Zeydulla Ağayev
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Zeydulla Abdulla oğlu Ağayev (d. 2 mart 1945-ci il, Masallı rayonu — ö. 17 fevral 2014-cü il, Bakı) — Azərbaycan filoloq alimi, tərcüməçi, filologiya elmləri doktoru, professor.
| Zeydulla Ağayev | |
|---|---|
| Zeydulla Abdulla oğlu Ağayev | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri |
Masallı rayonu.svg){kind=small} Azərbaycan SSR |
| Vəfat tarixi | (68 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
| Elm sahəsi | filologiya |
| Elmi dərəcəsi | filologiya elmləri doktoru |
| Elmi adı | professor |
| İş yeri | Azərbaycan Dillər Universitetinin prorektoru |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Zeydulla Ağayev 2 mart 1945-ci ildə Masallı rayonunda anadan olub. Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunun ingilis dili fakültəsini bitirib. Əmək fəaliyyətinə həmin institutda başlayıb, ali məktəbin "Bilik" qəzetinin redaktoru olub.
Zeydulla Ağayev həm öz orijinal nəsr əsərləri, həm də ingilis dilindən etdiyi tərcümələri ilə tanınıb. Azərbaycan oxucusu onun tərcüməsində Cek London, Artur Konan Doyl, Teodor Drayzer, Ernest Heminquey, Ayra Levin və başqalarının roman, povest və hekayələri ilə tanış olub. Zeydulla Ağayevin 1990-cı ildə nəşr etdirdiyi müasir Amerika yazıçısı Artur Heylinin "Aeroport" romanı milli ədəbiyyatımız tarixində birbaşa ingilis dilindən tərcümə edilmiş ilk romandır.
Zeydulla Ağayev "Müasir Azərbaycan nəsri"ni ingiliscəyə çevirmiş ilk bədii tərcümə sənətkarlarından biri idi. İsmayıl Şıxlı, Anar, Elçin, Sabir Əhmədli, Yusif Səmədoğlu və başqalarının bir sıra hekayələrini ingilis dilinə tərcümə etmişdir. O, İsmayıl Şıxlı, Anar, Elçin, Sabir Əhmədli, Yusif Səmədoğlu və başqalarının bir sıra hekayələrini ingilis dilinə çevirib və çap etdirib.
O, Azərbaycan — ABŞ əlaqələrinin ardıcıl tədqiqatçılarından idi. Bu sahədə xidmətlərinə görə ABŞ-nin Luiziana ştatının Fəxri vətəndaşı adına layiq görülmüşdü. Dəfələrlə ABŞ-də elmi ezamiyyitlərdə olan alim iki il ərzində Vaşinqton və Kaliforniya Universitetlərində çalışaraq elmi araşdırmalar aparmışdı. Los-Anceles Universitetində dərs demişdi. Zeydulla müəllim Ayzek Əzimov, Artur Heyli, Stiven Kinq kimi məşhur yazıçılarla məktublaşmış, hətta A. Əzimovun sağlığında Nyu-York şəhərindəki evində qonağı olmuşdu.
Bədii ədəbiyyat tərcüməsində kamil sənətkar zirvəsinə yüksələn Zeydulla müəllim Azərbaycan yazıçılarının hekayə və pyeslərini ingilis dilinə tərcümə etmişdi. "Modern Azerbaijan Prose" (Bakı, Azərnəşr, 2003).
Onun rəhbərliyi və təşəbbüsü ilə Səmyel Uimzin "Ermənistan — terrorçu "xristian" ölkəsinin gizlinləri" (Bakı, Azərnəşr, 2004)ingiliscədən tərcümə olunaraq rus dilində böyük tirajla çap edilmiş, MDB məkanında olan ölkələrdə yayılmışdır. Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, bu kitabda erməni millətçiliyinin iç üzü tutarlı faktlarla ifşa olunur. 2005-ci ildə Zeydulla Ağayevin ingilis yazıçısı Somerset Moemin "Qisas" povesti əsasında yazdığı "Haray" faciəsinin Azərbaycan Dövlət Gənclər Teatrında tamaşası göstərildi. Yeni səhnə əsəri tamaşaçılar və teatr mütəxəssisləri tərəfindən çox rəğbətlə qarşılandı. Zeydulla Ağayev Azərbaycan Dövlət Dillər Universitetində elmi işlər üzrə prorektor, ədəbiyyat tarixi kafedrasının müdiri vəzifələrində çalışıb. 1980-ci ildə namizədlik, 1997-ci ildə isə doktorluq dissertasiyaları müdafiə edib, bir monoqrafiya, 70-ə yaxın elmi, yüzdən çox publisistik məqalənin müəllifi idi. O, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü idi. 17 fevral 2014-cü ildə Bakı şəhərində vəfat edib.[1]
İctimai-siyasi fəaliyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının ilk qurucularından və VHP Ali Məclisinin (Ali Şurasının) ilk üzvlərindən biri olub.
Kitabları
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Məhəbbət nəğməsi
- Beş günün intizarı
- Dünyanın düz vaxtı
- Yenilməzlik