Öd kisəsinin ləğvi: Redaktələr arasındakı fərq
k orfoqrafik düzəlişlər |
|||
| Sətir 12: | Sətir 12: | ||
}} |
}} |
||
'''Öd kisəsinin ləğvi''' ya '''Öd kisəsinin kəsilib götürülməsi''' ({{dil-la|[[cholecystectomy]]}} — '' |
'''Öd kisəsinin ləğvi''' ya '''Öd kisəsinin kəsilib götürülməsi''' ({{dil-la|[[cholecystectomy]]}} — ''chole'' — öd, ''cyst'' — kisə, ''ectomy'' — kənarlaşdırmaq) — [[öd kisəsi]]nin kəsilib götürülməsi ya kənarlaşdırılması məqsədilə icra edilən cərrahi əməliyyatın adı. Öd kisəsinin kəsilib götürülməsi əməliyyatı [[invaziv|minimal invaziv]] — laparoskopik ya da açıq üsulla icra olunur. Günümüzdə öd kisəsinin kəsilib götürülməsi əməliyyatlarının 90%-i laparoskopik üsulla yerinə yetirilir. |
||
== Göstərişlər == |
== Göstərişlər == |
||
| Sətir 23: | Sətir 23: | ||
=== Tarixi === |
=== Tarixi === |
||
İlk dəfə laparatomik üsulla öd kisəsinin ləğvi — xolesistektomiya əməliyyatı 1882 |
İlk dəfə laparatomik üsulla öd kisəsinin ləğvi — xolesistektomiya əməliyyatı 1882-ci ildə [[Berlin]]in Lazarus xəstəxanasında, laparaskopik üsulla isə 1985-ci ildə cərrah Erix Mühe tərəfindən Böblingen xəstəxanasında icra edilmişdir. |
||
=== Laparatomik üsul === |
=== Laparatomik üsul === |
||
Laparatomik üsul eyni zamanda açıq üsul da adlanır. Bu zaman sağ qabırğaaltı nahiyədə (sağ qarınüstü nahiyədə) təqribən 10 |
Laparatomik üsul eyni zamanda açıq üsul da adlanır. Bu zaman sağ qabırğaaltı nahiyədə (sağ qarınüstü nahiyədə) təqribən 10 cm uzunluğunda kəsik aparılmaqla qarın boşluğu yarılır. Bu kəsik öd kisəsinin əldə edilməsi üçün optimal sayılır. {{tb-azlat|Öd axacağı|ductus cysticus}} və {{tb-azlat|öd arteriyası|arteria cysticus}} mobilizə olunaraq azad preparasiya olunduqdan sonra liqaturaya alınaraq kəsilir. Sonra isə öd kisəsi qaraciyərin eyniadlı yatağından azad preparasiya edilir. Daha sonra yatağın hemostazı (qanaxmanın durdurulması) icra edilərək, [[drinaj (tibb)|drinaj]] qoyularaq qarın boşluğu qat-qat tikişlərlə bağlanır. |
||
=== Laparaskopik üsul === |
=== Laparaskopik üsul === |
||
| Sətir 35: | Sətir 35: | ||
== İstinadlar == |
== İstinadlar == |
||
{{İstinad siyahısı}} |
{{İstinad siyahısı}} |
||
* Miederer,S.E. et al.: Endoscopic transpapillary splitting of a choledochocele, Dtsch Med Wochenschrift, 1978, Feb.3:103(5):216–219 |
* Miederer, S. E. et al.: Endoscopic transpapillary splitting of a choledochocele, Dtsch Med Wochenschrift, 1978, Feb.3:103(5):216–219 |
||
== Xarici keçidlər == |
== Xarici keçidlər == |
||
17:45, 8 yanvar 2024 tarixindəki versiya
| Öd kisəsinin ləğvi | |
|---|---|
| |
 Laparoskopik üsulla Öd kisəsinin ləğvi | |
 | |
| XBT-9 | 575.0 |
| XBT-9-KM | 575.0 |
| MeSH | D002763 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Öd kisəsinin ləğvi ya Öd kisəsinin kəsilib götürülməsi (lat. cholecystectomy — chole — öd, cyst — kisə, ectomy — kənarlaşdırmaq) — öd kisəsinin kəsilib götürülməsi ya kənarlaşdırılması məqsədilə icra edilən cərrahi əməliyyatın adı. Öd kisəsinin kəsilib götürülməsi əməliyyatı minimal invaziv — laparoskopik ya da açıq üsulla icra olunur. Günümüzdə öd kisəsinin kəsilib götürülməsi əməliyyatlarının 90%-i laparoskopik üsulla yerinə yetirilir.
