Batbat

Batbat
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Lamiids Dəstə: Quşüzümüçiçəklilər Fəsilə: Quşüzümükimilər Yarımfəsilə: Solanoideae Triba: Hyoscyameae Cins: Batbat
Beynəlxalq elmi adı
Hyoscyamus L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   30522 NCBI   4078 EOL   61431

Batbat (lat. Hyoscyamus) — bitkilər aləminin quşüzümüçiçəklilər dəstəsinin quşüzümükimilər fəsiləsinin batbat cinsinə aid bitki növü.

Qısa morfoloji təsviri

İkiillik, 30-80 sm hündürlükdə, yumşaq tüklü, vəzili, pis qoxulu, gövdəsi düz, budaqlı, bəzən sadə, düzdayanan, yuxarısı qövsvari əyilmiş, sıx yarpaqlanmış bitkidir. Yarpaqlarının uzunluğu 4-25 sm, eni 1,5-11 sm, aşağıda saplaqlı, uzunsov-yumurtavari, oyuqvari lələkvari dilimlidir, gövdə yarpaqları, gövdəyə sarılmış, yumurtavari və ya uzunsov, kənarları oyuqlu iri dişli, bəzən bütövdür. Çiçəkləri iri, oturaq, meyvəyanı kasacıqları 25–30 mm uzunluqda, zanbaqvari, bərk, dibi tüklü-yapışqanlıdır. Tac 25-45 mm uzunluqda, çirkli-açıq-sarı və ya çirklisarı, bənövşəyi damarcıqlarla örtülmüşdür. Toxumları 1-1,5 mm uzunluqda, böyrəkvari və ya yumru-böyrəkvari, boz-qonurdur.

Yayılması

BQ qərbi, BQ şərqi, BQ Quba sahəsi, Samur-Dəvəçi və Xəzər sahili ovalıqların rayonlarında arandan orta dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Ruderal yerlərdə, bəzən alaq kimi bostanlarda, bağlarda və əkinlərdə bitir.

Növləri

• Ağ batbat (Hyoscyamus albus L.)
• Qızılı batbat (Hyoscyamus aureus L.)
• Hyoscyamus desertorum (Asch. & Boiss.) Täckh.
• Hyoscyamus flaccidus C.Wright
• Hyoscyamus insanus Stocks
• Hyoscyamus muticus L.
• Qara batbat (Hyoscyamus niger L.)
• Kiçik batbat (Hyoscyamus pusillus L.)
• Hyoscyamus reticulatus L.
• Hyoscyamus squarrosus Griff.