Yevdokia Petrova

Yevdokia Alekseyevna Petrova (rus. Евдоки́я Алексе́евна Петро́ва; 15 sentyabr 1914[1] – 19 iyul 2002) — 1950-ci illərdə Avstraliyadakı rus casusu. O, Vladimir Petrovun həyat yoldaşı idi və Petrov işi zamanı onunla birlikdə məşhurlaşmışdı.[2]

Yevdokia Petrova
Doğum tarixi 15 sentyabr 1915(1915-09-15)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 19 iyul 2002(2002-07-19) (86 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti casus, kəşfiyyatçı, diplomat
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sovet İttifaqında böyümüş Petrova dövlət tərəfindən idarə olunan məcburi əmək düşərgələrində və ya qulaqlarda bürokrat kimi çalışmışdır. 1951-ci ildə o, əri ilə birlikdə Avstraliyaya diplomat kimi göndərildi, baxmayaraq ki, onun əsl işi Avstraliya hökumətinə qarşı kapitan rütbəsində casusluq idi. Bu vəzifədə o, Kanberradakı Sovet səfirliyinə kargüzarlıq, şifrələmə və əməliyyat yardımı göstərmişdir.

O, 1954-cü ildə əri ilə birlikdə Avstraliyaya qaçdı. Bu, Petrov işinin qızğın vaxtında Darvin Hava Limanında baş verdi. Petrovların epizodla bağlı xatirələri onların Maykl Tueyts tərəfindən yazılmış "Qorxu imperiyası" kitabında yer alırdı.

Qaçdıqdan sonra Yevdokia Moskvadakı ailəsi ilə bağlı narahatlıqlar yaşadı, cəzalandırılacaqlarından və ya öldürüldüklərindən qorxdu. 1960-cı ildə Qırmızı Xaç onu ailəsi ilə birləşdirdi. Atası o ölkədən getdikdən sonra işdən qovulmuş və üç il sonra vəfat etmiş, lakin o, 1965-ci ildə anası ölənə qədər anası ilə əlaqə saxlamışdır. Bacısı Tamara Avstraliyaya . 1990-cı ildə köçmüşdür.[3]

Petrovlar 1956-cı ildə Bentleydə, Melburnda bir ev aldılar.[3]

Avstraliyada öz şəxsiyyətlərini gizlətmək üçün Petrovlar Sven və Anna Allıson adlarını götürdülər.[3] Onlar "D-bildiriş" (xəbər redaktorlarına milli təhlükəsizlik səbəbi ilə müəyyən mövzularda məqalələr dərc etməmək və ya yayımlamamaq üçün rəsmi müraciət) sistemi ilə qorunurdular.[4] Mətbuat D-bildirişi altında onları müəyyən etməməyə razılaşsa da, mətbuat həmişə bu könüllü mühafizə əmrinə əməl etməyib. Yevdokia 1956-cı ildə Avstraliya vətəndaşı oldu. O, Anna Allıson adı ilə "William Adams Tractors" şirkətində katibə olaraq iş tapdı.[3] Vladimir Petrov 1991-ci ildə vəfat etdi, lakin medianın diqqəti üzündən onun dəfnində iştirak edə bilmədi. Robert Manne 1996-cı ildə ondan müsahibə aldı; müsahibə Avstraliya Milli Kitabxanası tərəfindən keçirilir.[5] O, 2002-ci ildə 87 yaşında vəfat edib.

Bədii əsərlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yevdokia Petrovun həyatı bir sıra bədii əsərlərə ilham verdi.

  • The Red Shoe, a novel by Ursula Dubosarsky which won the New South Wales Premier's Literary Award and the Queensland Premier's Literary Award in 2006.[6]
  • Mrs Petrov's Shoe, a play by Noelle Janaczewska which won the Queensland Premier's Literary Award for drama in 2006.[6]
  • The Safe House, an animation by Lee Whitmore, narrated by Noni Hazelhurst, which won Best Animation at the Sydney Film Festival 2006.[7]
  • Document Z, a novel by Andrew Croome, which won the Australian/Vogel Literary Award in 2008.[8]
  • The Petrov Affair, a 1987 television mini-series.[9]
  1. "Australian Dictionary of Biography". 2023-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-03.
  2. "A picture in time: Evdokia Petrov in the hands of Soviet 'couriers' at Sydney airport". The Guardian. 20 April 2022. 7 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 April 2022.
  3. 1 2 3 4 "Fallout — the Petrov Affair". 2015-09-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-03.
  4. Sadler, Pauline. "THE D-NOTICE SYSTEM, Australian Press Council News" (PDF). Australasian Legal Information Institute. May 2000. 2023-02-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-03.
  5. Petrov, Evdokia; Manne, Robert, Evdokia Alexeevna Petrova interviewed by Robert Michael Manne, 1996, 2023-02-03 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2021-04-21
  6. 1 2 "Previous winners | About Queensland and its government | Queensland Government". Qld.gov.au. 2011-11-30. July 17, 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-07-04.
  7. "Lee Whitmore". Lee Whitmore. 2017-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-07-04.
  8. "Fully formed: 30 years of The Australian/Vogel Literary Award". Theaustralian.com.au. 2012-02-17. İstifadə tarixi: 2012-07-04.
  9. "The Petrov Affair (TV mini-series 1987) - IMDb". 2017-04-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-03.