Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ХАЗ²

    (-ди, -да, -ар) xəz (dəri); къуьрен хаз dovşan xəzi; хаздин xəzdən tikilmiş, xəzdən hazırlanmış.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХАЗ

    м xüs. 1. parçanın baş tərəfi, parçada arğacla əriş uclarının birləşib başlandığı yer; 2. atın sağrı tərəfindən hazırlanan gön.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ХАЗ

    сущ.; ди, -да; -ар, -ари, -ара 1) хъуьтуьл тум галай, тарара жедай тамун кьиф. 2) хазран хам.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАЗ

    хун глаголдин мурадвилин форма. Кил. ХУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • хаз

    Ӏ - целев. ф. от хун Ӏ, ӀӀ. ӀӀ (-ди, -да, -ар) - мех : хаздин - меховой.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ХАЗ

    ӀӀ (-ди, -да, -ар) n. fur, skin, coat, pelage.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХАЗ

    Ӏ хун Ӏ, ӀӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ХАЗ¹,

    ХАНА, ХУХ bax хун¹, хун².

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХАЗ³

    1. dələ; sincab; хаздин dələ (sincab) -i [-ı]; 2. bu heyvanın çox qiymətli dərisi, xəzi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • HAZ

    həzz

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • XƏZÇİ

    сущ. хаз (хам) гьазурдай устӀар.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • БОБЕР

    1. хундуздин хам, хаз. 2. см. бобр.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HAY-HAY

    сущ. гьай-гьай (1. рах. тӀакь, гуж, къуват, такьат; 2. ай-гьай, рахшандун манада).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • HAM-HAM

    təql. 1. гьам-гьам, гьав-гьав, ав-ав, ам-ам, амрам (кицӀ элуькьдай ван); кил. ham(m); 2. аял. рах. ам-ам, кицӀ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • haf-haf 2021

    haf-haf

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ХАФ-ХАФ

    zərf hərf-hərf; hərfbəhərf.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХАТ-ХАТ

    ...yumru-yumru, muncuq kimi (axan tər, göz yaşı haqqında); хат-хат хьун muncuq-muncuq olmaq, muncuqlanmaq, yumrulanmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХАР-ХАР

    xar, məsaməli; dənəvər; хар-хар хьайи a) xırda dənəli, xırda dənəvər; b) xarlanmış, şəkərə dönmüş: хар-хар хьайи вирт xarlanmış bal; хар-хар хьун a) d

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХАЛ-ХАЛ

    xal-xal, üstündə xallar olan, xallı; хал-хал хьун xal-xal olmaq, üzərində xallar əmələ gəlmək, xallanmaq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ham-ham 2021

    ham-ham

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • HAV-HAV

    межд. гав-гав (подражание лаю собаки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ХАР-ХАР:

    хар-хар хьайи adj. fine grained, close grained. ХАРЧИ adj. unrefined, crude, raw; харчи сив n. ribald. ХАС adj. built-in, intrinsic, inherent; proper;

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • хар-хар

    : хар-хар хьайи - крупитчатый (о масле), мелкозернистый.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • HAY-HAY

    1. Tab, taqət, hey, qüvvət, iqtidar. 2. İstehza, rişxənd bildirir. 3. Baş üstə, sevə-sevə, təbii, nədən olmasın, əlbəttə, şübhəsiz. (“Koroğlu” dastanı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • HAM-HAM

    i. bow-wow; bark, the sound made by a dog

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • HAY-HAY

    1 межд. да ну, ну и ну (выражает удивление и неодобрение) 2 сущ. суматоха, неразбериха. Bu hay-hayda sən nə istəyirsən ты что хочешь в такую суматоху

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • hay-hay

    hay-hay

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • HAM-HAM

    звукоподр. гав-гав (о лае собаки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HAY-HAY

    I (Göyçay, Kəlbəcər, Şamaxı) südlü çörək. – Xalam maηa hay-hay pişirdi (Kəlbəcər) II (Bakı, Salyan) güc, taqət ◊ Hay-hayı getmək – köhnəlmək, istifadə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HAY-HAY

    ай-ай, ой-ой, ах-ах

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HAM-HAM

    гав-гав (лай собаки)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HAF-HAF

    тяф-тяф (собачий лай)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • hav-hav 2021

    hav-hav

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • HAY-HAY

    is. 1. dan. Tab, taqət, qüvvət, iqtidar, hey. Hay-hayı gedib, vay-vayı qalıb. (Məsəl). 2. İntonasiya ilə deyilərək istehza, rişxəndlik bildirir.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAM-HAM

    təql. 1. bax ham(m). 2. uş. İt.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAİZ

    sif. [ər.] köhn. 1. Sahib, yiyə. 2. Əhatə edən

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAF

    ...zool. Gecələr çox iti uçan, işığa gələn uzunxortumlu kəpənək. ◊ Haf kimi – gözlənilmədən, cəld, özünü birdən çarparaq. Qasid gəldi haf kimi; İncəlmiş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • həzz

    haz

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • XƏZ

    сущ. 1. хаз, хам; dovşan xəzi къуьрен хаз; 2. чӀар, йис (хаз алай гьайванрин); 3. хаздикай цвайи, хаздин (мес. бармак, хев).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • XƏZLİ

    прил. хаз алай, хаз галай; хев хаздикай тир, хаздин хев галай (мес. палту).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЦАЗ-ЦАЗ

    ...qabarıq halda, dik vəziyyətdə (saç haqqında); чӀарар цаз-цаз хьун a) saçları biz-biz olmaq (qorxudan, həyəcandan, dəhşətdən tükləri ürpərmək); b) soy

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • QAZ-QAZ

    кил. qaz³.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • qaz-qaz

    qaz-qaz

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ФАЗ-ФАЗ

    dial. bax фад-фад.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГАЗ-ГАЗ

    bax газ¹.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • цаз-цаз

    : цаз-цаз хьун - щетиниться, дыбиться; чӀарар цаз-цаз хьана - акъвазнава волосы стоят дыбом.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • naz-naz

    is. bot. pourpier m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • QAZ-QAZ

    сущ. см. qaz 3

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QAZ-QAZ

    bax qaz3.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • NAZ-NAZ

    сущ. бот. портулак (стелющееся по земле однолетнее растение с нежными цветками)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ХАЗЧИ

    xəzçi (xəz hazırlayan usta; bax хаз²).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • BAZ

    ...ovlamaq üçün ələ öyrədilmiş quş. Şikari aşikar eylər, görün bu baz şahbazı; Könüllər seydinə yarın gözü şahanə laçındır. Xətayi.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • CAZ

