Zəhhak

Zəhhak və ya Zəhhaq (fars. ضحاک‎, pronounced [zæhɒːk];[1] Avestada Azi Dəhakə (fars. اژی دهاک‎)[2] — İran mifologiyasında üçbaşlı ilan, ilanların şahı. O, Babildə yaşamış[3] və Əhrimənin tayfasından olan dəhşətli əjdaha idi. Son ənənədə əslən Ərəbistandan olan padşah Cəmşidin düşmənidir. O, Cəmşidi devirərək İran taxtını ələ keçirmiş, lakin Cəmşidin oğlu Firidun Dəmirçi Kavenin köməyi ilə Zəhhakın min illik zalım hökmranlığına son qoymuş, onu Dəməvənd dağının mağarasına həbs etdirmişdir.[4]

Zəhhak
fars. ضَحّاک‎
Cinsi kişi[d]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Özbəkistanda, müasir Qarşi ərazisində, Qalayi-Zəhhaki-Moron adlı böyük qədim şəhərin xarabalıqları var və bu adın mənası "ilanların padşahı Zəhhak qalası"dır. Bamyandan 15 km qərbdə yerləşən Kabilistanda bişmiş kərpicdən tikilmiş, 25 m hündürlüyündə qala ilə əhatə olunmuş və mühüm dağ keçidini müşahidə etmək üçün ucaldılmış "Zəhhak qalası" adlanan xarabalıqlar mövcuddur .[5]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ loghatnaameh.com. "ضحاک بیوراسب | پارسی ویکی". Loghatnaameh.org. 2014-02-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-23.
  2. ↑ Bane, Theresa. Encyclopedia of Demons in World Religions and Cultures. McFarland. 2012. səh. 335. ISBN 978-0-7864-8894-0. İstifadə tarixi: 1 October 2018.
  3. ↑ Пехлевийская литература // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
  4. ↑ Зогак  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
  5. ↑ Бамиан  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Boyce, Mary. History of Zoroastrianism, Vol. I. Leiden: Brill. 1975.
  • Ingersoll, Ernest, et al., (2013). The Illustrated Book of Dragons and Dragon Lore. Chiang Mai: Cognoscenti Books. ASIN B00D959PJ0
  • Skjærvø, P. O. Aždahā: in Old and Middle Iranian // Encyclopedia Iranica. 3. New York: Routledge & Kegan Paul. 1989. 191–199.
  • Khaleghi-Motlagh, DJ. Aždahā: in Persian Literature // Encyclopedia Iranica. 3. New York: Routledge & Kegan Paul. 1989. 199–203.
  • Omidsalar, M. Aždahā: in Iranian Folktales // Encyclopedia Iranica. 3. New York: Routledge & Kegan Paul. 1989. 203–204.
  • Russell, J. R. Aždahā: Armenian Aždahak // Encyclopedia Iranica. 3. New York: Routledge & Kegan Paul. 1989. 204–205.
  • Schwartz, Martin. "Transformations of the Indo-Iranian Snake-man: Myth, Language, Ethnoarcheology, and Iranian Identity." Iranian Studies 45, no. 2 (2012): 275-79. www.jstor.org/stable/44860985.