Göstərişlər
Öd kisəsinin kəsilib götürülməsi əməliyyatına göstərişlər:
- Öd kisəsinin iltihabı (lat. cholecystitis)
- Öd daşı xəstəliyi (lat. cholecystolithiasis)
Öd kisəsinin iltihabı (lat. cholecystitis) və Öd daşı xəstəliyi (lat. cholecystolithiasis) zamanı öd yollarının tıxanması nəticəsində meydana çıxan öd durğunluğu xüsusilə yeməkdən sonra sağ qarınüstü yaxud qabırğaaltı nahiyədə davamlı sancılar yaxud koliklərlə özünü büruzə verir.
Cərrahi müdaxilə
Tarixi
İlk dəfə laparatomik üsulla öd kisəsinin ləğvi — xolesistektomiya əməliyyatı 1882-ci ildə Berlinin Lazarus xəstəxanasında, laparaskopik üsulla isə 1985-ci ildə cərrah Erix Mühe tərəfindən Böblingen xəstəxanasında icra edilmişdir.
Laparatomik üsul
Laparatomik üsul eyni zamanda açıq üsul da adlanır. Bu zaman sağ qabırğaaltı nahiyədə (sağ qarınüstü nahiyədə) təqribən 10 cm uzunluğunda kəsik aparılmaqla qarın boşluğu yarılır. Bu kəsik öd kisəsinin əldə edilməsi üçün optimal sayılır. Öd axacağı (lat. ductus cysticus) və öd arteriyası (lat. arteria cysticus) mobilizə olunaraq azad preparasiya olunduqdan sonra liqaturaya alınaraq kəsilir. Sonra isə öd kisəsi qaraciyərin eyniadlı yatağından azad preparasiya edilir. Daha sonra yatağın hemostazı (qanaxmanın durdurulması) icra edilərək, drinaj qoyularaq qarın boşluğu qat-qat tikişlərlə bağlanır.
Laparaskopik üsul
Laparaskopu qarın boşluğuna daxil etmək üçün göbək nahiyyəsindən 2 sm uzunluğunda kəsik aparılır. Əlavə olaraq döş sümüyünün altından bir və sağ qabırğaaltı nahiyədən isə daha bir kəsik aparılaraq müvafiq kəsici və sıxıcı laparaskopik alətlər qarın boşluğuna daxil edilir. Laparaskopik alətlərin köməyi ilə öd axacağı (lat. ductus cysticus) və öd arteriyası (lat. arteria cysticus) mobilizə olunaraq azad preparasiya olunduqdan sonra liqaturaya alınaraq kəsilir. Sonra isə öd kisəsi qaraciyərin eyniadlı yatağından azad preparasiya edilir. Daha sonra yatağın qaynaq üsulu ilə hemostazı aparılır. Preparat müvafiq laparoskopik kəsiyin bir qədər genişləndirilməsindən sonra (öd kisəsi dolu olduqda müvafiq punksion iynə vasitəsilə boşaldıldıqdan sonra xaric edilir) qarın boşluğundan xaric edilir. Kəsik toxumalar qat-qat tikilərək bağlanır. Çox vaxt dəri xüsusi tibbi yapışqan vasitəsilə yapışdırılır.
İstinadlar
- Miederer, S. E. et al.: Endoscopic transpapillary splitting of a choledochocele, Dtsch Med Wochenschrift, 1978, Feb.3:103(5):216–219