    ...səhnədədir, Meri oxuyur; Qulaqlar tutulur cazın səsindən. N.Xəzri. Caz orkestri durmadan çalır, rəqqasələr … oynayırlar. S.Vəliyev. 2. Belə orkestrdə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ХАМ

    разг. эдебсуз, тербиясуз, ягьсуз инсан

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ХАМ

    qanmaz, ədəbsiz, nökər, gəda

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HAY

    (İmişli) xəbər, səs. – Özzəri bilirdilər hay gələcəg

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HAV

    (Cəbrayıl) buğ, buxar. – Qızım, yara: hav ver, so:ra pis olar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HAL

    (Şamaxı) bol. – Gəlib bı hal çörəkdən doyuncan yemədüz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HAF

    (Bakı) bəzəkli kəpənək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HAA

    (Qax) kirşə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • HAL

    is. [ər.] 1. Hər hansı bir səbəbdən, şəraitdən doğan vəziyyət, keyfiyyət. Xəstənin halı yaxşıdır. – Hicrin edibdi könlümü bərbad, ağlaram; Çoxlar tuta

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAL₂

    bax al3 (bəzən “hal anası” şəklində işlənir). Hal hər şeyi tərsinə eləyir. Tərsinə iş görən qadına deyərlər: hal cinsisən? Bir adam tutduğu halı yazığ

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAY

    ...səs vermək. Nə qədər çağırdımsa, hay vermədi. Adam çağıranda hay verər. – Diriyə hay verməz, ölüyə pay. (Ata. sözü). Küçədən acıqlı bir səs eşidildi:

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAL

    1. положение, состояние, настроение, обстоятельство; 2. момент, время; 3. грамм. падеж;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • HAY

    1. отклик, помощь; 2. суматоха, тревога, набат;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ХАН

    ист. хан.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DAZ

    ...peysəri dolu, ortayaşlı bir adam idi. S.Rəhimov. [Kişinin] daz başı qalaylanmış qab kimi işıldadı. Mir Cəlal. // is. Başda tük çıxmayan yer. Başının

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • DOĞDURMAQ

    icb. хаз тун (бала), рухуз тун (гун).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KATBİN

    сущ. куьгьн. къерехрив хаз гвай дишегьлийрин ппек.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВЫПУШКА

    1. къерехрив гутунвай хаз, хъицикь (парталдин). 2. (цвалрив гутунвай) куьбе.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • DƏLƏ

    суш. 1. зоол. цуцӀул; // цуцӀулдин (мес. хам); 2. цуцӀулдин хам (хаз).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DİŞQOZU

    сущ. кьелечӀ хъиредин кӀерец, сарарив хаз жедай куьлуь кӀерецӀ.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • XƏZLİK

    прил. хаз патал тир, хаздиз виже къведай (мес. хам).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DOĞUMQABAĞI

    прил. хадайдалай вилик жедай; хаз (рухуз) мукьва жедай (мес. тӀалар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СКОРНЯК

    скорняк, (хъицикьрин, яни хъицикьар тIушунна расдай, хамарикай хаз расдай устIар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КОЛОТЬСЯ

    несов. 1. регьятдиз хун, хаз хьун. 2. акьахун (цаз, раб). 3. см. колоть 1, 2. 5- манайра.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МЕХ₀

    1. расай хам, хаз (мес. сикIрен ва масабрун). 2. хаздин, багьа хамарин партал.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТБОЙНЫЙ

    горн. яна авадардай, хана авадардай (мес. шахтада цIивинар хаз авадардай кIаш).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BOYNUXƏZLİ

    прил. хивев хъицикь (хаз) гвай, хев хамуникай (хаздикай) тир (мес. палту).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DƏRİLİK

    прил. хамунин, хаздин; хам (хаз) къачун патал хуьзвай (мес. хпен жинс).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • QOXARCA

    сущ. зоол. хорёк (цуцӀулдин жинсиникай багьа хам (хаз) алай са гьайван).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YARMALATMAQ

    icb. 1. чӀахар ийиз тун (гун); 2. гудиз тун, хаз тун, куьткуьниз тун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • НА

    ...деепричастидин форма арадиз гъидай форма: гатаз - гатана, хаз - хана, хъваз - хъвана.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НАЩЕЛКАТЬ

    разг. сараривди хун; сараривди хаз тIуьн (мес. кIерецар, ракъин цуькверин цилер); хун (мес. хехиналди).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • BALTALATMAQ

    icb. нажахдалди атӀуз тун (гун), куьткуьниз (хаз) тун, ягъиз тун (мес. кӀарасдин къвал-къерех).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YUMURTLATMAQ

    icb. кака хаз тун (гун), кака хуниз мажбур авун, кака хун патал шараит туькӀуьрун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХЕНЕКДИ

    ...-бурур, -бура азарлуди.... дегь накьварал грекрин, Хадайди - хаз, рекьизмачир хенекди... З. Ш.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • НА

    ...алатай вахтунин форма арадиз гъизвай эхир: гатаз - гатана, хаз ~ хана, хъваз ~ хъвана. -

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • DOĞUZDURMAQ

    icb. 1. (аял) хуниз куьмек авун, аял кьун, хаз тун; 2. арадал гъун, себеб хьун, баис хьун, туьретмишун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КОЛКОСТЬ

    ж 1. хаз (гудиз) регьятвал, регьятдиз гватун. 2. рикIиз тIардайвал, туькьуьлвал. 3. рикI тIардай, кефиник хкIадай гаф, туькьуьл гаф.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГОРНОСТАЙ

    ...лацу гзаф багьа хам алай са гъвечIи вагьши гьайван; гьадан хам, хаз).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • XIRTILDATMAQ

    гл. сараривди хаз, кукӀвариз, атӀуз, шупӀиз тӀуьн; хирт-хирт (чӀирх-чӀирх, пӀакьракь) ацалтна тӀуьн (мес. шекер, газар).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ОПУШКА

    ...тамун къерех. 2. парталдин къерехдив (ценцив, хилерин кIуфарив) гутур хаз (сикIрен, къуьрен ва мсб хам); хаздикай гутур куьбе.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • KÖSTƏBƏK

    ...хам алай, бицӀи вилер авай са гьайван); // кротдин (мес. хам, хаз).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХУН

    Ӏ (хаз, хана, хух) 1) v. break, bust; fracture; destroy; dilapidate; 2) v. prick; stick; prod, thrust, jab; 3) v. break; crack, fracture; dilapidate.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • DOĞRATMAQ

    ...кӀус-кӀус ийиз тун; кӀар-кӀариз тун (гун); кукӀвариз тун (гун), хаз тун (мес. кӀарасар масадав).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЛУЩИТЬ

