Amputasiya: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
| Sətir 18: | Sətir 18: | ||
[[Fayl:Hans von Gersdorff - amputation.jpg|thumb|right|150px|1537-ci ilə aid qravürdə [[Almaniya]]da ev şəraitində Amputasiya prosesi təsvir edilmişdir.]] |
[[Fayl:Hans von Gersdorff - amputation.jpg|thumb|right|150px|1537-ci ilə aid qravürdə [[Almaniya]]da ev şəraitində Amputasiya prosesi təsvir edilmişdir.]] |
||
'''Amputasiya''' — ətrafın, yaxud hər hansı digər orqanın periferik hissəsinin kəsilməsindən ibarət [[cərrahiyyə]] əməliyyatı. Ətrafın və ya onun hissəsinin oynaqdan kəsilməsi ekzertikulyasiya adlanır. Amputasiyadan sonra güdülün anatomik və ya funksional yararsızlığı ilə əlaqədər aparılan təkrar əməliyyat isə reamputasiya adlanır. Amputasiya əsasən xəstənin həyatına yalnız xəstə orqanı kəsməklə xilas etmək mümkün olduqda tətbiq edilir. Amputasiyada baş verən ağırlaşma halları zamanı şok, irinləmə, tromboembolya və pnevmoniya kimi hallar müşahidə edilir. Güdül sağaldıqdan sonra amputasiya edilmiş ətrafa protez qoyulur. |
'''Amputasiya''' — ətrafın, yaxud hər hansı digər orqanın periferik hissəsinin kəsilməsindən ibarət [[cərrahiyyə]] əməliyyatı. Ətrafın və ya onun hissəsinin oynaqdan kəsilməsi ekzertikulyasiya adlanır. Amputasiyadan sonra güdülün anatomik və ya funksional yararsızlığı ilə əlaqədər aparılan təkrar əməliyyat isə reamputasiya adlanır. Amputasiya əsasən xəstənin həyatına yalnız xəstə orqanı kəsməklə xilas etmək mümkün olduqda tətbiq edilir. Amputasiyada baş verən ağırlaşma halları zamanı şok, irinləmə, tromboembolya və pnevmoniya kimi hallar müşahidə edilir. Güdül sağaldıqdan sonra amputasiya edilmiş ətrafa protez qoyulur. |
||
== Tarix == |
|||
== Səbəbləri == |
== Səbəbləri == |
||
| Sətir 31: | Sətir 29: | ||
* Damar xəstəlikləri (diabet, septik nekroz sonucu) |
* Damar xəstəlikləri (diabet, septik nekroz sonucu) |
||
* Bədxassəli şiş xəstəlikləri |
* Bədxassəli şiş xəstəlikləri |
||
== Təsnifat == |
|||
== Müalicə == |
== Müalicə == |
||
=== İlkin tibbi yardım === |
|||
=== Bərpa mərhələsi === |
=== Bərpa mərhələsi === |
||
| Sətir 45: | Sətir 39: | ||
* [[Replantasiya]] (kəsilmiş toxumanın güdülə tikilməsi) -> revaskulyarizasiya (qan təchizatın mikrocərrahi üsulla bərpa olunması, 1969-cu ildən sonra) |
* [[Replantasiya]] (kəsilmiş toxumanın güdülə tikilməsi) -> revaskulyarizasiya (qan təchizatın mikrocərrahi üsulla bərpa olunması, 1969-cu ildən sonra) |
||
* Allotransplantasiya (ölmüş insanın ətrafının güdülə tikilməsi) — 2000-ci ildən sonra. |
* Allotransplantasiya (ölmüş insanın ətrafının güdülə tikilməsi) — 2000-ci ildən sonra. |
||
=== Reabilitasiya === |
|||
== Mənbə == |
== Mənbə == |
||
Səhifəsinin 00:40, 9 may 2024 tarixinə olan son versiyası
| XBT-10 təsnifatı | ||
|---|---|---|
 C. MakKnait | ||
| T14.7 | Amputasiya | |
| XBT-10 onlayn (ÜST — 2006-cı il versiyası) | ||
Amputasiya — ətrafın, yaxud hər hansı digər orqanın periferik hissəsinin kəsilməsindən ibarət cərrahiyyə əməliyyatı. Ətrafın və ya onun hissəsinin oynaqdan kəsilməsi ekzertikulyasiya adlanır. Amputasiyadan sonra güdülün anatomik və ya funksional yararsızlığı ilə əlaqədər aparılan təkrar əməliyyat isə reamputasiya adlanır. Amputasiya əsasən xəstənin həyatına yalnız xəstə orqanı kəsməklə xilas etmək mümkün olduqda tətbiq edilir. Amputasiyada baş verən ağırlaşma halları zamanı şok, irinləmə, tromboembolya və pnevmoniya kimi hallar müşahidə edilir. Güdül sağaldıqdan sonra amputasiya edilmiş ətrafa protez qoyulur.
Səbəbləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Anadangəlmə (amniotik dartılmalar sindromu nəticəsi)
- İnfeksiya (osteomielit nəticəsində)
- Travmalar
- Mexaniki (yol qəzası, hərbi)
- Termik (yanıqlar, donmalar)
- Kimyəvi (laborator qəza)
- Elektrik (yüksək cərəyan vurması)
- Damar xəstəlikləri (diabet, septik nekroz sonucu)
- Bədxassəli şiş xəstəlikləri
Müalicə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bərpa mərhələsi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Amputasiyadan sonrakı mərhələdə aşağıdakı müalicə üsullarından istifadə olunur:
- Amputasiya -> fasilə -> protez
- Amputasiya -> autotransplantasiya (bədənin digər toxumasının zədələnmiş ətrafa transplantasiyası (köçürülməsi)) -> plastik rekonstruksiya (bərpa)
- Replantasiya (kəsilmiş toxumanın güdülə tikilməsi) -> revaskulyarizasiya (qan təchizatın mikrocərrahi üsulla bərpa olunması, 1969-cu ildən sonra)
- Allotransplantasiya (ölmüş insanın ətrafının güdülə tikilməsi) — 2000-ci ildən sonra.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası səh 455.
Ayrıca bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Amputasiya ilə əlaqəli mediafayllar var.
Lüğətlər və ensiklopediyalar | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
