Nişikava Coken

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Çap versiyası artıq dəstəklənmir və render xətaları ola bilər. Zəhmət olmasa brauzerinizi yeniləyin və əvəzinə standart brauzer çap funksiyasından istifadə edin.
Nişikava Coken
yap. 西川如見
Doğum tarixi 1648[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1724[1]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Nişikava Coken (西川 如見?, 1648[1], Hizen əyaləti[d], Saykaydo[d]1724[1])Edo dövrünün ortalarında yaşamış Yaponiya astronomu. Əsl adı Nişikava Tadahide olsa da,[2] Cirozaemon adı ilə də tanınmışdır.[3]

Həyatı

Nişikava Coken 1648-ci ildə Yaponiyanın Hizen əyalətində[a] doğulmuşdur.[2] Atası Naqasaki şəhərindən olan bir əyalət məmuru idi.[4] O, Kioto alimi Nambu Socudan konfusiçilik dərsləri, Kobayaşi Yoşinobudan isə astronomiya dərsləri almışdır.[2] 50 yaşında təqaüdə çıxmış və həyatının qalan hissəsini astronomiya ilə coğrafiyaya həsr etməyə qərar vermişdir.[4]

Müxtəlif sahələrə maraq göstərdiyi üçün 1719-cu ildə şoqun Tokuqava Yoşimune tərəfindən astronomiya və Qərb elmləri haqqında məsləhətlər vermək üçün dəvət olunmuşdur.[2] 1712-ci ildə yazdığı "Tenmon Qiron" (azərb. "Astronomiya prinsiplərinin müzakirəsi"‎) kitabında "iki cənnət"in fiziki və əxlaqi dualizmindən bəhs etmişdir.[4] 1714-cü ildə "Ryoqi Şusetsu" (azərb. "Ulduz və yer qlobusları haqqında materialların izahı"‎) əsərini yazmışdır.[4] Nişikava Çin klassiklərinə skeptik yanaşmış və Qərb metodlarının daha üstün olduğunu hesab etmişdir.[4] O, ənənəvi astrologiyanı tərk etsə də, Qərbin zodiak astrologiyasını rədd etmişdir.[4]

1719-cu ildə yazdığı "Çonin bukuro" (azərb. "Tacirin çantası"‎) əsərində təbəqələşmiş cəmiyyətdə tacirlərin yerinə yetirməli olduğu funksiyalardan bəhs etmişdir.[2] Xarici məsələlərdən bəhs edən "Kaytsuşoko" əsərinin müəllifi olmuşdur.[3]

Ailəsi

Nişikavanın üçüncü oğlu Nişikava Masayoşi də astronom olmuş və 1740-cı ildə Astronomiya bürosuna qəbul edilmişdir.[4]

Qeydlər

İstinadlar

Ədəbiyyat

  • Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). VI cild (Niju–Saka). Tokio: Kodansha. 1983. səh. 17. ISBN 0-87011-626-6. İstifadə tarixi: 18 sentyabr 2022.
  • Biographical Encyclopedia of Astronomers (ingiliscə). Springer. 2007. səh. 837-838. ISBN 9780387304007. İstifadə tarixi: 20 sentyabr 2022.
  • The Japan Biographical Encyclopedia & Who's Who (ingiliscə) (II). Tokio: Rengo Press. 1961. səh. 1057. İstifadə tarixi: 18 sentyabr 2022.