Ümumrusiya Müəssislər Məclisi

Ümumrusiya Müəssislər Məclisi ((rus. Всероссийское Учредительное собрание, translit. Vserossiyskoye Uçreditelnoye sobraniye) — 1917-ci il Oktyabr inqilabından sonra Rusiyada çağırılan konstitusiya orqanı. 18 yanvar 1918-ci il tarixində, saat 16:00-da çağırılmış və 19 yanvar səhər saat 05:00-də Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi tərəfindən ləğv edilmişdr. Bunun nəticəsində III Ümumrusiya Sovetlər Qurultayı Rusiyanın yeni idarəetmə orqanına çevrilmişdir.

Ümumrusiya Müəssislər Məclisi
Всероссийское Учредительное собрание
De-yure 10 iyul 1918-ci ilə qədər Rusiyanın gerbi olaraq qalan iki başlı qartal. Məclisin ləğv edilməsindən əvvəl rəsmi olaraq istifadə edilməmişdir.
Ümumi məlumatlar
Növü Müəssislər məclisi
Ləğv olunma tarixi 1918
İdarə heyəti
Müəssislər Məclisinin sədri Viktor Çernov
18–19 yanvar 1918 tarixindən
Quruluşu
Üzvlərin sayı 767
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Seçki nəticələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Seçkilərdə səsvermə hüququ olan vətəndaşların sadəcə 60 faizindən çoxu Müəssislər Məclisinin seçkilərində iştirak etmişdir.[1] Ölkə ərazisinin böyüklüyü, davam edən Birinci Dünya müharibəsi və rabitə sistemi səbəbiylə nəticələr o vaxt tam olaraq açıqlanmamışdır. N. V. Svyatitski 79 dairədən 54-nün nəticəsini nəşr etmişdir. Svyatitskinin verdiyi məlumatlar bolşeviklər də daxil olmaqla, bütün siyasi partiyalar tərəfindən qəbul edilmişdir.[2] Seçkinin nəticələri belə idi:

Partiya Səslər [3] %
Sosialist inqilabçılar ("eserlər") 17,943,000 40.4%
Bolşeviklər 10,661,000 24.0%
Ukrayna eserləri 3,433.000 7.7%
Konstitusiyalı Demokratiya Partiyası ("Kadetlər") 2,088,000 4.7%
Menşeviklər 1,144.000 2.6%
Rusiyadakı digər liberal partiyalar 1,261,000 2.8%
Gürcüstan Menşevik Partiyası 662,000 1.5%
Müsavat (Azərbaycan) 616,000 1.4%
Daşnaksutyun (Ermənistan) 560,000 1.3%
Sol eserlər 451,000 1.0%
Digər sosialistlər 401,000 0.9%
Alaş Orda (Qazaxıstan) 407,000 0.9%
Milli azlıqların digər partiyaları 407,000 0.9%
Ümumi (sayılan səslərin) 40,034,000 90%
Sayılmayan səslər 4,543,000 10%
Ümumi 44,577,000 100%
  1. Encyclopedia of Russian history / James R. Millar, editor in chief, Thomson Gale, 2004, ISBN 978-0-02-865696-0 (v. 3), p. 1930
  2. See V. I. Lenin. The Constituent Assembly Elections and the Dictatorship of the Proletariat, December 1919, Collected Works, Volume 30, pages 253-275 Progress Publishers, 1965. Available online Arxivləşdirilib 2009-09-09 at the Wayback Machine
  3. Caplan, Bryan. "Lenin and the First Communist Revolutions, IV". George Mason University. 2009-07-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-08-29.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]