İsveç Silahlı Qüvvələri

İsveç Silahlı Qüvvələri (Försvarsmakten), İsveçin milli müdafiə qüvvəsidir və İsveç Ordusu, İsveç Hərbi Hava Qüvvələri və İsveç Dəniz Qüvvələrindən ibarətdir. Qərargahı Stokholmda yerləşir və əsas missiyası ölkənin suverenliyini qorumaq, sülh və təhlükəsizliyi təmin etməkdir.^[1]

İsveç Silahlı Qüvvələri
Qurulub	1521
Cari forma	1975
Daxildir	İsveç Ordusu, İsveç Hərbi Hava Qüvvələri, İsveç Dəniz Qüvvələri
Qərargah	İsveç, Stokholm
Veb-sayt	forsvarsmakten.se/sv/var…
Rəhbərlik
Ali Baş Komandan	Kral XVI Karl Qustav
Baş Qərargah Rəisi	General Mikael Bydén
Canlı qüvvə
Hərbi yaş	18–47
Əsgərlik müddəti	11 ay
Hərbi xidmət üçün mövcud	5,781,339kişi yaşı 15–49 (2022), 5,803,717 qadın yaşı 15–49 (2022)
Hər il əsgərlik yaşına çatan	47,543 kişilər (2022), 44,614 qadınlar (2022)
Aktiv kadr	22,500
Ehtiyat kadr	34,500
Xərclər
Büdcə	$7.6 milyard
ÜDM faizi	1.2%
Sənaye
Yerli təchizatçılar	Saab AB, BAE Systems Bofors
Xarici təchizatçılar	Lockheed Martin, Kongsberg Defence & Aerospace
Əlaqədar məqalələr
Tarix	İsveç Ordusu, İsveç Hərbi Hava Qüvvələri, İsveç Dəniz Qüvvələri
Rütbələr	İsveç Silahlı Qüvvələrinin rütbələri

İsveç Silahlı Qüvvələrinin tarixi XVI əsrə qədər uzanır. 1521-ci ildə Kral I Gustav Vasa tərəfindən qurulmuşdur. İsveç uzun müddət neytrallığını qoruyaraq hərbi müdaxilələrdən uzaq durmağa çalışsa da, XX əsrin ortalarından etibarən ölkənin müdafiə qabiliyyətini artırmaq üçün ciddi islahatlar həyata keçirilmişdir.^[2]

İkinci Dünya müharibəsi zamanı İsveç neytral ölkə olsa da, müdafiə qüvvələrini gücləndirmək üçün ciddi addımlar atdı. Müharibədən sonra isə NATO-ya qoşulmasa da, İsveç müdafiə siyasətini inkişaf etdirməyə davam etdi.^[3]

İsveç Silahlı Qüvvələri üç əsas qoldan ibarətdir:

• İsveç Ordusu (Armén): Quru qoşunları təşkil edir və əsasən ölkə ərazisinin müdafiəsi ilə məşğuldur.
• İsveç Hərbi Hava Qüvvələri (Flygvapnet): Hava məkanının qorunmasını təmin edir.
• İsveç Dəniz Qüvvələri (Marinen): Dəniz sərhədlərini və suları qoruyur.

İsveç Silahlı Qüvvələrinin ali baş komandanı Kral XVI Karl Qustavdır. Müdafiə naziri Pål Jonson və Baş Qərargah Rəisi General Mikael Bydén'dir. Hər üç qoşun növünün komandanları müdafiə nazirinə hesabat verir və ölkənin müdafiə siyasətini həyata keçirirlər.^[4]

İsveç Ordusu, müxtəlif bölmələrdən ibarətdir ki, bunlar arasında piyada, tank, artilleriya və mühəndis bölmələri yer alır. Hər bir bölmə fərqli ixtisaslaşmış missiyalar üçün təlim görür və təchiz olunur.

İsveç Silahlı Qüvvələrinin əməliyyat quruluşları müxtəlif tapşırıqları yerinə yetirmək üçün təşkil olunmuşdur. Bu quruluşlar daxili və xarici təhlükəsizlik təhdidlərinə cavab vermək üçün yüksək hazırlıqlı birləşmələrdən ibarətdir.

İsveç Silahlı Qüvvələri, müasir və texnoloji cəhətdən inkişaf etmiş avadanlıqlarla təchiz olunur. Yerli təchizatçılar arasında Saab AB və BAE Systems Bofors kimi şirkətlər yer alır. Xarici təchizatçılar arasında isə Lockheed Martin və Kongsberg Defence & Aerospace mövcuddur.^[5]

İsveç Ev Qvardiyası (Hemvärnet), əsasən mülki şəxslərdən ibarət olan və ölkənin daxili təhlükəsizliyini təmin edən könüllü bir qüvvədir. Bu qüvvə yerli təhlükəsizlik və fəlakət hallarında aktiv rol oynayır.

Şimal Hərbi Bölgəsi İsveçin şimal hissəsində yerləşir və əsasən bu bölgənin müdafiəsi ilə məşğuldur.

Mərkəzi Hərbi Bölgə, İsveçin mərkəzi hissəsini əhatə edir və strateji əhəmiyyətli bölgələri qoruyur.

Cənub Hərbi Bölgəsi, İsveçin cənub bölgələrinin müdafiəsini təmin edir və burada yerləşən hərbi bazaları idarə edir.

Qərb Hərbi Bölgəsi, İsveçin qərb sahillərini və ətraf bölgələri qoruyur.

Gotland Hərbi Bölgəsi, Gotland adasının müdafiəsi üçün xüsusi olaraq təşkil olunmuşdur və strateji əhəmiyyət kəsb edir.

İsveç Silahlı Qüvvələri təxminən 22,500 aktiv hərbçidən və 34,500 ehtiyat hərbçidən ibarətdir.^[6]

Bu altbaşlığı genişləndirmək lazımdır.

İsveçdə hərbi xidmət məcburidir və 18 yaşdan etibarən kişilər və qadınlar 11 aylıq hərbi təlim keçir. Hərbi xidmətin müddəti isə təhlükəsizlik vəziyyətindən asılı olaraq dəyişə bilər. 2010-cu ildə məcburi hərbi xidmət ləğv olunsa da, 2017-ci ildə yenidən bərpa olunmuşdur.^[7]

İsveç Silahlı Qüvvələrində müxtəlif rütbələr mövcuddur. Bu rütbələr arasında əsgər, serjant, leytenant, kapitan, mayor, polkovnik və general kimi hərbi titullar yer alır.

• NATO
• Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
• Avropa Birliyi

• İsveç Silahlı Qüvvələrinin rəsmi saytı
• Global Firepower — Sweden Military Strength
• SIPRI — Sweden's military expenditure
• Wikipedia — Swedish Armed Forces
• Defense News — Sweden boosts defense budget amid rising tensions