Tıva Respublikasının Ordeni

Tıva Respublikasının Ordeni — Tıva Respublikasının ən yüksək dövlət mükafatı. Tıva Respublikasının 24 dekabr 1992-ci il tarixli 388 saylı "Tıva Respublikasının dövlət mükafatları haqqında" qanunu ilə təsis edilmişdir.^[1]

Tıva Respublikasının Ordeni
tıva Тыва Республиканың ордени
Ölkə	Rusiya
Tip	Orden
Təltif edir	Tıva
Status	verilir
Statistika
Təsis tarixi	24 dekabr 1992
Ardıcıllıq
Aşağı mükafat	"Buyan-Badırğa" Ordeni
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tıva Respublikası ordeni respublikanın sənaye, ictimai fəaliyyətində, sosial və mədəni inkişafında, dostluğun və beynəlxalq təhsilin möhkəmləndirilməsində, təhlükəsizliyinin təmin edilməsində, vətəndaşların həyatı və sağlamlığının qorunmasında xüsusi xidmətlərinə görə Tıva Respublikasının ən yüksək dövlət mükafatıdır. Respublika qarşısında xidmətləri olan, onun təhlükəsizliyi uğrunda fəaliyyət göstərən şəxslərə təqdim edilir.^[2]

Tıva Respublikasının ordeni ilə Rusiya Federasiyasının vətəndaşları və eləcə də xarici vətəndaşlar təltif edilir.

Tıva Respublikasının ordeni ilə təltif edilmə aşağıdakı hallarda həyata keçirilir:

• sənaye, kənd təsərrüfatı, tikinti, nəqliyyat, rabitə, ticarət və xalq təsərrüfatının digər sahələrində, eləcə də dövlət-kooperativ, sahibkarlıq, fermer və arat fəaliyyətinin inkişafında böyük nailiyyətlərə görə;
• elm, mədəniyyət, ədəbiyyat və incəsənət sahəsində, hüquq qaydasının, qanunların və təhlükəsizliyin təmin edilməsində xüsusi xidmətlərinə, böyüməkdə olan nəslin təlim-tərbiyəsində əldə etdiyi nailiyyətlərə, yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanmasına, əhaliyə tibbi xidmət göstərilməsinə, bədən tərbiyəsi və idmanın inkişafına görə;
• MDB və digər dövlətlərin respublikaları ilə hərtərəfli dostluq, iqtisadi, elmi-texniki və mədəni əlaqələrin inkişaf etdirilməsi və dərinləşdirilməsi istiqamətində fəal fəaliyyətinə görə;
• xüsusilə səmərəli dövlət və ictimai fəaliyyətə görə;
• respublika qarşısında digər xüsusi görkəmli xidmətlərinə görə.

Tıva Respublikası ordeni, əmək kollektivlərinin, bələdiyyələrin nümayəndə orqanlarının, idarə, nazirliklərin, habelə ictimai təşkilatların tövsiyəsi ilə Tuva Respublikası Hökuməti Başçısının Fərmanı ilə verilir. Orden ilə təltif olunmuş təşkilatların rəhbərləri ordenin saxlandığı yerləri, onun mühafizəsini və təşkilatın işçilərinin onunla tanış olma imkanlarını müəyyən edirlər.

Tıva Respublikası ordeni alan şəxs yenidən mükafatlandırıla bilər.

Tıva Respublikası ordeni ilə təltif olunan şəxsə respublika büdcəsindən 50.000 rubl məbləğində birdəfəlik pul mükafatı verilir.

Tıva Respublikası ordeni ilə təltif edilmiş şəxsə orden üçün sertifikat verilir.

Tıva Respublikasının ordeni döşün sol tərəfinə vurulur və Rusiya Federasiyasının və SSRİ-nin dövlət mükafatlarından sonra gəlir.

Tıva Respublikası ordenindən məhrumetmə, Tuva Respublikası Hökuməti Başçısının - Fərmanı ilə həyata keçirilir.

Tıva Respublikasının ordeni qabarıq zərli səkkizguşəli ulduzdur. Mərkəzdən uzaqlaşan zərli şüalar şəklində hazırlanmış ulduzun ucları qırmızı emal ilə örtülmüş və oksidləşdirilmiş gümüşü iti künclərlə kontur boyunca məhdudlaşdırılmış iri həcmli uclarla növbələşir.

Ordenin mərkəzi hissəsində, Tıva Respublikasının dövlət gerbinin şəklini əks etdirən gümüş oksidlənmiş dairə ilə haşiyələnmiş mavi bir fonda zərli atlı və yüksələn günəş təsvir edilmişdir.

Ulduzun əks hamar ucları arasındakı nizamın ölçüləri 45 mm, parlaq uclar arasında - 42 mm, dairənin diametri 30 mm-dir.

Ordenin arxa tərəfində "Tıva Respublikasının ordeni" yazısı var.

Halqa və dairəvi üzyün köməyi ilə orden 45 mm genişlikdə, 25 mm hündürlükdə, 20 mm-ə qədər bir konus ilə, Tıva Respublikasının Dövlət bayrağının rənglərinə uyğun ağ zolaqlı mavi və sarı rəngli ipək lenti ilə örtülmüş beşbucaqlı blokla birləşdirilir.

Ordeni geyimə bağlamaq üçün arxasında sancaq var.

Tıva Respublikasının Dövlət bayrağının rənglərinə uyğun olaraq 24 mm enində və 10 mm hündürlüyündə ipək mavi, ağ və sarı rəngli Tıva Respublikasının Ordeninə lent (zolaqlar müvafiq olaraq sarı 5 mm, ağ 2,5 mm, orta mavi - 2, 5 mm, qalanları mavi) bağlanmışdır.