Yekan Kəhriz

Yekan Kəhriz (fars. یکان کهریز‎) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Mərənd şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. Yekan farsca bir və vahid mənasında kəhriz isə su arxı və suyu bağlayan yerə deyilir^[1].

Yekan Kəhriz
38°40′ şm. e. 45°27′ ş. u.HGYO
Ölkə	İran
Xəritəni göstər/gizlə Yekan Kəhriz

Yakan Kəhriz Yamçı bəxşinin qərbi, Əsl kəndinin şimalı, 5591 metrlik dağlara cənubda, şərqdən yuxarı yekanda yerləşir. bu kənd dağ ətəyində yerləşib Yekanat (Yekanlar) dehestanının mərkəzidir.

Yekan Kəhrizdə 6 böyük tayfa vardır ki onların adları belədir:

1. Çaylu tayfası
2. Həmzəlu
3. Yarğeybli
4. Hasarlu
5. Oğuzlu
6. Qərəli

Aşuri kətibələrində Əski şəhər Ulxu ətrafinda olan kəhrizlərdən söz gedib ki ehtimal verilir Yekanda çoxlu kəhrizlərin olduğu üçün mənzur bu kənd imiş. Yekanat əskidən ovlanma yeri olmuşdur eləki Müzəfərrədin şah vəliəhdlik dönəmində neçə dəfə ovlanmaq üçün buraya gəlmişdir. Qaraqoyunlular, Ağqoyunlular, Səfəvilər və Teymurilərin bəzi savaşları bu sahədə olmuşdur. Məşrutə inqilabında Yekanlıların önəmli rolu varidi edləki Kəsrəvi yazır:

Yekanat məşrutədə çoxlu zəhmətlər çəkmişlər.

2006-cı il məlumatına görə kənddə 2,118 nəfər^[2] yaşayır (526 ailə).

Yekan kəhrizdə ən məşhur olan iki türbə var birisi imamzadə Sultan Ərcəs obiri isə Seyid Əli Mir Qılınc türbəsidir. ikinci türbə Çaylu məhəlləsində yerləşibdir.

• Mirzə Nurulla xan Yekani, İran Məşrutə hərakatının fəal üzvü.
• Mirzə Möhbəli xan Yekani, siyasətçi.
• Mirzə Cahangir xan Ziyai, alim, şair, siyasətçi, xəttat.
• Nəzərəli xan Mərəndi, Mərənd mahalının xanı, savaşçı.
• Əlirza xan Yekani, hərbçi.