Uzunada

Uzunada (türk. Uzunada) — Türkiyənin İzmir ili, Urla ilçəsi ərazisinə daxil olan ada. İzmir körfəzinin orta qismində yer alır. Türkiyənin sahəsinə görə dördüncü ən böyük adasıdır.

Uzunada
türk. Uzunada
Ümumi məlumatlar
Sahəsi 25,39 km²
Hündür nöqtəsi Barbaros təpəsi, 189 m
Yerləşməsi
38°30′06″ şm. e. 26°42′50″ ş. u.
Ölkə  Türkiyə
Vilayət
Akvatoriya
Uzunada xəritədə
Uzunada
Uzunada

Etimologiyası[redaktə | mənbəni redaktə et]

Antik yunancada adı Drymoussa (Δρυμούσσα) olan ada, ayrıca Makronisi ("uzun ada") və ya Englezonisi adı ilə adlandırılmışdır. Bəzi mənbələrdə Köstən adası olaraq da adı keçərlidir.[1]

Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qədim Yunan tarixçisi Fukidid Uzunadanın Spartalı admiral Astuocosun bəzi gəmilərinin Peloponnes müharibəsinin iyirminci ilində səkkiz gün sığındığı üç adadan biri olduğunu xatırladır.

Eramızdan əvvəl 188-ci ildə Apamea müqaviləsi imzalanandan sonra ada Klazomenai şəhərinə verilir.[2][3][4]

1914-cü ildə adada təxminən 2000 yunan yaşadığı məlumdur.[5]

1916-cı ildə işğalçı qüvvələr tərəfindən basılmış möhür

Birinci Dünya müharibəsi zamanı Kral Dəniz Qüvvələrinin Aralıq dənizi Donanması 1916-cı ilin aprelində adanı işğal edir.[6][7][8] Ada 12 sentyabr hərbi çevrilişindən sonra Nəcməddin Ərbakan və Alparslan Türkeşin sürgün edildiyi yerdir. Bu gün onların qaldığı yerlər yay aylarında sosial bir obyekt kimi istifadə olunur. Adaya hazırda Hərbi Dəniz Bazası Komandanlığı heyəti və xidməti şəxslərin ailələri istisna olmaqla giriş qadağadır.

Coğrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şimali-cənub istiqamətində 9 km olan uzunluğu və maksimal 5 km enə sahibdir. Adanın sahəsi 25,39 km²-dir. Sahil xəttinin uzunluğu isə 31 kilometrə yaxındır. Bu göstərici ilə Türkiyənin sahə baxımından dördüncü böyük adasıdır. Urla və Karaburun sahillərinə yaxın ərazidə yerləşir. İzmir körfəzinin mərkəzi hissəsində qərarlaşır. Buxtadan dağ şəklində yüksələn adanın ən yüksək nöqtəsi 189 m olan Barbaros təpəsidir.[9] Ada dənizdəki Tolos priçalı ilə materiklə əlaqə qurulmasına imkan verir.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Mediterranean Pilot, Volume 4 Arxivləşdirilib 2016-04-27 at the Wayback Machine, s. 191–92 (4th ed. 1908)
  2. ↑ A Dictionary of Greek and Roman Geography, Volume 1 Arxivləşdirilib 2016-04-22 at the Wayback Machine, s. 632 (1872)
  3. ↑ Pinkerton, John. A general collection of … voyages and travels, Vol. X Arxivləşdirilib 2016-04-15 at the Wayback Machine, s. 653 (1811)
  4. ↑ Bowyer, W. A Description of the East and Some Other Countries, Vol. 2, Part 2 Arxivləşdirilib 2016-04-05 at the Wayback Machine, s. 41 (1745)
  5. ↑ Turkish Island Romance Arxivləşdirilib 2020-12-02 at the Wayback Machine, Akaroa Mail and Banks Peninsula Advertiser, Volume LI, Issue 5241, 10 December 1926, Page 1 (reprinted from The London Times)
  6. ↑ Stamp Collectors will be Kept Busy Arxivləşdirilib 2019-07-27 at the Wayback Machine, The Tomahawk (date?)
  7. ↑ SMALL ISLANDS IN THE NEAR EAST Arxivləşdirilib 2019-09-12 at the Wayback Machine, PHILATELIC EXPERTS, Erişim: 22 Mayıs 2015
  8. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-02.
  9. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-02.