Lüğətlərdə axtarış.

GitHub Copilot — Visual Studio Code, Visual Studio, Neovim və JetBrains kimi inteqrasiya olunmuş inkişaf mühitlərinin (IDE) istifadəçilərinə avtotamamlanan kod ilə kömək etmək üçün GitHub (Microsoft-a məxsusdur) və OpenAI tərəfindən hazırlanmış bulud əsaslı süni intellekt aləti. Hazırda fərdi tərtibatçılar və müəssisələr üçün abunəlik ilə istifadə oluna bilən alət ilk dəfə 29 iyun 2021-ci ildə GitHub tərəfindən elan edilib və Python, JavaScript, TypeScript, Ruby və Go istifadə edən proqramçılar üçün ən yaxşı şəkildə işləyir. == Tarixi == 29 iyun 2021-ci ildə GitHub Visual Studio Code-da texniki önbaxış üçün GitHub Copilot-u elan etdi. GitHub Copilot, 29 oktyabr 2021-ci ildə JetBrains-ə plagin olaraq əlavə edildi. 27 oktyabr 2021-ci ildə GitHub, GitHub Copilot Neovim plaginini açıq bir depo kimi yayımladı. GitHub 29 mart 2022-ci ildə Visual Studio 2022 IDE üçün Copilot-un buraxıldığını elan etdi. 21 iyun 2022-ci ildə GitHub Copilot-un artıq "texniki önbaxışdan" çıxarıldığını və fərdi tərtibatçılar üçün abunə əsaslı xidmət kimi əlçatan olduğunu elan etdi. GitHub Copilot 2014-cü ilin fevralında buraxılmış Microsoft Research layihəsi olan Visual Studio 2013 üçün "Bing Code Search" plagininin təkmilləşdirilmiş versiyasıdır. Bu plagin təbii dil sorğularına cavab olaraq yüksək keyfiyyətli kontekstlə uyğun kod parçalarını təmin etmək üçün MSDN və StackOverflow daxil olmaqla müxtəlif mənbələrlə inteqrasiya olunub. == Xüsusiyyətləri == Problem təbii dildə yazıldıqda Copilot problemin həlli üçün kod yaza bilir.

Microsoft Copilot və ya əvvəlki adı ilə Bing Chat — 7 fevral 2023-cü ildə "Microsoft" tərəfindən təqdim edilmiş çatbot köməkçisi. 2023-cü il ərzində "Microsoft" "Copilot" brendini müxtəlif çatbot məhsulları üzrə birləşdirməyə başlamışdır. "Copilot" çatbotu "OpenAI"-ın GPT-4 əsaslı geniş dil modelinin (LLM) üzərində qurulmuş və həm nəzarət edilən, həm də gücləndirici öyrənmə üsullarından istifadə edilərək dəqiq tənzimlənmiş "Microsoft Prometheus" modeli ilə təchiz edilmişdir. "Copilot" çat vasitəsi kimi xidmət edə bilər, şeirlərdən mahnılara, hekayələrə və hesabatlara qədər müxtəlif məzmun növləri yaza bilər, istifadəçiyə "Microsoft Edge"-də açıq olan veb-sayt səhifəsində məlumat və anlayışlar təqdim edə və loqo, rəsm dizayn etmək, o cümlədən incəsənət əsəri və ya mətn sorğusuna əsaslanan başqa təsvirləri yaratmaq üçün "Image Creator"dan istifadə edə bilər. "Copilot's Image Creator" yüzdən çox dili dəstəkləyir. "Copilot"un danışıq interfeysi üslubu "ChatGPT"-yə çox bənzəyir. "Copilot" bir çox digər çatbotlardan fərqli olaraq öz mənbələrinə istinad edə bilər. "Copilot" ingilis, fransız, italyan, Çin, yapon və portuqal kimi əsas dilləri, həmçinin Bavariya kimi dialektləri başa düşmək və ünsiyyət qurmaq qabiliyyətinə malikdir. Çatbot ilk növbədə "Microsoft Edge", "Skype" və ya "Bing" proqramında, xüsusi veb-səhifə vasitəsilə və ya daxili proqram funksiyalarından istifadə etməklə işləmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. "Copilot" çatbotu "Microsoft"-un generativ süni intellektə yönəlmiş daha geniş təşəbbüsünün bir hissəsidir.

