Verifikasiya

Verifikasiya (lat. verum "həqiqi" + facere "olmaq") insan fəaliyyətinin müxtəlif sahələrində aşağıdakıları ifadə edə bilər:

• obyektiv sübutların təqdim edilməsi yolu ilə müəyyən edilmiş tələblərin yerinə yetirildiyinin təsdiqi^[1];
• məhsulun, xidmətin və ya sistemin normalara, tələblərə, spesifikasiyalara və ya müəyyən edilmiş şərtlərə uyğunluğunun qiymətləndirilməsi^[2] ;
• hər hansı nəzəri müddəaları, alqoritmləri, proqramları və prosedurları eksperimental (etalon və ya empirik) məlumatlarla, alqoritmlərlə və proqramlarla müqayisə etməklə yoxlama, təsdiq, sübut etmək üsulu;
• həqiqətə uyğunluğun tanınması texnikası;
• elmdə təcrübədən istifadə edərək nəzəri mövqelərin reallığa uyğunluğunu yoxlamaq^[3] .

Sübuta yetirmə mənasında obyektlərin / hadisələrin izahatlarının (modellərinin) yoxlanılması reallıq tərəfindən təsdiqlənmə dərəcəsindən asılı olaraq (empirik, faktlar) bir sıra anlayışları formalaşdırır:

• Hipoteza — onu təsdiq edən bir sıra müşahidələrə və ya mühakimələrə, konsepsiyalara, postulatlara (elmdə) əsaslanan sübuta yetirilməmiş müddəadır.
• Konsepsiya — onun həqiqətini təsdiq edən faktları olan və ya olmayan modeldir.
• Nəzəriyyə — maksimum sübut təqdim edən izahatdır.