İlkin Rüstəmzadə

İlkin Bəkir oğlu Rüstəmzadə[1] (2 avqust 1992, Gəncə) — Azərbaycan ictimai-siyasi fəalı,[2] yazıçısı, keçmiş siyasi məhbusu. O, 2014-cü ildə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdir. Rüstəmzadə bəzi yerli və beynəlxalq hüquq müdafiəçilərinin "siyasi və vicdan məhbusu" kimi tanınmışdır.[3]

İlkin Rüstəmzadə
İlkin Rüstəmzadə 2022-ci ildə.
İlkin Rüstəmzadə 2022-ci ildə.
Doğum tarixi 2 avqust 1992(1992-08-02) (31 yaş)
Doğum yeri
Təhsili
Fəaliyyəti yazıçı, siyasi fəal[d], siyasi məhbus
Əsərlərinin dili Azərbaycan dili
Janrlar memuar, povest
İlk əsəri "Qaranlığın hekayəsi" (2021)
Üzvlüyü "NİDA" Vətəndaş Hərəkatı (2020-ci ilə qədər)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İlkin Rüstəmzadə 2 avqust 1992-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olmuşdur. O, 2009-cu ildə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin informatika və idarəetmə fakultəsinin "Menecment" ixtisasına daxil olmuşdur, lakin 2013-cü ildə həbs olunması səbəbiylə[4] bu universiteti yalnız azadlığa çıxdıqdan və universitetə bərpa olunduqdan sonra, 2019-cu ildə məzun olmuşdur.[5]

Siyasi fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlkin Rüstəmzadə 2020-ci ilə qədər[6] "NİDA" Vətəndaş Hərəkatının üzvü olmuşdur.[7] İlkin Rüstəmzadə 2013-cü ildə 13 yanvar tarixində keçirilən "Əsgər ölümlərinə son"[3] və 26 yanvarda keçirilən "İsmayıllı və Binəyə dəstək" aksiyalarının təşkilatçısı olmuşdur. O, 10 mart 2013-cü il tarixində keçirilən növbəti "Əsgər ölümlərinə son" aksiyasından bir gün əvvəl saxlanılaraq inzibati qaydada həbs olunmuşdur. Həmin aksiya ilə bağlı Milli Təhlükəsizlik Nazirliyinin başlatdığı cinayət işində digər 7 "NİDA" üzvü ilə birlikdə təqsirləndirilib və 17 may 2013-cü ildə Baş Prokurorluğun Ağır Cinayətlərə dair İşlər üzrə İstintaq İdarəsi tərəfindən həbs olunmuşdur.[4] 2014-cü ilin may ayının 6-da NİDA Hərəkatının digər üzvləri ilə birlikdə təqsirləndirildiyi məhkəmə tərəfindən 8 illik azadlıqdan məhrum olunmuşdur.[8]

İlkin Rüstəmzadə "Amnesty International" tərəfindən "vicdan məhbusu" adlandırılmışdır.[9] 7 mart 2019-cu ildə Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi Rüstəmzadənin həbsinin qanunsuz olması barədə qərar vermişdir.[10] Mart ayının 17-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin imzaladığı əfv sərəncamıyla azadlığa çıxmışdır.[11][12]

İlkin Rüstəmzadə müəllifi olduğu "Yoldaş" kitabının təqdimatında. 2022-ci il.

Azadlığa çıxdıqdan sonra "NİDA" Vətəndaş Hərəkatının 2019-cu il seçkilərində İdarə Heyəti üzvü seçilmiş,[13] 2020-ci ildə keçirilən parlament seçkilərində "Hərəkət" Seçki Blokunun təsisçilərindın biri olmuş,[14] 24 saylı Nizami birinci seçki dairəsindən parlamentə namizədliyini irəli sürmüşdür.[15] Buna baxmayaraq, Cinayət Məcəlləsinə əsasən ağır cinayətdə təqsirləndirildiyi və azadlığa çıxmasından 3 il keçməməsi səbəbindən məhkumluğunun qalması səbəb gətirilərək namizədliyi rədd edilmişdir. Mərkəzi Seçki Komissiyası və müxtəlif yerli məhkəmə instansiyaları qərarı qüvvədə saxlamışdır.[15]

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2021-2023-cü illər arasında çap olunan 4 kitabın müəllifidir: "Qaranlığın hekayəsi", "Quberniya", "Yoldaş" və "Bahar mehi".