    ...хъуьруьшар, хана хъиреяр алудун, михьивун). 2. тIуьн, сараралди хаз тIуьн (мес. семечкаяр, кIерецар). 3. ччил пурпу авун (бегьер къахчурдалай кьулух

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАЩЕЛКАТЬ

    ...ягъиз башламишун. 4. тIарпI авун; чIвяркь авун. б. тIекьрекь ийиз сараралди хаз башламишун (кIерец ва мсб).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • КУЬС:

    ...гун гл., ни 1) цуькӀуьн вегьин. Гъилериз куьс гана, кӀарасар хаз эгечӀна. Ш Р. 2) вацӀа балугъар чилиниз ракъурун патал яд куларалди гатун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПИП

    ...Гъизва пипер хъалхъамдиз Вичизни пуд хазраз кьван. Ш-Э. М. Хаз. * пипин тар сущ. цӀалцӀам ва экуь тан, гьяркьу пешер жедай кӀеви кӀарасдин тар. Пипи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • KÜRKLÜK

    ...(кавал) цваз виже къведай, кӀурт (кавал) цваз жедай (мес. хам, хаз); 2. ...кӀуртунин, ...кавалдин (гьисабралди); üç kürklük dəri пуд кӀуртунин (кавал

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АКӀА

    ...кӀеви хъире алай, хвех хъиреда акӀанвай кӀерецрин са жуьре. АкӀаяр хаз, экъетӀиз четин ятӀани, абурун хвех ширинди жеда. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QIRDIRMAQ

    icb. 1. хаз тун (гун), хуниз мажбур авун (мес. дакӀардин шуьше); 2. атӀуз тун (гун), атӀуниз мажбур авун (мес. ттар); 3. къирмишиз тун (гун), къирмиш

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ЛОМАТЬ

    ...(мес. цал). 3. атIун (гьажибугъдаяр, туьтуьн ттар, гъилелди хаз). 4. садлагьана дегишрун (яшайишди тегьер). ♦ ломать шапку икрам авун, бармак хтIуну

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • SİNCAB

    [fars.] сущ. 1. зоол. хаз (ттарара яшамиш жедай экуь-рухъведин ранг алай, гзаф багьа хам алай чакъвалайдай гъвечӀи са гьайван); рехи цуцӀул; // хаздин

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • хун

    Ӏ (хаз, хана, хух) - 1. ломать, разбивать (что-л.). 2. колоть, рубить (что-л.). 3. ломаться, разбиваться. ӀӀ (хаз, хана, хух/ рухух) - родить, рождать

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ШУЬШЕ

    ...butulka, şüşə; 3. məc. kövrək, tez sınan; incə, həssas; рикӀ шуьше я, хаз тахьуй. Ata. sözü ürək ki var – şüşədir, sındırarsan kim yamar?

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ШУЬШЕ

    ...butulka, şüşə; 3. məc. kövrək, tez sınan; incə, həssas; рикӀ шуьше я, хаз тахьуй. Ata. sözü ürək ki var – şüşədir, sındırarsan kim yamar?

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ХУН

    ӀӀ (хаз, хана, хух/ рухух) v. give birth to; mother; каци хун v. kitten, give birth to kittens; кӀел хун v. lamb, give birth to a lamb; kid; тай хун v

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ЩЕЛКАТЬ

    ...(къушари). 4. хун, тIеркь ийиз хун (сараралди, мес. кIерецар); хаз тIуьн (мес. семечкаяр).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • HAZIRLANMA

    “Hazırlanmaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIRLANMAQ

    1. “Hazırlamaq”dan məch. Patronlar yoxlanıldı, qumbaralar, pulemyotlar hazırlandı. Ə.Vəliyev. // Hazırlıq işləri aparılmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIRLAMA

    “Hazırlamaq”dan f.is

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIRKI

    sif. Keçmişdə və gələcəkdə deyil, indi, hazırda olan; indiki. Hazırkı zaman. Hazırkı vəziyyət. Kəndin hazırkı mənzərəsi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIRCAVABLIQ

    1. is. Hazırcavab adamın hal və keyfiyyəti; hazırcavab olma, söz altında qalmama. Onun hazırcavablığı hamını valeh edir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIRCAVAB

    sif. [ər. hazir və fars. cəvab] Başqasının sözünə və ya sualına dərhal münasib cavab tapıb söyləyə bilən, söz altında qalmayan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIR-AMADƏ

    bax hazır 1-ci mənada. Hazır-amadə durmaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIR

    sif. və zərf [ər.] 1. Bir işi icra etmək üçün lazım olan hər şeyi olan; amadə. Mən hazıram, gedə bilərik

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAL-HAZIR

    is. İndiki vaxt, indiki zaman, hazırkı vaxt, bu an, bu saat, əlan. [Çopo:] Keçmişin təcrübəsi hal-hazır üçün faydalıdır

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • HAZIRLAMAQ

    f. 1. İşlətmək və ya istifadə üçün yararlı hala salmaq, hazır etmək. Avtomaşını yola hazırlamaq. Vannanı hazırlamaq

