Şotta yukkası

Şotta yukkası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Birləpəlilər Dəstə: Qulançarçiçəklilər Fəsilə: Qulançarkimilər Yarımfəsilə: Agavoideae Cins: Yukka ???: Şotta yukkası
Beynəlxalq elmi adı
Yucca ×schottii Engelm., 1873
Şəkil axtarışı ITIS   43121 NCBI   215537 EOL   1083607

Şotta yukkası (lat. Yucca schottii) — qulançarkimilər fəsiləsinin yukka cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Kanada, Amerikanın Arizona ştatının cənubunda qumlu torpaqlarda bitir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 3-5 m-ə, diametri 1-3 m-ə çatan həmişəyaşıl kol bitkisidir. Budaqları düz və ya bir az əyilmışdir. Göyümtül, düz yarpaqlarının uzunluğu 0,2-0,5 m, eni 4 sm-dək olub coddur, kənarları dişciksizdir, bünövrəsində bir az daralır. Yarpağın kənarları nazik saplarla örtülmüşdür. Budaqları və çiçəksaplağı əyilmışdir. Çiçəkləri ağ olub, süpürgə çiçək qrupunda toplanmışdır. Abşeron şəraitində çiçəkləməsi iki dəfə: 1-ci çiçəkləmə aprel-may ayında, 2-ci çiçəkləmə isə avqust-sentyabr aylarında müşahidə edilir. Bol çiçəkləməsinə baxmayaraq, meyvə əmələ gətirmə tam başa çatmır. Toxumla, əsasən kök və gövdə pöhrələri ilə çoxaldılır. Bu məqsədlə gövdədə mişarla bir neçə yerdə yarıq açılır. Növbəti ildə həmin hissədən yeni cücərti əmələ gəlir. Toxumla çoxaldılmanın yazda aparılması məqsədyönlüdür.

Ekologiyası

Həyat müddəti 50 ilə qədərdir. İşıqsevədir, küləyə və zərərvericilərə qaqrşı davamlıdır. Kasıb torpaqlarda da yaxşı bitir.

Azərbaycanda yayılması

Lənkəran, Abşeron və Qobustanda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində, canlı çəpərlərin salınmasında, müxtəlif kompozisiyaların qurulmasında genış istifadə edilir.

Məlumat mənbəsi

• Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015. Arxivləşdirilib 2019-11-17 at the Wayback Machine