"Qaranlığın hekayəsi" 2021-ci ilin nəticələrinə əsasən ölkədə ən çox satılan kitab olmuşdur. İngilis, fransızholland dillərinə diplomatik sənəd olaraq tərcümə olunmuşdur. 2022-ci ilin avqust ayında ABŞ-nin Pensilvaniya ştatında yerləşən "Fulton Books" nəşriyyatı tərəfindən ingiliscə çap olunmuşdur.[16]

İlkin Rüstəmzadə "Yoldaş" memuarında Bayram Məmmədov ilə birlikdə olduqları dövrdən, elmi-siyasi-fəlsəfi mübahisələrindən və Məmmədovun İstanbulda ölümündən yazmışdır.[17]

"Bahar mehi" kitabında Cənubi Azərbaycanİran tarixinin hekayələrindən bəhs olunur. Real hadisələr əsasında yazılmış əsərdə bir-birini izləyən hadisələr, müxtəlif insan taleləri, tarixi faktlar geniş panoramada təsvir olunmuşdur.[18]

  1. "İlkin Rüstəmzadə karserdən çıxıb". Azadlıq Radiosu (az.). 3 dekabr 2014. 2021-02-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  2. "İlkin Rüstəmzadə: Bacımı hədələyiblər ki, qardaşın ağıllı olsun". Meydan TV (az.). 1 iyun 2021. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib.
  3. 1 2 "Əli İnsanov, Gözəl Bayramlı, İlkin Rüstəmzadə və "siyasi məhbus" kimi tanınan bəzi şəxslər əfv edilib". BBC Azərbaycanca (az.). 19 mart 2019. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib.
  4. 1 2 "Tikanlı məftillərin doğmalığı – İlkin Rüstəmzadə (VİDEO)". Meydan TV (az.). 30 aprel 2016. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  5. "İlkin Rüstəmzadə universitetə bərpa edildi". Qafqazinfo (az.). 26 oktyabr 2019. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  6. Bəşir, Türkan. "Gənc fəal İlkin Rüstəmzadə NİDA-dan istefa verdi". Amerikanın səsi (az.). 2 iyul 2020. 2021-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  7. "N!DA vətəndaş hərəkatının həbsdə olan 3 üzvü aclıq aksiyasına hazırlaşır". BBC Azərbaycanca (az.). 18 oktyabr 2017. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  8. "N!DA fəalları 6-8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib, aclığı dayandırır". BBC Azərbaycanca (az.). 6 may 2014. 28 April 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  9. "İlkin Rüstəmzadə: "Məqsədimiz birlik göstərmək idi"". Toplum TV (az.). 25 yanvar 2019. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  10. "Avropa Məhkəməsi İlkin Rüstəmzadə ilə bağlı qərarını açıqladı: "Onun həbsi üçün əsaslı şübhə mövcud olmayıb"". Amerikanın səsi (az.). 7 mart 2019. 2021-05-18 tarixində arxivləşdirilib.
  11. "İlkin Rüstəmzadə: "Gözləmirdim, mənə qarşı müəyyən münasibət var idi"". BBC Azərbaycanca (az.). 17 mart 2019. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  12. "Hökumət "Əsgər ölümlərinə son" aksiyasını keçirənlərə 188 min manat ödəyəcək". bizimyol.info (az.). 19 noyabr 2021. 2021-11-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  13. Hüseynova, Səidə. "İlkin Rüstəmzadə yoldaşının intihara cəhd etdiyini bildirir". Novator (az.). 17 iyun 2020. 2020-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  14. ""Hərəkət" seçki bloku təsis edilib". Turan İnformasiya Agentliyi (az.). 25 dekabr 2019. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  15. 1 2 "2020-ci il fevralın 9-na təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə vətəndaşların seçki hüququnu pozan hərəkətlərdən (hərəkətsizlikdən) və qərarlardan şikayətlərin araşdırılması məqsədilə Mərkəzi Seçki Komissiyası nəzdində ekspert qrupunun yaradılması barədə". Mərkəzi Seçki Komissiyası (az.). 9 fevral 2020. 2022-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  16. "Azərbaycanda ilin ən çox satılan kitabı oldu". Publika.az (az.). 28 dekabr 2021. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib – Azerforum vasitəsilə.
  17. "İlkin Rüstəmzadədən yeni kitab: "Yoldaş"". YeniYaz (az.). 13 iyun 2022. 2022-09-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
  18. İlkin Rüstəmzadə. BAHAR MEHİ. Bakı, Qanun Nəşriyyatı, 2023, 240 səh.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]