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
.қаз
.қаз (punycode: .xn--80ao21a; Қазақстан Республикасы) — Qazaxıstan Respublikası üçün yuxarı səviyyəli milli domenidir. Kiril əlifbasında olan üçüncü domendir (birinci .рф, ikinci .срб). .рф və .срб domenlərin əsas fərqi hərfin qazax əlifbasında olmasıdır. == Tarix == 2012-ci ilin martında Qazaxıstan .қаз yuxarı səviyyəli milli kiril domenini fəaliyyətə buraxdı. Fəaliyyətin yoxlaması üçün test saytı ТЕСТ.ҚАЗ yaradılmışdır. == Domenin fəaliyyətə verilməsı == Qeydiyyat bir neçə mərhələdə oldu. Birinci mərhələ (2012-ci il aprelin 1-dən 30-dək) — hökumət orqanları və dövlət təşkilatları, qeydiyyat şöbəsinin texniki ehtiyacları üçün domen qeydiyyatı. İkinci mərhələ (1 may-30 iyul 2012-ci il tarixləri arasında) — 31 dekabr 2011-ci ilə qədər Qazaxıstan Respublikası qanunvericiliyə uyğun olaraq qeyd edilmiş ticarət markalarının və firma adlarının sahibləri üçün domen adlarının prioritetli qeydiyyatıdır. Üçüncü mərhələ (2012-ci ilin 15 avqustundan) — domen adlarının qeydiyyatı azad şəkildə aparıldı. .қаз domen zonasında domen adlarının qeydə alınması təyin edilmiş registratorlar vasitəsilə olar.
Həmzə Haz
Həmzə Haz (d. 15 fevral 1940, Ketapanq[d]) — İndoneziya siyasətçisi. Birləşmiş İnkişaf Partiyasının (1998-2007) sədri idi və 2001-ci ildən 2004-cü ilədək vitse-prezident vəzifəsində çalışıb. Həmzə Borneo adasında Pontianak şəhərində bir qəzet jurnalisti idi və daha sonra Tancunqpura Universitetində iqtisadiyyatdan təhsil aldi. Onun siyasi karyerası 1968-ci ildə Qərbi Kalimantanın Vilayət Nümayəndəsi Şurasının üzvü kimi başlamışdır. Daha sonra Cakartaya köçdü, 1971-ci ildə Məclis üzvü oldu, ilk olaraq Müsəlman Nəhdlətul Uləma Partiyasının üzvü oldu. Bütün İslamçı partiyalara bir partiyaya qoşulmuş siyasi nüfuzdan və Nəhdlətul Uləmanın siyasətdən çəkilməsindən sonra, 1973-cü ildə yeni yaranmış Partai Persatuan Pembangunan (PPP)nın üzvü oldu. Həmzə Suxartonu əvəz edən prezident Buharuddin Yusuf Habibinin başçılığında İnvestisiya Naziri vəzifəsini icra etdi və 1999-cu ildə seçkilərdə PPP-yə rəhbərlik etmək üçün vəzifəsindən istefa etdi. Həmzə prezident Abdurrahman Vahidin kabinetinə qoşulub, sonra iki aydan sonra Vahidin ilk kabinetindən çıxaraq Xalqın Rifahı naziri vəzifəsindən istefa verən birinci idi. Vahidin vokal tənqidçisi oldu, amma o, həmçinin kompromis qabiliyyəti ilə tanınır.
Caz
Caz — XX əsrdə ABŞ-də xüsusən zəncilər tərəfindən yaradılmış musiqi sənəti. Məşhur cazmenlərdən Lui Armstronqu göstərmək olar. == Caz musiqisinin tarixi haqqında == XIX əsrin sonunda ABŞ-nin Missuri ştatının barlarında yeni üslubda yaradılmış musiqi səslənməyə başlanır. Avropa musiqisinin ənənələrini — Frederik Şopen və List yaradıcılığını, marş, polka kimi məişət janrlarını zənci musiqisinin formaları ilə qovuşduran bu yeni üslub reqtaym adlanır və az bir vaxtda o, geniş yayılır. Faktik olaraq cazın ilkin mərhələsini də məhz reqtaym təşkil edir. Lakin caz, sözün həqiqi mənasında XX əsrin əvvəlində Nyu-Orlean şəhərində yaranmışdır. Çoxmillətli liman şəhəri olan Nyu-Orleanda hər cür musiqi — həm reqtaym, həm ispan və fransız musiqisi, həm blüz (Afrika, Amerika və Avropa xalq musiqi formalarının kəsişməsində yaranmış janr) və həm də kantri-musiqisi (Amerikanın ağ əhalisinin ənənəvi musiqisi) səslənərdi. Məhz bu müxtəlif mənşəli musiqi formalarının sintezi nəticəsində Nyu-Orlean cazı və yaxud ənənəvi caz yaranır. Bu musiqini adətən qara musiqiçilərdən ibarət ansambllar ifa edərdi. Lakin tezliklə caz musiqisi ağ əhalinin diqqətini də özünə cəlb edir.
GAZ
Gəncə Avtomobil Zavodu — Azərbaycanın Gəncə şəhərində fəaliyyət göstərən maşınqayırma müəssisəsi. == Tarixi == 1986-cı ildə əsası qoyulmuş Gəncə Avtomobil Zavodunun istehsal gücü layihəyə əsasən 30 000 ədəd ortatonnajlı avtomobillərin istehsalı üçün hesablanmışdır. Müəssisənin tikintisi layihəyə görə 1989-cü illin sonlarına qədər başa çatdırmalı idi. Lakin Sovetlər Birliyinin dağılması nəticəsində zavodun tikintisini yarımcıq qalır. Yalnız 2004-cü ilin dekabırında Gəncə avtomobil zavodu işə düşüb və müəssisədə yığımdan keçən ilk avtomobil işıq üzü görüb. 2006-cı ilin oktyabrında Minsk traktor və avtomobil zavodları ilə Gəncə avtomobil zavodu arasında əməkdaşlığın yaradılması barədə razılığa gəlinib. 2007-ci iln mart ayının 27-də isə Gəncə avtomobil zavodunda yığımdan keçən ilk «Belarus» markalı traktor konveyerdən düşüb. Paralel olaraq müəssisədə Belarusun “MAZ” yük avtomobillərinin yığımı da təşkil olunub. Həmin ilin aprelin 30-da müəssisədə yığılan «GƏNCƏ» və «PƏHLƏVAN» adları daşıyan ilk MAZ-lar işıq üzü görüb. == İstehsal == Zavodun istehsal gücü ildə 1 700-2 000 ədəd traktor və 950-1 000 ədəd yük avtomobilin istehsalına bərabərdir.
HAL
Hindustan Aeronautics Limited, Hindistan mərkəzli bir aviasiya və müdafiə şirkətidir. Şirkət 23 dekabr 1940-cı ildə Hindustan Aircraft olaraq yaradılmış və 1 oktyabr 1964-cü ildə indiki adını almışdır. Şirkətin mərkəzi ofisi Bangaloreda yerləşir. HAL bir dövlət təşkilatıdır və əsasən aviasiya sənayesi fəaliyyətləri ilə məşğul olur. Bu gün təyyarələrin, reaktiv mühərriklərin, helikopterlərin və onların ehtiyat hissələrinin dizaynı, istehsalı və montajında ​​iştirak edir.
