Teknofest

Texnofest (türk. Teknofest) (və ya Aviasiya, Kosmos və Texnologiya Festivalı) — Türkiyənin ən böyük aviasiya, kosmos və texnologiya festivalı.

TEXNOFEST Aviasiya, Kosmos və Texnologiya Festivalı
TEKNOFEST Aviasiya, Kosmos və Texnologiya Festivalı
Məkan	İstanbul Qaziantep Samsun
Ölkə	Türkiyə
Yaradılıb	2018
Əvvəlki	İstanbul, 2021
Növbəti	Samsun, 2022
İştirakçılar	1.720.000 (2019)
Təşkilatçı	Türkiyə Respublikası Sənaye və Texnologiya Nazirliyi Türkiyə Texnologiya Komandası Vəqfi Selçuk Bayraktar
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bayraktar-TB2 və Akıncı PUA-larının mühəndisi, Baykar şirkətinin texniki direktoru, "Qarabağ" ordenli konstruktor Səlcuq Bayraqdarın təşəbbüsü ilə Türkiyə Texnologiya Komandası Vəqfi ilə Türkiyə Respublikası Sənaye və Texnologiya Nazirliyi tərəfindən Türkiyənin milli texnologiyalarını inkişaf etdirmək məqsədi ilə təşkil edilən ilk və yeganə festivaldır.^[1] Ümumiyyətlə, festival milli texnologiyaların təbliği və inkişaf etdirilməsi, insanların bu sahədə məlumatlılığının artırılması məqsədi daşıyır.^[2] Buna görə də ictimaiyyət üçün açıqdır və pulsuzdur. Festivalda seminarlar, mükafat qazanan texnologiya yarışmaları, yerli texnologiya sərgiləri və beynəlxalq sahibkarlıq sammiti keçirilərkən; Paraşütçülük, Solo Türk, Türk Ulduzları, Bənövşəyi Bənövşə və bu kimi yerli və beynəlxalq təşkilatların hava şouları da keçirilir. Festival bir il İstanbulda, bir il isə Anadolu vilayətlərinin birində keçirilir.^[3] Bunun məqsədi İstanbula çata bilməyən insanlara festivala qatılmaq üçün töhfə verməkdir. Dünyada təşkil olunması gözlənilən festival bütün xalqlar tərəfindən maraqla qarşılanır.

Bir çox nazirlik və sədrliyin maraqlı tərəf olduğu festivalda maraqlı tərəf qurumları illərə görə dəyişir, lakin bu maraqlı tərəflər əsasən ASELSAN, ROKETSAN, Baykar, BMC, HAVELSAN, TÜBİTAK, STM, Türk Aerokosmik Sənayesi, TUSAŞ, Türk Hava Yolları, Türk Hava Qurumu, Türksat və Turkcell kimi tərəfdar və iştirakçılar olaraq; Boğaziçi Universiteti, İstanbul Texniki Universiteti, Yıldız Texniki Universiteti, Orta Doğu Texniki Universiteti, Qaradəniz Texniki Universiteti kimi bir çox universitet də akademik paydaşlar kimi iştirak etmişdir.

İlk festival 20-23 sentyabr 2018-ci il tarixlərində İstanbul Yeni Hava Limanında baş tutdu. İMM-in məlumatına görə, bu festivalda təxminən 550 min insan iştirak edib.^[4] Festivalın ilk ilində 14 texnologiya müsabiqəsi keçirilib. Bu yarışlarda 2000 rəqib və 750 komanda iştirak edib. Həmçinin 2018-ci ildə TEKNOFEST çərçivəsində Travel Hackathon, HackIstanbul, Take Off Beynəlxalq Başlanğıc Sammiti və Dünya Drone Kuboku təşkil edilmişdir. Bütün müsabiqələr və seminarlarla yanaşı, iştirakçılar şaquli külək tuneli, uçuş şouları, planetarium və hava şarları kimi sosial tədbirlərlə də tanış oldular.

F-16 Solo Türk, Challenger 605, Aston Martin The New Vantage, Tesla P100DL, Lotus Evora 430 GT, Redbull Racing F1, Kawasaki H2R-nin yarışdığı Yarışların Yarışı ilk dəfə TEKNOFEST 2018-də baş tutdu. Kənan Sofuoğlu yarışı Kawasaki H2R ilə qazandı.

