Tamar Angelina Komnini

Tamar Angelina Komnini (yun. Θαμάρ Αγγελίνα Κομνηνή; 1264, Epir çarlığı – 1311^[1], Taranto) — Şahzadə I Filipplə evliliyi sayəsində Taranto şahzadəsi olmuş xanım.

Tamar Epir despotluğundan olan I Nikifor Komnin Dukanın və onun ikinci həyat yoldaşı Anna Paleoloq Kantakuzininin, Bizans imperatoru VIII Mixail Paleoloqun qardaşı qızı idi. Beş bacıdan biri idi. Onun böyük ögey bacısı Kastiliyalı İnfante Fadrikenin həyat yoldaşı Yekaterina idi. Ondan kiçik üç kiçik uşaq daha var idi: Mixail despot olmamışdan əvvəl öldü; I Foma Komnin Duka, növbəti despot oldu; və Kefaloniyalı qraf I İohann Orsini ilə evlənmiş Mariya (1304–1317).^[2]

Tamarın anası Epir və Bizans İmperiyası arasındakı qırıqlığı sağaltmaq istəyirdi. Epiri İmperiyaya qovuşdurmaq üçün Anna Tamarı II Andronik Paleoloqun oğlu və həmkarı Mixail ilə evləndirmək istəyirdi. Bu fikir Andronik tərəfindən rədd edildi və ikisi əmiuşağı olduqları üçün kilsə tərəfindən qeyri-kanonik hesab edildi.

Annanın planının iflasa uğraması ilə Tamarın atası Nikifor Neapolun Anqevin sülaləsi ilə müttəfiq olaraq Konstantinopoldan müstəqilliyini möhkəmləndirməyə çalışdı. Neapol Kralı II Karl artıq iki ailə arasında nikah birliyi təklif etmişdi və uzun danışıqlardan sonra Nikifor, Tamarın Karlın dördüncü oğlu Tarantolu I Filipp ilə evlənməsi barədə razılığa gəldi.

Evlilik ittifaqının şərtləri ondan ibarət idi ki, onun cehizi Filippə Epirdə Siciliya Kralı Manfredin 35 il əvvəl Tamarın bibisi Yelena Angelina Dukaina ilə evliliyi ilə qazandığı eyni mövqeni verəcəkdi. Tamarın ərinə illik 100.000 iperpir və Epirin cənubunda yerləşən dörd qala bağışlayacağı vəd edildi. Nikiforun ölümü ilə Filipp və Tamar da Epiri miras almalı idilər. Anasının müqavilədə iştirakı səbəbindən Tamara pravoslav inancını saxlamağa icazə verildi.

Toy 1294-cü ilin avqustunda Abruttsodakı L'Akuilada baş tutdu.

Tamarın evliliyi xoşbəxt olmadı. Toylarından beş il sonra əri araqonlular tərəfindən tutuldu və həbs edildi. O, tacını girov qoydu, həmçinin Epirdəki ailəsindən onun azadlığa buraxılması üçün fidyə ödəməsi üçün pul istədi. 1302-ci ilə qədər onu bir daha görmədi. Tarantoda latın üsullarına assimilyasiya etmək üçün təzyiqə məruz qaldı. Evlənərkən verdiyi vədlərə baxmayaraq, o, Katerina adı altında katolik olmağa məcbur oldu. Tamarın kiçik qardaşı Foma tərəfindən miras qalmış Anqevin və Epir arasında çətinliklər yarandıqda həyat yoldaşları arasındakı münasibətlər daha da pisləşdi.

Filipp, Anqevin və Epir arasında gedən iki illik münaqişə zamanı həyat yoldaşının ailəsinin maraqlarına uyğun hərəkət etdiyindən şübhələnirdi, baxmayaraq ki, o, hərbi səyləri ödəməyə kömək etmək üçün zinət əşyalarının qalan hissəsini girov qoymuşdu. Tamara etimad göstərməyən Filipp ondan boşanmağa qərar verdi və 1309-cu ildə onu zina etməkdə ittiham etdi. O, sarayının ən azı qırx ağası ilə yatdığını və Tarantonun Böyük Palatası Bartolomeo Sinyinulfo ilə xüsusi münasibət qurduğunu etiraf etməyə məcbur oldu. Evlilik pozulduqdan sonra Filipp yeni həyat yoldaşını, Konstantinopolun titullu İmperatoru Valualı II Yekaterina ilə evləndi. Tamar ya rahibə oldu, ya da keçmiş əri tərəfindən həbs olundu. Hər iki halda o, çox keçmədən 1311-ci ildə öldü.

Tarantolu I Filipp ilə evliliyindən Tamarın altı övladı var:

• Karl (1296–1315), Rumıniya vikarı, Montekatini döyüşündə öldürüldü
• İoan (1297–1317), Ermənistanlı Oşinlə evləndi, sonra isə Korikoslu Oşinlə ailə həyatı qurdu
• Filipp (1300–1330), Rumıniya despotu
• Mariya (1302/04–1368), Konversano abbessi
• Beatris (1305–1340), Briennli VI Valterlə evləndi, titullu Afina hersoginiyası
• Bianka (1309–1337), Araqonlu İnfante Ramon Berenquerlə evləndi, Prades qrafinyası