Temir

Temir (qaz. Темір) — Qazaxıstanın Aqtöbe vilayətinin Temir bölgəsindəki bir şəhər. Temir şəhər administrasiyasının inzibati mərkəzi. KATO kodu —155621100[2].

Temir
Темір
49°08′29″ şm. e. 57°07′48″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 1879
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 2.425 nəf. (2016)[1]
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 030810
Xəritəni göstər/gizlə
Temir xəritədə
Temir
Temir

Coğrafiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Temir çayı üzərində, Temir dəmir yolu stansiyasından təqribən 20 km cənubda yerləşir.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəhər 1870-ci ildə (orijinal adı Karakamıs), Emben postunun (1862-ci ildə Emba çayı üzərində tikilən) buraya köçürüldüyü zaman quruldu[3]. 1896 -cı ildən bir mahal şəhəri olmuşdur.

Daşkənd, Buxara, Ufa, Orenburq və Orsk tacirlərinin iştirakı ilə ildə iki dəfə yarmarkaların keçirildiyi XIX əsrin sonu — 20-ci əsrin əvvəllərindəki böyük bir ticarət mərkəzi. İlk məktəblər 1870-ci ildə Temir şəhərində açıldı. Əhməd Halfe məscidi qorunub saxlanılır və bərpa olunur. Hərbi lider jansen Kereyev, alim Abu Takenovun vətənidir.

2000-ci illərə qədər şəhərdə kərə yağı zavodu fəaliyyət göstərirdi.

Bölgə mərkəzi Şubarkuduk olan indiki Temir rayonu 1972-ci ildə qurulmuşdur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. http://stat.gov.kz/getImg?id=ESTAT111164.
  2. "Классификатор административно-территориальных объектов". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2016-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-05-29.
  3. Эмбенский пост  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.