Pilot — təyyarəni idarə edən şəxs (təyyarə, helikopter, planer, hava gəmisi və s.). Bu həm peşə, həm ixtisas, həm də hobbi ola bilər. Pilotlara aviator, pilot da deyilir. SSRİ Silahlı Qüvvələrinin Qırmızı Ordusunda qırmızı uçaqlar deyilirdi. Ədəbiyyatda ifadələr var: Hərbi pilot, Mülki pilot və s. == Ümumi məlumat == Ən çox pilotlar hərbi, mülki və həvəskarlara bölünür (bölmə şərtlidir, çünki bəzən hərbi pilotlar mülki aviasiyada dövlət qulluğuna keçirlər — məsələn, bu II Dünya Müharibəsi başa çatdıqdan sonra tipik idi). Həm yeni təyyarə, həm də fabrikdə istehsal olunan üst-üstə düşmələri sınayan pilot eksperimental pilotlar (sınaq pilotları) da var. Peşəkar pilotlar uçuş məktəblərində, həvəskar pilotlar — uçuş klublarda təlim alırlar. Geniş bir fərdi kompüter istifadəçisi olan aviasiya trenajorlarının meydana gəlməsi ilə, simulyatorlara həsr olunmuş onlayn cəmiyyətlərdə, yeni bir növ pilotun ortaya çıxması haqqında danışırlar. Buna baxmayaraq, bu konsepsiya real aviasiya ilə əlaqəli deyil.

Pilot (ing. Pilot) — Amerikalılar teleserialının 1-ci seriyasıdı. 30 yanvar 2013-cü ildə ABŞ-nin FX kanalında yayımlanmışdı. Ssenaristi Co Uayzberq, rejissoru Qavin O'Konnordur. 1981-ci ildə Flip və Elizabet Cenninqs Vaşinqtonda işləyən gizli sovet agentlərdir. Onlar 15 il əvvəl KQB-nin 1-ci Baş İdarəsi tərəfindən bura göndəriliblər. Onlar əsl şəxsiyyətlərini gizlətmək üçün uydurma səyahət agentliyi işlədən cütlük rolundan istifadə edirlər. Hətta onların qızları - Peyc və oğulları - Henri də bu sirrdən xəbərsizdilər. Bu seriya üçün çox müsbət rəylər edilmişdir. Tənqidçilərə görə Keri Rassell, Metyu Ris və Noa Emmeriçin ifası müsbət qiymətləndirilib.

Pilot kabinəsi (ing. cockpit) — əsasən uçan vasitələrdə, ümumiyyətlə isə bir vasitənin sürücüsünün olduğu hissəyə verilən addır.

Azərbaycan Respublikasının əməkdar pilotu — yeni aviasiya texnikasının öyrənilməsində, uçuş kadrlarının hazırlanmasında və uçuşların təhlükəsizliyinin təmin olunmasında böyük xidmətləri olan, ixtisası üzrə azı 25 il işləyən və ən azı 10000 saat uçuş yerinə yetirən Azərbaycan Respublikasının mülki aviasiya uçuş heyətinin üzvlərinə verilən fəxri ad.

Nurəddin (Nuriddin) Məcid oğlu Əliyev (2 aprel 1920, Petrovsk-Port, Dağıstan vilayəti – 28 noyabr 1991, Bakı) — SSRİ-nin əməkdar təyyarəçisi (1966), Lenin, Oktyabr inqilabı, Qırmızı ulduz ordenləri laureatı, polkovnik. == Həyatı == Nurəddin Məcid oğlu Əliyev 2 aprel 1920-ci ildə Mahaçqala şəhərində anadan olmuşdur. 1937–1938-ci illərdə Bakı aeroklubunda U-2 üzrə pilotluq kursu keşmişdi. 1938-ci ildə Batay Yay pilotluq məktəbinə göndərilmişdi. 1940-cı ildə bu məktəbi uğurla bitirmişdi. O, pilot kimi İ-15, İ-16 təyyarələrində uçuşlara başlamışdı. II Dünya müharibəsində iştirak etmişdi. İl-2 təyyarəsinin sükanı arxasında Stalinqrad döyüşündə faşist təyyarələrinə qarşı vuruşmuşdu. 243-cü (78-ci) aviaalayın tərkibində uçuşlara qatılmışdı. Stalinqrad (Volqaqrad) ətrafında düşmənin 10 tankını, 2 zirehli maşınını, 5 zenit qurğusunu, 26 avtomaşınını, 190 yaxın zabit və əsgər heyətini məhv etmişdi.