Hab
Hab (ing. Hub — fəaliyyət mərkəzi və ya toplanma mərkəzi) — kompüterin şəbəkəyə qoşulması üçün istifadə olunur. Əsasən Token-Ring-də kompüterlər kabellərlə ortadakı mərkəzi bir qutuya qoşulurlar (fiziki ulduza). Bu qutu Hub (hab) adlanır. Hab əslində çox portlu bir repeater olduğu üçün şəbəkədəki bütün kompüterlər eyni toqquşma sahəsi (collision domain) içində olacaqlardır. Bu bütün şəbəkənin işləmə gücünün kompüter sayına bölünərək azalması deməkdir. == Ümumi məlumat == Bütün kompüterlərdən Haba ayrı-ayrı kabellər getməsi lazımdır. Hub-lar öz içlərində ethernetin çalışma məntiqini, yəni məntiqi bus quruluşunu özündə birləşdirir. Hub-ın etdiyi sadəcə, bir portundan gələn siqnalın surətlərini yaradıb, digər bütün portlara yollamaqdır. Bu yönü ilə hub üçün bir çox portu olan və hər portuna bir kompüter bağlana bilən bir repeater (təkrarlayan) deyə bilərik.
Ham.
Vilyam Hamilton (ing. William Hamilton; 1783, Kork – 25 may 1856, Plimut, Devon qraflığı) — İrlandiya botaniki. == Əsərləri == Hamilton, W. (1810). The Encheiridion medicum; or, Young Practitioner's Pocket Companion. Hamilton, W. (1825). Prodromus plantarum Indiae occidentalis. 67 p. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Howard, R.A.; Clausen, K.S.; Gillis, W.T. William Hamilton (1783-1856) and the Prodromus Plantarum Indiae Occidentalis (1825) (англ.) // Journal of the Arnold Arboretum : journal. — 1981. — Vol.
Han
Han — kişi adı.
Hat
Hat — Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun Başarat kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Kənd 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad olunub. == Toponimikası == Hat kəndi Qarabağ silsiləsinin ətəyindədir. Keçmiş adı Böyük Hat olmuş, yaxınlığındakı Kiçik Hat kəndinin əhalisi buraya köçürüldükdən sonra, böyük komponenti ixtisara uğramışdır. Yaşayış məntəqəsini əliyanlı tayfasına mənsub ailələr salmışlar. Tədqiqatçılara görə, oykonim həd (kənar, qıraq) sözündəndir.
Naz
Naz və ya cilvə — şirin görünmək üçün davranılan rəftar və davranışlar.
Paz
Paz (çay) — Rusiyada çay. Paz (peyk) — İspaniyanın hərbi peyki. PAZ (avtobus) — avtobus.
QAZ
Qorki Avtomobil Zavodu (rus. Горьковский автомобильный завод, qısaca rus. ГАЗ) — Rusiyanın ən böyük avtomobil istehsal edən şirkətlərindəndir. == Tarixi == 1920-ci ildə Ford Motor Şirkəti və SSRİ arasında bağlanmış müqavilə əsasən Nijni Novqorodda fabrikasi tikilmişdir. İlk istehsal 1 yanvar 1932-ci ildə "Ford Model A" (QAZ-A) və "Ford Model AA" (QAZ-AA) modelləri ilə başladı.
Raz
Raz- İranın Şimali Xorasan ostanının Bocnurd şəhristanının Raz və Cərgəlan bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4,735 nəfər və 1,282 ailədən ibarət idi.
Saz
Saz — təzənə (mizrab) ilə çalınan simli çalğı alətidir. O, ulu ozan sənətinin davamçısı olan aşıq və saz-söz sənətinin ayrılmaz tərkib hissəsidir. Saz eyni zamanda türk dünyasının, türk mənəviyyatının rəmzlərindən biridir. Sinkretik, yəni özündə çalğı, oxuma, şeir demə, söz və dastan ifaçılığı, aktyorluq və rəqs (plastika) sənətlərini birləşdirən saz-söz sənəti, muğam sənəti ilə yanaşı, Azərbaycan milli mədəniyyətinin ən əski qatları ilə bağlıdır. Qədim türkdilli xalqlarda şaman, qam, oyun, baxşı, yanşaq, varsaq və nəhayət, ozan kimi tanınan sənətkarlar bugünkü aşığın əcdadları sayılırlar. Ozan sənəti yüzilliklər və minilliklər boyu böyük təkamül yolu keçərək aşıq sənətinə çevrildiyi kimi, qopuz da ona oxşar təkamül yolu keçərək saz aləti şəklini almışdır. Saz artıq Şah İsmayıl Xətainin dövründə (XVI əsr) indiki şəklini almışdı. Şah İsmayıl Xətainin könül oxşayan qoşmalarının birində saz belə tərənnüm edilir: Bu gün ələ almaz oldum mən sazım Ərşə dirək-dirək çıxar mənim avazım. Dörd iş vardır hər qarındaşa lazım: Bir elm, bir kəlam, bir nəfəs, bir saz. Azərbaycan sazı türkdilli xalqlar arasında yayılmış saz və ona oxşar alətlərdən çalğı texnikası, səsyayımı (akustikası) baxımından danılmaz üstünlükləri ilə seçilir.
Yaz
Yaz yaxud bahar - ilin 4 fəslindən biri. Şimali yarım kürədən mart və iyun Yazda ağaclar çiçək açır, hava istiliyi artmağa başlayır. Bu mövsümdə qar əriməsi və bol miqdarda yağışların yağması ilə su yataqları olan dərələr, göllər, Gölməçə və anbarlar su ilə dolar. Baharın xəbərçisi çiçəklərdir. Xüsusilə bu mövsümdə yerli hava depresiyanı alaraq meydana gələn hava dəyişikliklərində xalq arasında Qırx İkindi adı verilən leysan yağışları başlar. Bu yağışlarla şiddətli göy gurultusu, ildırım düşməsi, dolu təhlükəsi və sel fəlakətləri də görülər. Bəzən bu yağışlar cütçülərə çox zərər verər. İnsanlar üzərində də sağlamlıq baxımından mənfi təsirləri ola bilər. Yorğunluq, halsızlıq yazın insanlar üzərindəki mənfi təsirlərindəndir. Bu vəziyyətə tibb dilində qısaca bahar yorğunluğu deyilir.
ZAZ
