Yumurtavari katalpa

Yumurtavari katalpa
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Lamiids Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Biqnoniyakimilər Triba: Catalpeae Cins: Katalpa Növ: Yumurtavari katalpa
Beynəlxalq elmi adı
Catalpa ovata G.Don, 1837
Şəkil axtarışı ITIS   34314 NCBI   265497 EOL   580330

Yumurtavari katalpa (lat. Catalpa ovata) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin biqnoniyakimilər fəsiləsinin katalpa cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Mərkəzi Çində yayılmışdır.

Botaniki təsviri

Təbii şəraitdə hündürlüyü 10 m-ə çatan ağacdır. 10 yaşında hündürlüyü 3,5 m-ə və çətirinin diametri təxminən 2 m-ə çatır. Çiçəklərinin uzunluğu 2,5 sm, iri, zəngvaridir, sarı xallı zolaqlı, üstü ağ, altdan al-qırmızı rəngdə olub, salxımlara yığılmışdır.İyun ayının ortalarında çiçəkləyir. Meyvələri sentyabrda əmələ gəlir, 5 sm uzunluğunda, qutucuqdur, əvvəlki növlərə nisbətən çox qısadır və tam yetişmir. Katalpalar toxumlarla və yay qələmləri ilə çoxalır.

Ekologiyası

Katalpanın iri və zərif yarpaqları küləkdən zədələndiyi üçün onları küləkdən qorunan günəşli yerdə əkmək məsləhət görülür. Torpaq qarışığı çürüntüdən, torfdan və qumdan (3:2:1:2) hazırlanır. Torpağın turşuluğu neytrala yaxın olmalıdır (pH 6/5-7/5). Yazda hər il şaxtadan zədələnmiş quru budaqlar təmizlənir. Yaşlandıqca qışadavamlılıq artır.

Azərbaycanda yayılması

Abşeron, Zaqatala, Balakən, Şəki və başqa rayonlarda rast gəlinir.

İstifadəsi

Katalpa palıdla, yarpağını tökən maqnoliya ilə birlikdə yaxşı bitir, tək əkinlərdə effektli görünür. Canlı çəpərlərin salınmasında, binaların bəzədilməsində istifadəsi məqsədyönlüdür.