Pilot-dalğa nəzəriyyəsi — Kvant mexanikasının fərqli bir təfsiri; bu nəzəriyyəyə görə, parçacıqlar müşahidə edilsə də müşahidə edilməsədə dalğa funksiyası tərəfindən istiqamətləndirilən bəlli pozisiyalara sahibdir. Kvant fizikasındakı ölçmə problemini həll etmək üçün ilk dəfə Fransız fizik prins Louis de Broglie tərəfindən ortaya atılan bu nəzəriyyə daha sonra İngilis-Amerikan fizik David Bohm tərəfindən ölçmələri ehtiva edəcək şəkildə genişləndirildi. De Broglie-Bohm nəzəriyyəsi olaraqda anılan, gizli dəyişən nəzəriyyəsinin bilinən ilk örnəyi olan bu nəzəriyyəyə görə, pilot dalğası, cazibə kimi sahəsi içindəki bütün parçacıqları təsir edən adi güc sahələrinin əksinə, sadəcə bir parçacığa təsir edər. Hər parçacığın, kainatdakı bütün digər parçacıqların mövqeyini qavrayan sadəcə özünə aid xüsusi bir pilot dalğası var. Pilot dalğası xüsusi parçacığını güc tətbiq edərək yox, bir radar şüalanması kimi məlumat təmin edərək istiqamətləndirir. Bu nəzəriyyə, yalnız bir fəza-zaman içində yer alır, lokal deyil, realistik və deterministikdir. Eyni anda bir parçacığın mövqe və sürətinin təsbiti hər vaxtkı müəyyənsizlik prinsipi çərçivələnməsinə tabedir. Şredinger dalğa tənliyinə görə gəlişən dalğa funksiyası əsla çökməz. Qeyri lokallığa uyan bir gizli dəyişənlər nəzəriyyəsi olan bu nəzəriyyə, Bell bərabərsizliyini təmin edər. Parçacıqların hər vaxt dəqiq pozisiyaları olduğundan ölçmə problemini həll etmişdir.

Ramiz Vaqif oğlu Qasımov (17 fevral 1975, Jdanov – 22 oktyabr 2020, Bakı) — Azərbaycan Hərbi Hava Qüvvələrinin polkovnik-leytenantı, USTA dərəcəli pilot, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı. 2020-ci il sentyabrın 27-də başlanan İkinci Qarabağ müharibəsinin birinci saatlarında "SPAYK" uzun mənzilli raketlərilə silanlanan "Mi-17" hücum vertolyotu ilə cəbhənin Tərtər-Madagiz-Talış istiqamətlərində Ermənistan Ordusunun strateji əhəmiyyətli hədəflərini məhv edən birinci pilotlardan idi. Hərbi hədəflərin məhv edilməsindən sonra Ramiz Qasımovun idarə etdiyi "Mi-17" hücum vertolyotu geri dönən zaman Tərtər rayonunun Azad Qaraqoyunlu istiqamətində olan zaman Ermənistan Hərbi Hava Qüvvələrinin Hava Hücumundan Müdafiə Qoşunlarının (HHM) bölmələri tərəfindən vurulmuşdur. Ramiz Qasımov dərhal bortda olan digər 2 nəfər heyət üzvünə vertolyotdan "atılma" əmrini vermişdir. Özü isə "Mi-17" hücum vertolyotunun yaşayış evlərinə düşməməsi üçün boş sahəyə tərəf istiqamətləndirməyə başlamışdır. Nəticədə Ramiz Qasımov vertolyotla yaşayış məntəqəsindən uzağa, boş sahəyə istiqamətlənməyi bacarmışdır. Özü son anda paraşütlə vertolyotdan atılsa da, başından ağır zərbə almışdır. Koma vəziyyətində 25 gün qalandan sonra oktyabrın 22-də həlak olmuşdur. == Həyatı == Ramiz Qasımov 1975-ci il fevralın 17-də Beyləqan şəhərində anadan olub. === Təhsili === Ramiz Qasımov 1981-ci ildə Beyləqan şəhərində 4 nömrəli tam orta məktəbin birinci sinfinə daxil olmuşdur və 1992-ci ildə oradan məzun olmuşdur.

Vaqif Qurbanov (1967, Bakı – 13 iyun 1992, Əsgəran, Xocalı rayonu) — Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin ilk hərbi təyyarəçisi, Birinci Qarabağ müharibəsi iştirakçısı, şəhid. == Həyatı == Vaqif Qurbanov 1967-ci ildə Bakıda anadan olub. Əslən Tovuz rayonunun Qovlar kəndindəndir. 1989-cu ildə Borisoqlebsk Ali Hərbi Aviasiya Məktəbini bitirib. Təhsilini başa vurduqda sonra SSRİ Hərbi Hava Qüvvələrində, daha dəqiq Əfqanıstan müharibəsi zamanı təşkil edilmiş və "Su-25" təyyarələri ilə komplektləşdirilmiş, Sitalçaydakı Aviasiya polkunda zabit kimi xidmətə başlayıb. Daha sonra isə Azərbaycan ərazisindəki aviasiya alaylarından birində xidmət edib. Gəncə, Yevlax, Kürdəmirdə hərbi alayların yaradılmasında yaxından iştirak edib. 1992-ci ildə Nizami rayon məhkəməsinin qərarı ilə ölmüş elan edilib. === Ailəsi === 20 aprel 1991-ci ildə Nəzakət adlı xanımla ailə həyatı qurub. Sevinc adlı bir qızı yadigar qalıb.

İki tava dili — Çukot dənizində yerləşən və faktiki olaraq ada. Çukot yarımadasına doğru uzanmış formadadır. İnzibati cəhətdən Çukot Muxtar Dairəsinin İultinski rayonu ərazisinə daxildir. Ada 52,5 km uzunluğa və 1 km enə malikdir. Əsasən qumdan təşkil olunmuşdur. Hündürlüyü 11 metrdir. Bu bölgədə qabarmanın hündürlüyü 2 metrdir. == Tarixi == Çukot dilində Тenkerqınpilqin adlanır. Bu ad vaxtı ilə burada yaşamış çukçanın şərəfinə adlandırılıb. Adanın çağdaş adı 1933-ci ildə iki Amerikalı təyyrəçilərin şərəfinə adlandırılmışdır.

İki tava dili — Çukot dənizində yerləşən və faktiki olaraq ada. Çukot yarımadasına doğru uzanmış formadadır. İnzibati cəhətdən Çukot Muxtar Dairəsinin İultinski rayonu ərazisinə daxildir. Ada 52,5 km uzunluğa və 1 km enə malikdir. Əsasən qumdan təşkil olunmuşdur. Hündürlüyü 11 metrdir. Bu bölgədə qabarmanın hündürlüyü 2 metrdir. == Tarixi == Çukot dilində Тenkerqınpilqin adlanır. Bu ad vaxtı ilə burada yaşamış çukçanın şərəfinə adlandırılıb. Adanın çağdaş adı 1933-ci ildə iki Amerikalı təyyrəçilərin şərəfinə adlandırılmışdır.

"Pilot" (DVD və Blu-Ray buraxılışlarında "Breaking Bad" adlanır) — ABŞ cinayət-dram teleserialı "Breaking Bad"in pilot epizodu. Epizodun ssenari müəllifi və rejissoru teleserialın yaradıcısı olan Vins Qilliqandır. Epizod ilk dəfə 20 yanvar 2008-ci ildə AMC telekanalında efirə buraxılmışdır. Epizodda kimya müəllimi Volter Vayt (Brayan Krenston) sağalmaz ağciyər xərçənginə tutulduğunu öyrənir. O, bunu gizli saxlayır və arvadı Skayler (Anna Qann) və oğlu balaca Volterə (Ar Cey Mitt) bu haqda heç nə danışmır. O, ömrünün qalan son illərini ailəsinin gələcəyi üçün pul yığmağa həsr etməyi seçir. Volt qaynı DEA agenti Henk Şreyder (Din Norris) ilə birlikdə narkotikə qarşı əməliyyat tədbiri həyata keçirərkən keçmiş tələbəsi Cessi Pinkmanı (Aaron Pol) görür. Bu fürsətdən yararlanan Volt şantaj yolu ilə Cessini RV-də metamfetamin bişirməkdə onun şəriki olmağa məcbur edir. Teleserialın pilot epizodu "60-cı Praytaym Emmi" mükafatlarında bir çox mükafata namizədlik qazandı. Baş qəhrəmanı canlandıran Brayan Krenston "Dram Serialında Görkəmli Baş Aktyor" nominasiyasında "Praymtaym Emmi" mükafatına layiq görüldü.

"Qazaxıstanın pilot-kosmonavtı" (qaz. Қазақстанның ғарышкер-ұшқышы ) Qazaxıstan Respublikasının 1 aprel 1993-cü il tarixli "Qazaxıstan Respublikasının dövlət mükafatları haqqında" 2069-XII saylı Qanunu əsasında təsis edilən fəxri addır. Müəyyən bir kosmik uçuş proqramını uğurla başa vurmuş, onlara verilən elmi, texniki, tədqiqat və praktik vəzifələri nümunəvi şəkildə yerinə yetirənlərə verilir. Fəxri adla ilk təltif olunan kosmonavt Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Toktar Onqarbayeviç Əbubəkirov 15 oktyabr 1994-cü ildə təltif olunmuşdur. 1 dekabr 1995-ci il tarixli Sərəncam əsasında bu fəxri adla daha 2 nəfər — keçmiş kosmonavt, hərbi hava general-leytenantı Talqat Amangəldiyeviç Musabayev və Qazaxıstanın və Rusiya Federasiyasının Milli Qəhrəmanı, Rusiya və Qazaxıstan kosmonavt Yuri İvanoviç Malençenko təltif edildi. 20 il bu fəxri ad ilə hansısa şəxs təltif olunmadı. Lakin, 14 oktyabr 2015-ci il tarixli Sərəncamla bu fəxri ad ilə Qazaxıstanın Milli Qəhrəmanı, kosmonavt Aydın Akanoviç Aimbetov təltif edildi. Qazaxıstan pilot-kosmonavtları: Toktar Əbubəkirov — 15.10.1994; Talqat Musabayev — 01/12/1995; Yuri Malençenko — 01/12/1995 ; Aydın Aimbetov — 14.10.2015. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Qazaxıstanın mükafatları və mükafatları В. Григорьев. Qazaxıstan Respublikasının dövlət mükafatları // Peterburq kollektoru : qəzet.

Fyodor İvanoviç Kopılov (1910 – dekabr 1979, Belqorod) — Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin sədri (1956–1959). Rusdur, ÜİK(B)P-nın üzvü (aprel 1932-ci ildən). IV–V çağırış SSRİ Ali Sovetinin deputatı, polkovnik (1952). == Həyatı == 1910-cu ildə Rusiya imperiyasının Orlov quberniyasının Bryansk uyezdinin Bejitsya şəhərində yanğınsöndürən ailəsində anadan olub. 1928-ci ildə 2-ci dərəcəli məktəbi, 1931-ci ildə Bejitsyada maşınqayırma institunun iki kursunu bitirib. Eyni zamanda 1928-ci ilin yanvar ayından 1931-ci ilin sentyabar ayındaək "Красный Профинтерн" maşınqayırma zavodunda tornaçı işləyib. 1931-ci ilin sentyabrında Leninqrad Dağ İnstitutunun sürətli hazırlıq institutuna daxil olur. 1932-ci ildə oranı bitirdikdən sonra Karakandada geoloji kəşfiyyat bazasında mexaniki qazma üzrə mühəndis işləyib. В РККА: с ноября 1932-ci ilin noyabr ayındanFəhlə-Kəndli Qızıl Ordu sıralarında hərbi xidmətdədir. Bir illik kursların kursantı, Əlahiddə Qırmızı bayraqlı Uzaq Şərq Ordusunun 40-cı atıcı diviziyasının 40-cı artilleriya polkunun vzvod komandiri olur.