Alp qarağatı

Alp qarağatı
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Dəstə: Daşdələnçiçəklilər Fəsilə: Motmotukimilər Cins: Qarağat Növ: Alp qarağatı
Beynəlxalq elmi adı
Ribes alpinum L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   507145 NCBI   134913 EOL   483062

Alp qarağatı (lat. Ribes alpinum) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin motmotukimilər fəsiləsinin qarağat cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Bütün Avropa üzrə, Qafqazda, Qərbi Türkiyədə, Şimali Afrikada və Mərakeşdə yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü təxminən 1,5 m-ə çatan, möhkəm yarpaqlı, sıx yerləşmiş budaqları olan alçaqboylu koldur. Yarpaqları üç qanadlı, tünd yaşıl, parlaq, eni 4 sm-dək, üstü cod, vəzicikli tükcüklərlə örtülmüşdür. Yarpağın əks tərəfi açıq hamar, çılpaqdır. Çiçəkləri yaşılımtıl, sarı rənglidir. Çiçək saplaqlarında vəzicikli tükcükləri vardır. Çiçək qrupları 15-30 ədəd erkək çiçəklərdən və ya 1-5 ədəd dişi çiçəklərdən ibarətdir, sallaq olmayan salxımlar əmələ gətirir. Meyvələri dadına görə şirin, unlu, ölçüsü 6-8 mm olan çəhrayı giləmeyvədir. Maydan iyuna qədər çiçəkləyir. Meyvəsi iyul-avqust aylarında yetişir.

Ekologiyası

Çayların sahillərində, işıqlı yerlərdə, meşə kənarlarında, çəmənlərdə, qarışıq meşələrdə bitir.

Azərbaycanda yayılması

Zaqatala, Balakən rayonlarında rast gəlinir.

İstifadəsi

Giləmeyvələri qida üçün yararlıdır. Dekorativ bitki kimi becərilir.