İzabel Jeffrua (fr. Isabelle Geffroy, 1 may 1980) — Fransa müğənnisi. == Həyatı == İzabel Jeffrua 1 may 1980-ci ildə Fransanın Tur şəhərində doğulub. 2001-ci ildə tanınmağa başlayıb. Məşhur fransız müğənni Zaz Türkiyənin 52-ci Beynəlxalq Bursa Festivalında qonaq olub. == Albomları == === Sinqları === «Je veux» (2010) «Le long de la route» (2010) «La fée» (2011) «Éblouie par la nuit» (2011) «On ira» (2013) == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Официальный сайт Arxivləşdirilib 2012-12-24 at the Wayback Machine Немецкий официальный сайт (alm.) Страница ZAZ на Myspace Страница ZAZ на Facebook Интервью с певицей Arxivləşdirilib 2011-01-29 at the Wayback Machine Дмитрий Гусев. "Певица ZAZ – музыкальное откровение". russian.rfi.fr. 18.03.2011. 2012-05-10 tarixində arxivləşdirilib.
Laz
Lazlar (meqrel ლაზეფი lazepi, gürc. ლაზები lazebi) — ana dili Laz dili olan, Kartvel dil ailəsinə daxil olan xalq. == Sayları == SSRİ və Rusiya FR linqvisti, qafqazşünası Georgi Andreyeviç Klimovun 1986-cı ildə Moskvada nəşr etdirdiyi "Qafqaz dilçiliyinə giriş" adlı kitabında verdiyi məlumata əsasən Türkiyə Lazistanında həmçinin bu ölkənin digər hissələrində anklavlar şəkilndə və Gürcüstanla sərhəddə yayılmış laz dilində təxminən 45 min nəfər danışırdı. Müəllifi Deyvid Levinson olan və 1998-ci ildə ABŞ-nin Arizona ştatının Finiks şəhərində nəşr edilmiş "Bütün dünyada etnik qruplar: hazır istinadlar kitabı"ına görə Gürcüstanda 1.500 nəfər, Türkiyədə isə 200.000 nəfər laz yaşayırdı. === Türkiyədə === Türkiyədə lazların sayına dair bütün hazırkı rəqəmlər müəyyən hesablamalar əsasında alınmış təxminlərdən ibarətdir. 1965-ci ildə aparılmış siyahıyaalmada laz dilini ana dili kimi 26.007 nəfər (ana dilini laz dili olaraq qeyd edənlərin 3.943 nəfəri laz dilindən başqa dil bilməmişdir), "ikinci ən yaxşı bildiyi dil" kimi isə 55.158 nəfər göstərmişdir, yəni Türkiyənin qeyd edilən iki göstəriciyə əsasən laz dilini bilən əhalisi 81.165 nəfər olmuşdur. Beləliklə, 1965-ci ildə 31.391.421 nəfər olan Türkiyə əhalisinin ən yüksək ehtimalla 0,26%-ni lazlar təşkil edirdi. Türkiyə Statistika Qurumunun 31 dekabr 2013-cü il tarixinə olan rəsmi təxminə əsasən Türkiyə Cümhuriyyəti əhalisi 76.667.864 nəfərdir . Əgər 1965-ci ildəki nisbət payı (0.26%) olduğu kimi qalsaydı onda 2013-cü ilin sonuna olan təxmini hesablamalara əsasən Türkiyədə ən çoxu 198.2 min nəfər laz yaşamalıdır. Konda : Araştırma ve Danışmanlık tərəfindən Türkiyə hökumətinin sifarişi ilə 1993-cü ildə Türkiyə Respublikasının etnik və sosial quruluşunu öyrənmək məqsədiylə apardığı araşdırmanın yekunları əsasında 2006-cı ilə verdiyi təxminə əsasən 73.975 milyon nəfər qəbul edilən Türkiyə əhalisinin 220 min nəfərinin (0.297%) etnik laz olması təxmin edilmişdir.
Adlıq hal
Adlıq hal və ya ismin adlıq halı. Bu halda olan isimlər əşyanın adını bildirir, şəkilçisi olmur, kim? nə? hara? suallarından birinə cavab olur. Bütün lüğətlərdə isimlər adlıq halda (başlanğıc formada) verilir. Məsələn: (dəmir, dəmirçi, dəmirçilik, ev, evcik, daş, dağ, dağlıq, yazı, yazıçı, yazıçılıq və s.) İsimlər adlıq halda cəm və mənsubiyyət şəkilçiləri ilə də işlənə bilir. Məsələn: (bacı (başlanğıc formada); bacılar (cəm şəkilçisi ilə); bacım (mənsubiyyət şəkilçisi ilə); bacılarım (cəm və mənsubiyyət şəkilçisi ilə)) Adlıq hal təsirlik və ya yönlük halına keçə bilər. Məsələn: kitab. Mən dostuma kağız(ı) verdim.(Təsirlik hal).
Alığ Han
Amorf hal
Amorf hal (A.h)-(yun. amorphos-formasız) maddənin qeyri-kristal quruluşlu bərk halı olub, xassələrin izotropluğu və ərimə nöqtəsinin olmaması ilə xarakterizə olunur. İzotropluq, yəni onların bütün fiziki xassələri (mexaniki, istilik, elektrik, optik və s. xassələri) təbii şəraitdə kristallarınkından fərqli olaraq, maddə daxilində hər hansı istiqamətdə eynidir (bax. Anizotropluq). Temperaturun yüksəlməsi zamanı amorf maddə yumşalır və maye hala tədricən keçir. Bu xüsusiyyət, atom, molekul, ion və onların qruplarının yüz və min period davamında kristallardaki kimi ciddi periodikliyin A.h.-dakı maddələrdə olmaması ilə əlaqədardır. Eyni zamanda A.h.-da maddələrdə qonşu zərrəciklərin yerləşməsində (n.d. yaxın düzülüş, şək., b) uyğunlaşma mövcuddur. Məsafənin böyüməsilə bu uyğunlaşma kiçilir və qəfəs sabitinin bir neçə mislinə bərabər məsafədə itir (bax.
Ağ qaz
Ağ qaz (lat. Anser caerulescens) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaz (quş) cinsinə aid heyvan növü. == Yarımnövləri == C. c. caerulescens C. c.
Ağqalın qaz
Ağqaş qaz
Ağqaş qaz (lat. Anser erythropus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaz (quş) cinsinə aid heyvan növü. == Təsviri == Ağqaş qaz digər qazlardan gövdəsinin nisbətən kiçik və rənginin nisbətən tünd olması ilə fərqlənir. Üst tərəfi qonur – boz, alt tərəfi ağdır. Dimdiyinin dib tərəfində 20–30 mm enində aö zolaq vardır. Dimdiyi ət rəngində və çəhrayıdır. Ayaqları sarıdır. Gözlərinin ətrafında sarı rəngdə çılpaq halqa vardır. Boynu və dimdiyi daha qısadır. == Yayılması == Ağqaş qaz Avropa və Asiyada yayılmışdır.
Bişkek Han
