaşdırıcı amillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ətraf mühitin amillərinə həssaslıq, otarılma və yayıldığı ərazilərin deqradasiyası-eroziyadır.

Mühafizə tədbirləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

populyasiyanın nəzarətə götürülməsi, mütəmadi monitorinqlərin aparılması tələb olunur. 

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Cins:Symphyoloma
  2. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
  3. http://redbook.az/?options=project&id=%C4%B0yli%20biti%C5%9Fikmeyv%C9%99[ölü keçid]
  4. 1 2 3 Флора Азербайджана, 1961
  5. Validə M. Əlizadə, Naibə P. Mehdiyeva,Vüqar N. Kərimov, Aidə Q. İbrahimova BÖYÜK QAFQAZIN BİTKİLƏRİ (Azərbaycan) Bakı 2019
  6. Məmmədov. Q., Yusifov E., Xəlilov M., Kərimov V., 2012
  7. Əsgərov A.M., 2006