Reyn

Reyn (alm. Rhein‎, fr. Rhin, nid. Rijn) — Avropanın əsas çaylarından biri. Çay mənbəyini İsveçrənin cənub-şərqindəki Alp dağlarının Qraubünden kantonundan götürür. İsveçrə-Lixtenşteyn, İsveçrə-Avstriya və İsveçrə-Almaniya sərhədlərinin bir hissəsini təşkil edir. Bundan sonra Reyn Fransa-Almaniya sərhədinin çox hissəsini təşkil edir, bundan sonra Almaniyanın Reyn bölgəsindən əsasən şimala doğru axır. Almaniyada Reyn əsasən qərb istiqamətinə çevrilir və Hollandiyaya axır və orada isə Şimal dənizinə tökülür. Çayın adını daşıyan iki alman torpağı mövcuddur: Şimali Reyn-Vestfaliya və Reynland-Pfalz. Reyn Hövzəsinin Hidrologiyası üzrə Beynəlxalq Komissiya və EUWID, iqlim böhranı nəticəsində çayın növbəti 30-80 il ərzində həcmində kütləvi azalma və ya hətta tamamilə quruya biləcəyini iddia edir.[1][2] Mərkəzi və Qərbi Avropada (Dunaydan sonra) ikinci ən uzun çaydır.

Reyn
alm. Rhein‎
Reyn Bazeldə
Reyn Bazeldə
Ölkələr
Mənbəyi Alp dağları
 • Yüksəkliyi 2345 m
Mənsəbi Şimal dənizi
 • Yüksəkliyi 0 m
Uzunluğu 1230 km
Meyilliyi 1,96 m/km
Su sərfi 2200 m³/san
Su hövzəsi Şimal dənizi
Hövzəsinin sahəsi 170 002 km²
Reyn (Avropa)
mənbəyi
mənsəbi
Reyn çayının Avropanın fiziki xəritəsində:

46°37′ şm. e. 8°40′ ş. u.HGYO

51°47′ şm. e. 3°50′ ş. u.HGYO
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Reyn və Dunay Roma İmperiyasının şimal daxili sərhədinin çox hissəsini təşkil edirdi və Reyn o günlərdən bəri dənizin dərinliklərinə ticarət və mal gətirən mühüm naviqasiya su yolu olmuşdur. Onun boyunca tikilmiş müxtəlif qalalar və müdafiə qurğuları onun Müqəddəs Roma İmperiyasında su yolu kimi əhəmiyyətli olduğunu təsdiqləyir. Reynin ən böyük və ən əhəmiyyətli şəhərləri arasında Köln, Rotterdam, Düsseldorf, Duysburq, Strasburq, Arnhem və Bazel var.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Stahl, K.; Weiler, M.; Van Tiel, M.; Kohn, I.; Hänsler, A.; Freudiger, D.; Seibert, J.; Gerlinger, K.; Moretti, G. CHR Report No. I-28: Impact of climate change on the rain, snow and glacier melt components of streamflow of the river Rhine and its tributaries (PDF). Lelystad: International Commission for the Hydrology of the Rhine Basin. 2022. səh. 26. ISBN 978-90-70980-44-3. 2023-05-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-24.
  2. ↑ Gerber, A. "Klimaforscher Latif: Rhein könnte bei Dürre austrocknen" [Climate researcher Latif: The Rhine could dry out in the event of a drought]. EUWID Wasser und Abwasser (alman). Gernsbach: EUWID Europäischer Wirtschaftsdienst. 2022-07-06. 2023-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-09.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]