Tauraqnas gölü
Tauraqnas gölü (lit. Tauragnas) — Litvanın şimal-şərqində Aukştaytiya Milli Parkında yerləşir. Ölkənin ən dərin və ən böyük göllərindən biridir. Atlantik okeanının Baltik dənizi hövzəsinə aiddir. Gölün qərb sahilində Tauraqnas şəhəri vardır. Gölün cənub sahilində uzanmış bir təpədə şəhərcik mövcuddur[1]. Gölün şimal sahilindən Tauraqnay — Şeymatis — Daunoryay, qərbdə Utena — Tauraqnay — Kirdekyay.
| Tauraqnas gölü | |
|---|---|
| lit. Tauragnas | |
 Tauraqnas gölü | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 164 m |
| Eni | 0,5 km |
| Uzunluğu | 9,9 km |
| Sahil uzunluğu | 25,6 km |
| Sahəsi | 5 km² |
| Həcmi | 0,0956 km³ |
| Dərin yeri | 62,5 m |
| Orta dərinliyi | 18,4 m |
| Axan çay | Tauraqna |
| Minerallaşma tipi | şirinsulu |
| Yerləşməsi | |
| 55°26′51″ şm. e. 25°53′27″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Litva |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Gölün sahəsi 5 km²-dir. Hövzəsinin tutumu 74 km²-dir. Göl 164 m yüksəklikdə yerləşir. Bu uzunluğu 9,9 km, orta eni 0,5 km, maksimal dərinliyi 62.5 m (gölün qərbində) və orta dərinliyi 18.4 m-dir. Gölün yerləşdiyi ərazi dominant küləklərin istiqamətindədir[2].
Gölün səth yamacları mövcud su səviyyəsindən 50–54 m yuxarı qalxır. Gölün maksimal dərinliyi 62,5 m, alt hissəsində göl çöküntülərinin qalınlığı 8–10 metr arasında dəyişir. Beləliklə gölün yerləşdiyi hövzəsinin dərinliyi 100–120 m-ə çatır. Göl novu dördküncvari bir formaya malikdir. Gölün dibi qaralma üfüqünə çatır. Gölün sahilləri yüksək və dikdir. Əsasən ağac və kollarla əhatələnmişdir. Ətrafındakı meşələrdə Qızılağac üstünlük təşkil edir.
Göldə 16 növ balıq yaşayır: Coregonus albul, Osmerus eperlanus, durna balığı, külmə, Leuciscus leuciscus, Qızılüzgəc, Qafqaz üstüzəni, Lilbalıq, Adi şəmayı, Çapaq, Adi ilişgən, ilişkən, Lota lota, Xanı balığı, Gymnocephalus cernuus, Cottus gobi. Gölün sahil hissəsində bolca xanı balığı yaşayır.
1955-ci ildən bəri su səviyyəsinin və temperaturun, həmçinin buz rejiminin ölçüldüyü Tauraqnayada bir hidroloji stansiya qurulmuşdur. Göl orta hesabla dekabrın 19-da donur. Fasiləsiz buz örtüyünün ümumiyyətlə meydana gəlmədiyi qışlar belə müşahidə edilir. Yayda suyun orta şəffaflığı təxminən 5 m-dir. Yayda göl çox istilik yığır, buna görə suyun orta temperaturu oktyabrda 9,7 °C, noyabrda 5,8 °C olur. Termal durğunluq dövründə 58 m dərinlikdəki alt təbəqənin istiliyi 5–6 °C-yə qədər yüksəlir, qışda isə 3,5–4 °C-yə enir. Alt təbəqənin temperaturu bahardan payıza qədər davamlı olaraq artır.