Farqeza katalpası

Farqeza katalpası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Lamiids Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Biqnoniyakimilər Triba: Catalpeae Cins: Katalpa Növ: Farqeza katalpası
Beynəlxalq elmi adı
Catalpa fargesii Bureau, 1884
Şəkil axtarışı ITIS   832771 NCBI   71605

Farqeza katalpası (lat. Catalpa fargesii) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin biqnoniyakimilər fəsiləsinin katalpa cinsinə aid bitki növü.

Təbii yayılması

Qərbi Çinin subtropik və isti iqlimli ərazilərindəki meşələrdə bitir.

Botaniki təsviri

Hündürlüyü 20 m-ə çatan, ulduzvari-tüklü cavan zoğlu, yarpağını tökən ağacdır.Yarpaqları ucu biz və ya yumru, ürəkşəkilli, qarşı-qarşıya düzülüşlü, uzunluğu 20 sm-ə qədər olub, uzun saplaqlıdır. Kənarları bütöv və ya çıxıntılı, sadədir. Yarpaq ayasının üst səthi bir az tüklü, alt tərəfi isə çox tüklüdür, saplağın uzunluğu 10 sm-dir, sürtüldükdə xoşagəlməz qoxuludur. Çiçəklərinin uzunluğu 3,5 sm, rəngi çəhrayı və ya çəhrayı-qırmızıdır, 7-15 ədəd olmaqla, süpürgə çiçək qrupuna yığılmışdır. Çiçək tacı içəri tərəfdən xallıdır.

Ekologiyası

Sərt qışda zoğlar, adətən donur. Qışın sərt keçməsinə baxmayaraq katalpa hər il çiçəkləyir, lakin meyvə vermir. Bitki küləkdən yaxşı qorunan yerlərdə çətirinin gözəlliyini saxlaya bilir və şaxtalarda donmur.

Azərbaycanda yayılması

Bakı, Gəncə, Şəki və s. şəhər və rayonlarda həyətyanı sahələrdə mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

Cinsin digər növlərinə nisbətən yarpaqları tez açılır və payızın axırlarına qədər rəngini dəyişmədən yaşıl qalır. Parkların və şəhər əkinlərinin yaşıllaşdırılması üçün məsləhət görülən dekorativ növdür.