Xamaq Monqol

Xamaq-Monqol xanlığı, Xamaq-Monqol Ulusu (monq. Хамаг Монголын ханлиг, Хамаг Монгол улс; 1080-1206) — tarixi monqol dövləti. Xamaq-monqol deyə tanınan monqol tayfa birliyinin dövləti idi. İlk xaqanı Xaydu xan, son xaqanı isə Çingiz xan idi. 1206-ci ildə böyüyərək Böyük Monqol İmperiyasına çevrilmişdir. Xaqanlığın başında Börçigin sülaləsi dururdu. Paytaxtının Kerulen çayının yaxınlığında olduğu ehtimalı vardır.

Tarixi dövlət
Xamaq Monqol
Xəritədə "Хамаг Монгол" adı daşıyan dövlət Xamaqmonqol Ulusudur.
Xəritədə "Хамаг Монгол" adı daşıyan dövlət Xamaqmonqol Ulusudur.
 
 
 
1120 — 1206

Rəsmi dilləri Monqol dilləri, Monqol dili


Xamaq Monqol sözü monqolca "Bütün monqollar" deməkdir. Bunun səbəbi Xamaqmonqol Ulusunda bütün monqol qəbilələrininxalqlarının yaşaması idi.

Sülalə: Börçigin
No Adı Hakimiyyət illəri Həyatı Qeydlər Portret
1. Xaydu xan 1080-1100/1120 1025/1030/1040/1050-1100/1120
2. Xabul xan 1100/1120-1148 1101-1148 Çingiz xanın ulu babası və Yesugey bahadurun babası.
3. Ambaqay xan 1148-1156 ?-?
4. Xutula xan 1156-1160 1111-1160
5. Çingiz xan 1160-1206 1155/1162-25 avqust 1227 1206-cı ildə böyük imperiya qurdu və son Xamaq Monqol xanı oldu.
Yesugey xan

Bunula belə, görkəmli Azərbaycan alimi Fəzlullah Rəşidəddinə görə, Çingiz Xaqanın atası Yesugey Bahatur da Xamaqmonqol Ulusunun xaqanı idi və Fəzlullah onu öz "Cami ət-Təvarix"-ində Yesugey xan, Yesugey xaqan adlandırır.