Katabiens rododendronu
| Katabiens rododendronu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Katabiens rododendronu |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Katabiens rododendronu (lat. Rhododendron catawbiense) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin rododendron cinsinə aid bitki növü.
Təbii yayılması
Şimali Amerikanın şərq hissəsindən Virginiyadan Corciya, Tennesi və Alabamaya qədər yayılmışdır. Alleqant dağların yuxarı zolağında dəniz səviyyəsindən 2000 m hündürlükdə, xüsusilə Ketevbi çayının sahillərində rast gəlinir. Meşədə bitir və geniş kolluqlar əmələ gətirir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 2-4 m-ə qədər, həmişəyaşıl, enli, şaxələnmiş koldur. Kolun diametri hündürlüyündən çoxdur. Yarpaqları ellisvarıdan uzunsov-ellipsvariyadək, ucu küt və ya biz, bünövrəsi yumru, uzunluğu 7-15 sm, eni 3-5 sm, üstü tünd-yaşıl, parlaq və çılpaqdır. 16 cüt damarcıqlı, hamar, alt tərəfi açıq rəngli, çılpaq, saplaqlarının uzunluğu 1,5-3,0 sm-dir. Cavan yarpaqları bir az tükcüklüdür. Çiçəkləri 15-20 ədəd olmaqla möhkəm çiçək qruplarında yerləşir, diametri 12-15 sm, enli-qıfşəkillidən zəngvariyədək olur. Çiçək saplaqlarının uzunluğu 2,5-3,5 sm, vəzicikli tükcüklərlə örtülmüşdür. Kasacığı qısa, 5 ədəd, üçkünc hissəlidir. Çiçək tacının diametri təxminən 6 sm, bənövşəyi, al-qırmızı, yaşılımtıl nöqtəli, 5 enli yumru hissəlidir. Erkəkcikləri 10 ədəd, saplaqları ağ, bünövrəsi sıx tükcüklüdür. Sütuncuğu çılpaqdır. Mayın axırında-iyunun əvvəlində çiçəkləyir. Toxum və qələmlə çoxaldılır.
Ekologiyası
Qışadavamlı, rütubətsevəndir.
Azərbaycanda yayılması
Mərkəzi Nəbatat Bağında introduksiya olunmuşdur. Azərbaycanda Bakı, Gəncə, Zaqatala, Lənkəranda və b. şəhər və rayonlarda mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Tək və qrup əkinlərində istifadəsi məqsədyönlüdür.
İstinadlar
- ↑ Michaux A., (not translated to la), Michaux, André, 1746-1803 Flora boreali-americana: sistens caracteres plantarum quas in America septentrionali collegit et detexit Andreas Michaux, Flora boreali-Americana, sistens caracteres plantarum quas in America septentrionali collegit et detexit Andreas Michaux .. (lat.). Lutetia, Argentoratum: 1803. C. 1. S. 258. 683 s. ISBN 0-665-47757-0 doi:10.5962/BHL.TITLE.50919