Bişkek Xan - türk və qırğız mifologiyasında övliya və eyni zamanda inanc iyəsi. Bişkek Ata olaraq da bilinir. İnanclı insanları qoruyur və imanını möhkəm tutmalarını təmin edir. Qırğız mədəniyyətində əhəmiyyətli bir yerə malikdir və paytaxtlarında adını verən adamdır. Bişkekin əvvəlki adı Pişpek'tir. Sonradan dəyişikliyə uğrayıb Bişkek adını almışdır. Bir övliya olduğu qədər eyni zamanda döyüşçü bir qəhrəmandır. Qırğızıstan paytaxtına adını verən qəhrəmanın əslində bu ruhun adı verşilmiş bir adam olduğu deyilə bilər. Kimilərinə görə Pişbeğ sözcüyü Beş Bəy deməkdir və Bişkek Ata da bunların ən böyüyüdür. Beş bəy faktına Uygurlarda Mani dini ilə inteqrasiya olunan əfsanələrində rast gəlinməkdədir.
Boz qaz
Boz qaz (lat. Anser anser) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaz (quş) cinsinə aid heyvan növü. Bənövşəyi, ağ, boz lələkləri, narıncı dimdiyi və çəhrayı ayaqları var. Yetişkin fərdin uzunluğu 74 ilə 91 santimetr (29 və 36 inç) arasındadır, ortalama çəkisi 3,3 kiloqramdır. Arealı genişdir. Avropa və Asiya bölgələrindən şimaldan gələn quşlar qışı isti yerlərdə keçirmək üçün cənub istiqamətinə köç edir. Boz qaz bahar aylarında şimal bölgələrində dəniz sahillərində, bataqlıqlarda, göllərin sahilində və sahilə yaxın adalarda yuva quraraq çoxalır. Nəsil artırmaq üçün cütləşirlər və yerdə bitki örtüyü arasında yuva qururlar. Dişi fərd 3-5 yumurta qoyur və qırt oturur; həm erkək, həm də dişi fərd balalarını qoruyur və böyüdür. Quşlar ailə qrupu şəklində birlikdə yaşayırlar, payız aylarında cənuba doğru köç edir, bir sonrakı il baharda yenidən geri dönürlər.
Хit
Xit (ərəb. هيت‎ — Heet) — İraqın Anbar mühafazasında şəhər. Əhalisi 65,000-dir.
Məhəmmədsalah хan
Muğanlı Məhəmmədsalah xan və ya Qalaqayınlı Məhəmmədsalah xan (fars. محمداصالح خان‎; d. 1756, Qalaqayın, Muğan mahalı, Cavad xanlığı – ö. 1795, Qalaqayın, Muğan mahalı, Cavad xanlığı) — Şahsevən elinə mənsub olan xan, sərkərdə. == Həyatı == Məhəmmədsalah xan tarix kitablarında Qalaqayınlı Məhəmmədsalah xan kimi tanınır. Cavad xanlığının hakimi Həsən xan Muğanlının oğludur. == Fəaliyyəti == O dövrdə xanlıqlar diplomatik nikahdan istifadə edirdlər. O, öz qızları Xeyrənisəni Lənkəran xanı Mir Həsən xana, Pəricahan xanımı isə Şirvan xanı Mustafa xana ərə vermişdir. Xeyrənisənin Mir Abdulla bəy, Cavad bəy və Xanlar bəy adlı oğlanları, Nisə xanım və Zəhra xanım adlı qızları olmuşdur. Pəricahan xanım 1789-cu ildə ərə getmişdir.
Хok məscidi
Orta əsrlər zamanı Naxçıvan ərazisində özünəməxsus yeri olan sosial-siyasi və ideoloji mərkəzlərdən biri də Kəngərli bölgəsinin Xok kəndinin mərkəzində yerləşən Came məscididir. Daşdan və bişmiş kərpicdən inşa edilən məscidin binası yarandığı vaxtdan indiyədək keçən müddətdə müəyyən dağıntı və aşınmalara uğrasa da, bu günədək əsasən salamat vəziyyətdə gəlib çatmışdır. Məscidin həcmi, möhtəşəmliyi və s. əlamətləri təsdiq edir ki, bu məscid inşa edildiyi zamandan ticarət karvan yollarının üstündə yerləşən Xok kəndinin sosial-siyasi və ideoloji həyatında mühüm yer tutmuş, cəmiyyətin həyatında fəal rol oynamışdır. == Kitabələri == Bir sıra memarlıq abidələrində olduğu kimi bu məscidin də üzərində abidə haqqında müəyyən məlumatları özündə əks etdirən bir neçə kitabə vardır. Bu kitabələrdən biri məscidin şərqdən giriş qapısının sol yanında qoyulmuşdur. Dörd sətirdə, fars dilində boz daşa həkk edilmiş kitabənin mətnindən aydın olur ki, məscid binasının təmiri 1910-cu ildə, böyük çillədə başlamış, kiçik çillənin axırında, qış dövründə tamam olmuşdur. Kitabənin sonunda qeyd edilən 17 məhərrəm 1328-ci il tarixli miladi ilə 29 yanvar 1910-cu ilə müvafiq gəlir. Göründüyü kimi, Quranın "Allahın məscidlərini yalnız Allaha və axirət (qiyamət) gününə iman gətirənlər təmir edərlər" ayəsinə (IX surə, 18-ci ayə) uyğun olaraq Xok kənd məscidi 1910-cu ildə təmir etdirilmişdir. Təmir zamanı giriş qapısının başında daha iki ədəd kitabə qoyulmuşdur.
Əbülfət хan Sarıcalı-Cavanşir
Əbülfət xan Tuti (1766, Şuşa – 1839, Təbriz) — dövlət xadimi, şair, İbrahimxəlil xan Cavanşirin oğlu. == Həyatı == Əbülfət xan Tuti Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl saray təhsili görmüşdü. Özünü tanıyandan saray işlərində atasına kömək edirdi. 1796-cı ildə qraf Valerian Zubov çoxsaylı rus qoşununun başında Azərbaycana gəlir. Kür çayının yaxasında düşərgə qurur. İbrahimxəlil xan Cavanşir Ağaməhəmməd şah Qacarın yeni yürüşündən əndişələnib V. Zubovla ilişki qurmaq qərarına gəlir. Qərarını saray adamlarına bildirib, gənəşik istəyir. Baş vəziri Molla Pənah Vaqifin məsləhəti ilə oğlu Əbülfət ağanı V. Zubovun yanına göndərir. Tarixçi Mirzə Camal Cavanşir Qarabaği yazır: "Mərhum İbrahim xan oğlu Əbülfət xanı Qarabağın bir neçə bəyzadəsi ilə birlikdə töhfə, hədiyyələr və cins atlarla, tam bir razılıq və rəğbətlə, böyük sərdar Valeryan Zubovun hüzuruna göndərib, yüksək Rusiya dövlətinə səmimi qəlbdən itaət edəcəyini və sədaqətini bildirdi".
Dаn yeri Оrtа əsr qəbirstаnlığı
Sen-Jermen-аn-Le (rayon)
Sen-Jermen-ан-Le (fr. Saint-Germain-en-Laye) — Fransanın İl-de-Frans regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — İvelin. Suprefektura — Sen-Jermen-ан-Le. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 546 627 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 1603 nəf / km². Rayon sahəsi — 341 km².
Sen-Julyen-de-Rа
