Xocaylı

Xocaylı (özb. Xoʻjayli, qaraq. Xojeli) — Özbəkistanın Qaraqalpaqıstanda şəhər, Xocaylı rayonunun inzibati mərkəzi. Vodnik şəhər qəsəbəsi Xoceyli şəhər hakimliyinə (meriya) tabedir.

Xocaylı
42°24′ şm. e. 59°26′ ş. u.
Ölkə	Özbəkistan
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü	73 m
Əhalisi
Əhalisi	59.486 nəf. (1989)[1]
Xəritəni göstər/gizlə Xocaylı

Xocaylı (Xoca Eli) şəhərinin tarixi indiyədək xüsusi tədqiq edilməmişdir. P. P. İvanov, M. Yuldaşev, A. Sadıqov, Ya. Qulyamov, S. K. Kamalov, Yu. Bregel, O. Jalilov, V. N. Yaqodin, M. Mambetullaev, T. Xocayeva, Q. Xocaniyazov, M. Ş. əsərlərində və tədqiqatlarında Kdırniyazov, M.Türebekov, X.Esbergenov, O.Yusupov, başqa tarixçi və arxeoloqlar Xoceyli mədəniyyətinin tarixi və tarixinin müxtəlif aspektlərini işıqlandırmışlar.

Bu baxımdan, 500 ildən artıq müddətdə Amudəryanın sol sahilində çoxsaylı tarixi, sosial, mədəni və siyasi hadisələrin mərkəzi olmuş Xocayli şəhərinin keçmiş həyatına aid arxiv materialları böyük maraq doğurur. qaraqalpaqların, qazaxların, türkmənlərin və xorəzm özbəklərinin əsas bazarlarından.

Ötən əsrlərdə Avropa və Rusiya tacirlərinin, səfirlərinin, səyyahlarının və türk alimlərinin getdiyi Xoceyli şəhəri haqqında dəyərli məlumatlar Özbəkistan Respublikasının Sankt vilayətinin, Mərkəzi Dövlət Administrasiyasının arxivlərində saxlanılır.

XVII əsrdən başlayaraq özünü Yaqub peyğəmbərin və Xoca Əhməd Yəsəuinin nəslindən hesab edən Xoca qəbiləsindən olan insanlar Xivədə səfirlik işlərinə fəal şəkildə qoşulmuşlar.

Xocayli Qaraqalpaqstanın Nukusdan sonra 2-ci, Özbəkistanda isə 16-cı böyük şəhəridir. Əhalisi 104,589 nəfərdir (2009)^[2].