Ulmus minor

Kiçik qarağac (lat. Ulmus minor) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin qarağackimilər fəsiləsinin qarağac cinsinə aid bitki növü.

Kiçik qarağac
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı

Qərbi Avropa, Kiçik Asiya, İranın şimalı, Rusiya, Qafqaz, Ukraynada bitir.

Botaniki təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hündürlüyü 30 m, diametri 1,5 m olan, yarpağı tökülən ağacdır. Yarpaqları dişli, uzunsov, əks-yumurtavaridir. Narıncı – qırmızı, balverici çiçəkləri çiçək yanlığı ilə dəstələrə yığılmışdır. Mart-apreldə, yarpaqlar açılanadək çiçəkləyir. Meyvələri may-iyunda yetişir. Toxumlarda, kök zoğları, kötük zoğları ilə çoxalır.

Qarışıq və enliyarpaqlı meşələrdə, çay vadilərində rast gəlinir. Dağlarda 1500 m-dək hündürlüyə qalxır. İşıqsevən, quraqlığa davamlı, şaxtaya davamsız bitkidir.

Azərbaycanda yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Böyük Qafqazda təbii halda yayılmışdır.

Bu növün oduncağı maşınqayırmada, dülgər işində və s. istifadə edilir. Meşələrdə çöl qoruyucu, eroziyaya qarşı, yaşıllaşdırmada, canlı hasarlarda istifadə etmək üçün yararlıdır.

Homotipik sinonimləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Ulmus campestris var. minor (Mill.) St.-Lag.
  • Ulmus campestris minor (Mill.) Asch. & Graebn.
  • Ulmus glabra f. minor (Mill.) C.K.Schneid.
  • Ulmus vulgaris proles minor (Mill.) Rouy

Yarımnövləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]