İkinci festival 17-22 sentyabr 2019-cu il tarixlərində artıq xidmət göstərməyən Atatürk Beynəlxalq Hava Limanında baş tutdu. 3 milyon lirədən çox mükafat verilməsi planlaşdırılan festivala 122 ölkədən 17 min 373 komanda və 50 min rəqibin müraciət etdiyi açıqlandı.^[5] Əvvəlki ildə olduğu kimi, texnologiya və dron yarışları, müxtəlif səviyyəli tələbələr üçün tədbirlər, haker yarışları, robototexnika tədbirləri və müxtəlif hava şouları keçirilmişdir. Festival çərçivəsində ilk dəfə olaraq Cezeri Uçan Avtomobil sərgiləndi. Rusiyanın Suhoy Superjet 100, Beriev Be-200 və yeni nəsil sərnişin təyyarəsi MS-21 stasionar olaraq sərgiləndi. Beləliklə, MS-21 ilk beynəlxalq uçuşunu İstanbula etdi. Rusiya Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus SU-35^[6] döyüş təyyarəsi nümunəvi uçuş həyata keçirib. Rus Cəngavərləri Akrobatika Komandası Suhoy Su-30 təyyarəsi ilə festival çərçivəsində nümayiş uçuşu həyata keçirib. Beynəlxalq səviyyəli “Word Drone Cup” yarışları keçirildi. Festivala ümumilikdə 1 milyon 750 min nəfərin qatıldığı açıqlanıb.^[7]

Tədbirin 2020-ci ilin sentyabr ayında Qaziantepdə keçiriləcəyi açıqlandı.^[8] Tədbir 24-27 sentyabr 2020-ci il tarixlərində Qaziantepdəki Yaxın Şərq Sərgi Mərkəzində keçirildi. Teknofest 2019-da 19 fərqli kateqoriyada təşkil edilən Texnologiya Yarışmaları keçən ildən fərqli olaraq bu il 21 fərqli kateqoriya ilə müsabiqədə iştirak edib. Bu il festivala Biotexnologiya İnnovasiya Yarışması, Kənd Təsərrüfatı Texnologiyaları Müsabiqəsi, Ətraf Mühit və Enerji Texnologiyaları Müsabiqəsi, İntellektual Nəqliyyat Müsabiqəsi, Təhsil Texnologiyaları Müsabiqəsi, Helikopter Dizayn Müsabiqəsi və Reaktiv Mühərrik Dizayn Müsabiqəsi əlavə edilmişdir. Türkiyədəki COVID-19 pandemiyası səbəbindən builki festivalda yalnız müsabiqə iştirakçıları iştirak etmiş, festivalın paydaşlarının sayı isə 63-ə çatmışdır. Yarışda ilkin seçimdən keçən komandalara 5 milyon TL, qalib komandalara isə 3 milyon TL-dən çox maddi dəstək veriləcəyi bildirilib.

Festival bir müddət əvvəl bağlanan Atatürk Beynəlxalq Hava Limanında 21-26 sentyabr tarixləri arasında keçirilib. Müsabiqəyə 200 000 müraciət daxil olub. Maraqlı tərəflərin sayı 74-ə yüksələrkən, simulyasiya, süni intellekt və pilotsuz uçuş aparatları kimi sahələrdə yeni rəqabət kateqoriyaları əlavə edildi. Dünyanın hər yerindən rəqiblər iştirak edirdi. Festivalda yerli avtomobil TOGG ilk dəfə ziyarətçilərə nümayiş etdirilib. Mükafatları prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Əziz Səncər (uzun illər xaricdə yaşayan və festivala qatılmaq üçün İstanbula gəlmiş) təqdim ediblər. Maddi dəstək və mükafatların 12 milyon TL olduğu bildirildi. Festivala azyaşlı uşaqlar və onlarla aviasevər axın edib. Kimisi nəfəsini tutaraq tamaşaları izləyib, kimisi fit və alqışlarla müşayiət edib.

Festivalın 2022-ci ildə Samsunda keçiriləcəyi açıqlanıb.^[9]

Texnofest Azərbaycan 26-29 may tarixlərində "Bakı Kristal Zalı" və Dənizkənarı bulvar ərazisində keçirilib.

• Texnofest Azərbaycan
• Türk Ulduzları