Çəmənlik üçyarpaq yoncası

Çəmənlik üçyarpaq yoncası (lat. Trifolium pratense)[2] və ya Yonca gülü[3] — yonca cinsinə aid bitki növü.[4] Hündürlüyü 15-40 sm, gövdəsi kifayət qədər möhkəm, budaqlı, adətən tüklü olan çoxillik ot bitkisidir. Yalançı zoğları yumurtaşəkilli, dartılısivriləşmiş, kənarları kirpiklidir [5].

Çəmənlik üçyarpaq yoncası
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Eudicots
Klad:
Core eudicots
Klad:
Superrosids
Klad:
Rosids
Klad:
Fabids
Dəstə:
Paxlaçiçəklilər
Fəsilə:
Paxlakimilər
Yarımfəsilə:
Faboideae
Triba:
Trifolieae
Cins:
Yonca
???:
Çəmənlik üçyarpaq yoncası
Beynəlxalq elmi adı

Yarpaq[redaktə | mənbəni redaktə et]

Aşağı yarpaqları uzun saplaqlı, yuxarı yarpaqlar isə qısa saplaqlıdır. Yarpaqcıqları iridir, yumurtaşəkilli formadan enli yumurtaşəkilli və elliptik formaya qədər dəyişəndir, uc hissədə küt və ya dayaz oyuqludur, alt tərəfdən adətən daha tüklüdür.

Çiçək[redaktə | mənbəni redaktə et]

Başcıqları 1-2 ədəd olub, qurtaracaqlıdır, dəyirmi yumurtaşəkilli və ya yumurtaşəkillidir, möhkəmdir, uzunluğu 2-3 (4) sm-dir, adətən əsasında təpə yarpaqları ilə əhatə olunmuşdur, oturaq və yaxud qismən uzun saplaqdadır. Çiçəkləri oturaq, çoxsaylı, uzunluğu 11–14 mm-dir. Tac açıq rəngdən, tünd-qırmızı, bəzən, bənövşəyi, nadir halda isə ağ rəngə qədər dəyişir.

Meyvə[redaktə | mənbəni redaktə et]

Paxlası yumurtaşəkilli, yuxarı hissəsi pərdəlidir, birtoxumludur.

Çiçəkləməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

May

Meyvə verməsi[redaktə | mənbəni redaktə et]

May-İyul

Azərbaycanda yayılması[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycanın bütün rayonlarında. Ovalıqdan subalp qurşağına qədər.

Yaşayış mühiti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çəmənlikdə, otlu yamaclarda, meşə kənarında, talalarda, meşələrdə, bağlarda, çaqıl daşlı yerlərdə, yarımsəhralarda rast gəlinir.

Təsərrüfat əhəmiyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bütün növ mal-qara üçün yem əhəmiyyəti vardır, həmçinin tənəffüs orqanları xəstəliklərində dərman kimi istifadə olunur.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 768.
  2. ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  3. ↑ "Şərqi Azərbaycan ostanının dərman bitkiləri" (PDF). 2016-03-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-07-20.
  4. ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  5. ↑ Eldar Şükürov.İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı,Bakı 2016
 İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.