Sen-Jülyen-de-Rа (fr. Izeaux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Vuaron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38407. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 443 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 80 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 19 km şimal-qərbdə yerləşir.
XIX-ХХ əsrlərdə ermənilərin Cənubi Qafqaza köçürülməsi
Ermənilərin tarixi miqrasiyası yerləşdirilməsi — ermənilərin İrandan, Türkiyədən və digər ərazilərdən planlı sürətdə Cənubi Qafqaza köçürülməsi prosesi. Rusiyanın himayəsi altında erməni dövlətinin yaradılması, həmçinin ermənilərin İran və Türkiyədən Rusiyanın işğal etdiyi torpaqlara köçürülməsi təsadüfi hadisə olmayıb, erməni-rus münasibətlərinin qanunauyğun nəticəsi idi ki, bu münasibətlərin əsasını rus və erməni tarixi ədəbiyyatında təbliğ edildiyi kimi, yalnız ticarət əlaqələri deyil, başlıca olaraq Şərqin müsəlman dövlətlərinə, xüsusilə Türkiyəyə, XVIII əsrdən etibarən isə həm də Azərbaycana qarşı düşmənçilik münasibəti təşkil edirdi. == Köçürülmə planının məqsədi == Səfəvilər dövlətinin zəifləməsindən istifadə edən I Pyotrun 1724-cü ilin noyabrın 10-da ermənilərin Azərbaycanın Xəzər dənizi sahillərində, Dərbənd və Bakı, həmçinin Gilan, Mazandaran və Gürgan ərazilərində məskunlaşmasını rəsmiləşdirən fərmanından sonra başladı. Bu fərmana görə ermənilər Rusiya İmperiyasının Cənubi Qafqazdan İran körfəzinə kimi geniş əraziləri ələ keçirmək planının həyata keçirilməsində "beşinci qüvvə" rolunu oynayacaqdılar. Bu planın bir hissəsi kimi Rusiya generalları Azərbaycan əhalisini hansı yolla olursa olsun yaşadığı yerlərdən didərgin salmaq əmri almışdılar. Lakin Rusiyanını Qafqazdakı hərbi uğursuzluqları onun ermənilərin planlı məskunlaşdırılması siyasətini bir müddətə dondurdu. == Türkmənçay müqaviləsinin nəticəsi == Türkmənçay müqaviləsinin nəticəsi olaraq 40000 erməni Azərbaycanın müxtəlif ərazilərində məskunlaşdırıldı. 1829-cu ilin Ədirnə sülhünün nəticələrinə görə isə, Osmanlı İmperiyası ərazilərində yaşayan 90000 erməni də Azərbaycanda yerləşdirildi. Onlar əsasən Naxçıvan, İrəvan və Qarabağ xanlıqlarında məskunlaşdırıldılar. Məşhur rus diplomatı və yazıçısı A. S. Qriboyedov yazırdı: "Erməni əhalisi əsasən müsəlman torpaq sahiblərinin ərazilərində yerləşdirilirdilər … onlar yavaş-yavaş müsəlman əhalisini ərazilərdən sıxışdırıb çıxarmağa başlamışdılar.
XIX - ХХ əsrlərdə Ermənilərin Cənubi Qafqaza köçürülməsi
Ermənilərin tarixi miqrasiyası yerləşdirilməsi — ermənilərin İrandan, Türkiyədən və digər ərazilərdən planlı sürətdə Cənubi Qafqaza köçürülməsi prosesi. Rusiyanın himayəsi altında erməni dövlətinin yaradılması, həmçinin ermənilərin İran və Türkiyədən Rusiyanın işğal etdiyi torpaqlara köçürülməsi təsadüfi hadisə olmayıb, erməni-rus münasibətlərinin qanunauyğun nəticəsi idi ki, bu münasibətlərin əsasını rus və erməni tarixi ədəbiyyatında təbliğ edildiyi kimi, yalnız ticarət əlaqələri deyil, başlıca olaraq Şərqin müsəlman dövlətlərinə, xüsusilə Türkiyəyə, XVIII əsrdən etibarən isə həm də Azərbaycana qarşı düşmənçilik münasibəti təşkil edirdi. == Köçürülmə planının məqsədi == Səfəvilər dövlətinin zəifləməsindən istifadə edən I Pyotrun 1724-cü ilin noyabrın 10-da ermənilərin Azərbaycanın Xəzər dənizi sahillərində, Dərbənd və Bakı, həmçinin Gilan, Mazandaran və Gürgan ərazilərində məskunlaşmasını rəsmiləşdirən fərmanından sonra başladı. Bu fərmana görə ermənilər Rusiya İmperiyasının Cənubi Qafqazdan İran körfəzinə kimi geniş əraziləri ələ keçirmək planının həyata keçirilməsində "beşinci qüvvə" rolunu oynayacaqdılar. Bu planın bir hissəsi kimi Rusiya generalları Azərbaycan əhalisini hansı yolla olursa olsun yaşadığı yerlərdən didərgin salmaq əmri almışdılar. Lakin Rusiyanını Qafqazdakı hərbi uğursuzluqları onun ermənilərin planlı məskunlaşdırılması siyasətini bir müddətə dondurdu. == Türkmənçay müqaviləsinin nəticəsi == Türkmənçay müqaviləsinin nəticəsi olaraq 40000 erməni Azərbaycanın müxtəlif ərazilərində məskunlaşdırıldı. 1829-cu ilin Ədirnə sülhünün nəticələrinə görə isə, Osmanlı İmperiyası ərazilərində yaşayan 90000 erməni də Azərbaycanda yerləşdirildi. Onlar əsasən Naxçıvan, İrəvan və Qarabağ xanlıqlarında məskunlaşdırıldılar. Məşhur rus diplomatı və yazıçısı A. S. Qriboyedov yazırdı: "Erməni əhalisi əsasən müsəlman torpaq sahiblərinin ərazilərində yerləşdirilirdilər … onlar yavaş-yavaş müsəlman əhalisini ərazilərdən sıxışdırıb çıxarmağa başlamışdılar.
Аş-Şаmiyyə
Хu Tsintao
Hu Cintao (çin 胡錦濤, 胡锦涛, Hú Jǐntāo; azərb. transkripsiya /hu: cintao/; 21 dekabr 1942) — Çin Xalq Respublikasının dövlət xadimi, 2003–2013-cü illərdə Çin Xalq Respublikasının Sədri, 2002-ci il noyabr ayından 10 il müddətinə Çin Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Baş Katibi, 2005-ci ilin mart ayından 2013-cü ilin 14 mart tarixinədək ÇXR Mərkəzi Hərbi Şurasının, 2004-cü ilin sentyabr ayından 2012-ci il 15 noyabr tarixinədək ÇKP MK Mərkəzi Hərbi Komitəsinin sədri.
Хо (hərf)
Հ, հ (Adı: ho, erm. հո) — erməni əlifbasının 16-ci hərfi. Transkripsiya "h". Tələffüzü "H". Rəqəm işarəsi "70". Mesrop Maştots tərəfindən 405-406-cı illərdə yaradılıb. Orta əsrlərdə "erkatagir", "qrçagir", "notrgir", "şhagir" yazı növləri istifadə olunub.