Xallı zeytun
Bitki təbii halda əsasən Aralıq dənizi ölkələrində, Asiya, Hindistan, Avstraliya, Afrika, Pakistan, Hindistan, Himalay və s. ölkələrdə subtropik, enliyarpaqlı meşələrdə bitir.
| Xallı zeytun | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Xallı zeytun |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması:[redaktə | mənbəni redaktə et]
Botaniki təsviri:[redaktə | mənbəni redaktə et]
Hündürlüyü 15 m-ə çatan həmişəyaşıl koldur. Budaqları və onun üzərində olan tək-tək tikanları qara xallıdır. Ellips formalı, nisbətən kiçik və gümüşü rəngli yarpaqlara malikdir. Yarpaqları əks, düz bucaq altında kəsişən və bütöv, uzunluğu 3-dən 7 sm-dək və eni 0,8-dən 2,5 sm-dir; apeksi iti, kiçik nöqtəli, bünövrəsi klinşəkillidir. Yarpağın kənarı bütöv və əyilmiş, yuxarı tərəfi boz-yaşıl, aşağı tərəfi möhkəm üzlü, gümüşü, qızılı və ya qonur pulcuqludur. Saplağının uzunluğu 10 mm-dir. Kasacığı dörd pərli, uzunluğu təxminən 1 mm-dir. Çiçək tacı yaşılımtıl-ağ və ya açıq sarıdır; borucuğun uzunluğu 1-dən 2 mm-dək; qulaqcıqların uzunluğu təxminən 3 mm-dir. İki erkəkciyi çiçək tacının borucuğunun yuxarı hissəsində iki ləpəli xalla yapışmışdır. Meyvəsi ətli, şarşəkillidən ellipsvariyədək, yetişdikdə göyümtüldən bənövşəyiyədək dəyişir –çəyirdəyi qara, diametri 6 mm və uzunluğu 15-dən 25 mm - dəkdir. Ağac əsasən yazda çiçəkləyir. Oduncağı qiymətli və möhkəm, güclü qoxulu, nazik mebel istehsalında istifadə edilir.
Ekologiyası:[redaktə | mənbəni redaktə et]
Torpağa az tələbkar, quraqlığa davamlı və işıqsevəndir.
Azərbaycanda yayılması:[redaktə | mənbəni redaktə et]
Abşeronda təbii və mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi:[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bordur və yaşıl çəpərlərin salınmasında istifadə olunur.
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Australian Plant Name Index (ing.).
Azərbaycan Dendroflorası III cild-Bakı:"Elm",2016,400 səh. Arxivləşdirilib 2019-11-17 at the Wayback Machine T.S.Məmmədov
Məlumat mənbələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. "Azərbaycanın Nadir Ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh.
İstinad[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Флoрa Aзeрбaйджaнa. т.5. 1954; Флoрa Kaвkaзa. т.5. 1954;
- Azərbaycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
- Azərbaycan flora-sının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh