Boden gölü: Redaktələr arasındakı fərq
| Sətir 43: | Sətir 43: | ||
Göldə olan digər böyük ada isə Rayxenau adlanır və [[Ümumdünya irsi]]nə aid edilir. Burada VIII əsrə aid Reixnau monastrı və ona aid icma yerləşmişdir. Ada özünün tərəvəzçilik təsərrüfatları ilə məhşurdur. Maynau Bernadotte ailəsinin şəxsi mülki sayılır. Lindau adasında eyniadlı qədim şəhər yerləşir. |
Göldə olan digər böyük ada isə Rayxenau adlanır və [[Ümumdünya irsi]]nə aid edilir. Burada VIII əsrə aid Reixnau monastrı və ona aid icma yerləşmişdir. Ada özünün tərəvəzçilik təsərrüfatları ilə məhşurdur. Maynau Bernadotte ailəsinin şəxsi mülki sayılır. Lindau adasında eyniadlı qədim şəhər yerləşir. |
||
Kiçik adalara Yuxarı göldə {{lang-de|Dominikanerinsel}}, Hoy, Verde, {{lang-de|Liebesinsel}} və Mettnau yarımadası aiddirlər. |
Kiçik adalara Yuxarı göldə {{lang-de|Dominikanerinsel}}, Hoy, Verde, {{lang-de|Liebesinsel}} və Mettnau yarımadası aiddirlər. |
||
{| class="wikitable sortable" |
|||
|- |
|||
! Nr. || align="left" | Insel || align="right" | Fläche (m²) |
|||
! Əhali || İcma || Gölün hissəsi || Koordinatlar |
|||
|- |
|||
| align="right" | 1 || Galgeninsel || align="right" | seit 19. Jahrhundert [[Halbinsel]] |
|||
| align="right" | (-) || Lindau (Stadtteil Reutin) |
|||
| [[Obersee (Bodensee)|Obersee]], Reutiner Bucht || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/33/00/N|EW=09/42/14/E|type=isle|dim=500|region=DE-BY|elevation=|pop=|name=Galgeninsel|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 2 || [[Hoy (Bodensee)|Hoy]] || align="right" | 53 |
|||
| align="right" | – || [[Lindau (Bodensee)|Lindau]] (Stadtteil [[Reutin (Lindau)|Reutin]]) |
|||
| [[Obersee (Bodensee)|Obersee]], Reutiner Bucht || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/32/57.35/N|EW=09/41/48/E|type=isle|dim=100|region=DE-BY|elevation=|pop=|name=Hoy|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 3 || [[Lindau (Insel)|Lindau]] || align="right" | 680000 |
|||
| align="right" | 3000 || [[Lindau (Bodensee)|Lindau]] (Stadtteil Lindau-Insel) |
|||
| [[Obersee (Bodensee)|Obersee]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/32/47/N|EW=09/41/00/E|type=isle|dim=1000|region=DE-BY|elevation=|pop=|name=Lindau|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 4 || Wasserburg || align="right" | seit 1720 [[Halbinsel]] |
|||
| align="right" | (27) || [[Wasserburg (Bodensee)|Wasserburg]] |
|||
| [[Obersee (Bodensee)|Obersee]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/34/02/N|EW=09/37/46/E|type=isle|dim=500|region=DE-BY|elevation=|pop=|name=Wasserburg|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 5 || [[Mainau]] || align="right" | 447584 |
|||
| align="right" | 185 || [[Konstanz]] (Stadtteil [[Litzelstetten]]) |
|||
| [[Obersee (Bodensee)|Obersee]], [[Überlinger See]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/42/18/N|EW=09/11/46/E|type=isle|dim=1000|region=DE-BW|elevation=|pop=|name=Mainau|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 6 || [[Dominikanerinsel]] || align="right" | 18318 |
|||
| align="right" | 21 || [[Konstanz]] (Stadtteil Altstadt) |
|||
| [[Obersee (Bodensee)|Obersee]], [[Konstanzer Trichter]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/39/51/N|EW=09/10/42/E|type=isle|dim=200|region=DE-BW|elevation=|pop=|name=Dominikanerinsel|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 7 || Kopf, „Mittler oder Langbohl“ <!-- korrekter Name inklusive "oder" --> || align="right" | 31254 |
|||
| align="right" | – || [[Konstanz]] (Stadtteil Industriegebiet) |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]], [[Rheinsee]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/40/18/N|EW=09/07/32/E|type=isle|dim=500|region=DE-BW|elevation=|pop=|name=Mittler oder Langbohl|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 8 || Langenrain oder [[Triboldingerbohl]] || align="right" | 135570 |
|||
| align="right" | – || [[Konstanz]] (Stadtteil Industriegebiet) |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]], [[Rheinsee]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/40/20/N|EW=09/07/22/E|type=isle|dim=500|region=DE-BW|elevation=|pop=|name=Triboldingerbohl|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 9 || [[Reichenau (Insel)|Reichenau]] || align="right" | 4300000 |
|||
| align="right" | 3200 || [[Reichenau (Landkreis Konstanz)|Reichenau]] (Unterzell/Mittelzell/Oberzell) |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/41/40/N|EW=09/03/48/E|type=isle|dim=2000|region=DE-BW|elevation=|pop=|name=Reichenau|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 10 || [[Liebesinsel (Bodensee)|Liebesinsel]] || align="right" | 2900 |
|||
| align="right" | – || [[Radolfzell]] (Ortsteil [[Mettnau]]) |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]], [[Zeller See (Bodensee)|Zeller See]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/43/18/N|EW=09/00/19/E|type=isle|dim=500|region=DE-BW|elevation=|pop=|name=Liebesinsel|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 11 || [[Werd (Bodensee)|Insel Werd]] || align="right" | 15854 |
|||
| align="right" | 9 || [[Eschenz]] (Ortsteil Untereschenz) |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]], [[Rheinsee]]/[[Hochrhein]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/39/19/N|EW=08/52/00/E|type=isle|dim=500|region=CH-TG|elevation=|pop=|name=Werd|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 12 || Mittleres Werdli || align="right" | 4000 |
|||
| align="right" | – || [[Stein am Rhein]] |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]], [[Rheinsee]]/[[Hochrhein]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/39/24/N|EW=08/51/57/E|type=isle|dim=500|region=CH-SH|elevation=|pop=|name=Mittleres Werdli|sortkey=NS}} |
|||
|- |
|||
| align="right" | 13 || Unteres Werdli || align="right" | 6000 |
|||
| align="right" | – || [[Stein am Rhein]] |
|||
| [[Untersee (Bodensee)|Untersee]], [[Rheinsee]]/[[Hochrhein]] || {{Coordinate|text=DMS|NS=47/39/25/N|EW=08/51/50/E|type=isle|dim=500|region=CH-SH|elevation=|pop=|name=Unteres Werdli|sortkey=NS}} |
|||
|- style="background: #CCC;" | class="sortbottom" |
|||
| align="right" | || Boden gölü adaları || align="right" | 5637079 |
|||
| align="right" | ca. 6.400 || 6 icma || || |
|||
|} |
|||
== Gəmiçilik == |
== Gəmiçilik == |
||
Boden gölündə sərnişin daşıyan sərhədyanı dövlətlərə ([[Almaniya]], [[Avstriya]], [[İsveçrə]]) məxsus və "Boden gölü ağ donamasına" ({{lang-de|Weiße Flotte des Bodensees}}) aid gəmiləri fəaliyyət göstərir. Donamanın ən qədim gəmisi 1913-cü ildə tikilmiş çarxlı "SD Hohentwiel"-dir. |
Boden gölündə sərnişin daşıyan sərhədyanı dövlətlərə ([[Almaniya]], [[Avstriya]], [[İsveçrə]]) məxsus və "Boden gölü ağ donamasına" ({{lang-de|Weiße Flotte des Bodensees}}) aid gəmiləri fəaliyyət göstərir. Donamanın ən qədim gəmisi 1913-cü ildə tikilmiş çarxlı "SD Hohentwiel"-dir. |
||
09:39, 30 dekabr 2011 tarixindəki versiya
| Boden gölü | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 395,23 m |
| Eni | 14 km |
| Uzunluğu | 63 km |
| Sahil uzunluğu | 273 km[1] |
| Sahəsi | 536 km² |
| Həcmi | 48,5 km³ |
| Dərin yeri | 251,14 m, 90 m |
| Orta dərinliyi | 90 m |
| Yerləşməsi | |
| 47°38′ şm. e. 9°22′ ş. u. | |
| Ölkə | |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Boden (alm. Bodensee) Almaniya, İsveçrə və Avstriya sərhədlərində yerləşən üç: Yuxarı (alm. Obersee), Aşağı (alm. Untersee) və Reyn hövzələrindən ibarət göl. Boden gölünün yatağı dəniz səviyyəsindən 395 m hündürlükdədir və sahəsi 536 km², uzunluğu 63 km, dərinliyi 254 m-dir. sahilləri təpəlik, lakin cənub şərq hissədə qayalıqdır. Gölün sahəsində bir neçə qoruq mövcuddur. bu göl Reyn çayı üçün həm mənsəb həm də mənbə sayılır. Göl yalnız sərt qışda donur. Bu gölün Almaniya sahilində Konstans və Fridrixhafen , Avstriya sahilində Bregens şəhərləri yerləşir. Boden gölünün hövzəsi sonuncu buzlaşma dövründə Alp yamaclarındakı Reyn buzlağının əsasındsa formalaşmışdır. Onu əriyən buzlağı əriməsindən yarandığı hesab edilir.
Adının tarixçəsi
Yuxarı və Aşağı göl adları hələ Roma imperiyası zamanında verilmişdir. Aşağı göl (lat. Lacus Acronius) adı antik müəlliflər tərəfindən xatırlanır. Yuxarı gölə əvvəlcə lat. Lacus Brigantinus sonralar isə lat. Lacus Venetus və nəhayət lat. Lacus Constantinus adı verilmişdir. Orta əsrlərdə bu göl lat. Lacus Bodamicus adı ilə göstərilir. Bir çox Avropa ölkələrində Konstans gölü (fr. Lac de Constance, ing. Lake Constance, it. Lago di Costanza, port. Lago de Constança, isp. Lago de Constanza) kimi tanınır. lat. Lacus Bodamicus alman dilli xalqların dilində Bodensee, holland dilində Bodenmeer adlandırılır. Güman edilir ki gölün adı yaşayış məskəni olan Bodman sözündən götürülmüşdür. "Bodmanda yerləşən göl" = Bodman-See. Adın mənşəyi Bodanrük lat. Bodanrück yarımadası ilə də əlaqələndirilir[2]. Antik mənbələrində (tarixçi Taçikusa əsasən) Şvabiya hersoqluğunun mərkəzində yerləşdiyinə görə ona "Şvabiya dənizi" (alm. „Schwäbisches Meer“) də adlandırılır. Lakin bu halın qüsurlu oluğu söylənilir. Romalılar adətən Mare Suebicum dedikdə Boden gölünü yox Baltik dənizini nəzərdə tutduqları güman edilir.[3]
Adalar
Göldə olan böyük adaların sayı 10-dur. Yuxarı gölə Maynau və Aşağı gölə isə Lindau adaları aiddirlər. Göldə olan digər böyük ada isə Rayxenau adlanır və Ümumdünya irsinə aid edilir. Burada VIII əsrə aid Reixnau monastrı və ona aid icma yerləşmişdir. Ada özünün tərəvəzçilik təsərrüfatları ilə məhşurdur. Maynau Bernadotte ailəsinin şəxsi mülki sayılır. Lindau adasında eyniadlı qədim şəhər yerləşir. Kiçik adalara Yuxarı göldə alm. Dominikanerinsel, Hoy, Verde, alm. Liebesinsel və Mettnau yarımadası aiddirlər.
| Nr. | Insel | Fläche (m²) | Əhali | İcma | Gölün hissəsi | Koordinatlar |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Galgeninsel | seit 19. Jahrhundert Halbinsel | (-) | Lindau (Stadtteil Reutin) | Obersee, Reutiner Bucht | Şablon:Coordinate |
| 2 | Hoy | 53 | – | Lindau (Stadtteil Reutin) | Obersee, Reutiner Bucht | Şablon:Coordinate |
| 3 | Lindau | 680000 | 3000 | Lindau (Stadtteil Lindau-Insel) | Obersee | Şablon:Coordinate |
| 4 | Wasserburg | seit 1720 Halbinsel | (27) | Wasserburg | Obersee | Şablon:Coordinate |
| 5 | Mainau | 447584 | 185 | Konstanz (Stadtteil Litzelstetten) | Obersee, Überlinger See | Şablon:Coordinate |
| 6 | Dominikanerinsel | 18318 | 21 | Konstanz (Stadtteil Altstadt) | Obersee, Konstanzer Trichter | Şablon:Coordinate |
| 7 | Kopf, „Mittler oder Langbohl“ | 31254 | – | Konstanz (Stadtteil Industriegebiet) | Untersee, Rheinsee | Şablon:Coordinate |
| 8 | Langenrain oder Triboldingerbohl | 135570 | – | Konstanz (Stadtteil Industriegebiet) | Untersee, Rheinsee | Şablon:Coordinate |
| 9 | Reichenau | 4300000 | 3200 | Reichenau (Unterzell/Mittelzell/Oberzell) | Untersee | Şablon:Coordinate |
| 10 | Liebesinsel | 2900 | – | Radolfzell (Ortsteil Mettnau) | Untersee, Zeller See | Şablon:Coordinate |
| 11 | Insel Werd | 15854 | 9 | Eschenz (Ortsteil Untereschenz) | Untersee, Rheinsee/Hochrhein | Şablon:Coordinate |
| 12 | Mittleres Werdli | 4000 | – | Stein am Rhein | Untersee, Rheinsee/Hochrhein | Şablon:Coordinate |
| 13 | Unteres Werdli | 6000 | – | Stein am Rhein | Untersee, Rheinsee/Hochrhein | Şablon:Coordinate |
| Boden gölü adaları | 5637079 | ca. 6.400 | 6 icma |
Gəmiçilik
Boden gölündə sərnişin daşıyan sərhədyanı dövlətlərə (Almaniya, Avstriya, İsveçrə) məxsus və "Boden gölü ağ donamasına" (alm. Weiße Flotte des Bodensees) aid gəmiləri fəaliyyət göstərir. Donamanın ən qədim gəmisi 1913-cü ildə tikilmiş çarxlı "SD Hohentwiel"-dir.
İstinadlar
- ↑ Bodensee-Daten.
- ↑ ↑ Rolf Zimmermann: Am Bodensee. Stadler Verlagsgesellschaft mbH. Konstanz 2004. ISBN 3-7977-0504-2, S. 5. (Bilder und Beschreibung der Städte rund um den Bodensee).
- ↑ Vgl: Karl Heinz Burmeister. Der Bodensee im 16. Jahrhundert. Montfort, Vierteljahreszeitschrift für Geschichte und Gegenwart Vorarlbergs. Jahrgang 2005, Heft 3. Seiten 228-262. pdf