Əbülhəsən Tana Şah

Əbülhəsən Tana şah (8 oktyabr 1600, Heydərabad – 1699) — Qütbşahlar dövlətinin son hökmdarı, Baranlı sülaləsinin kiçik qollarından birinə mənsub idi, son sultan Abdullah şahın kürəkəni idi.

Əbülhəsən Tana şah
tel. అబుల్ హసన్ కుతుబ్ షా
Qütbşahların VIII sultanı
1672 – 1686
Əvvəlki	Abdullah şah
Sonrakı	Böyük Moğollar imperiyası
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	8 oktyabr 1600(1600-10-08)
Doğum yeri	Heydərabad
Vəfat tarixi	1699
Fəaliyyəti	siyasətçi
Həyat yoldaşı	Abdullah şahın qızı
Dini	islam
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Öncəki həyatı ilə bağlı məlumat azdır. Sarayda yetişmişdir, lakin 12 yaşında saraydan qovulan Əbülhəsən mədrəsəyə gedib sığınmalı olub. Müəllimi Seyyid Şah Raziəddin tərəfindən uşaqlıqda "Tana şah" (Müqəddəs Uşaq) ləqəbi ilə çağrılmışdır.^[1]

1672-ci ildə Qütbşahlar dövlətinin sultanı elan olundu. 1683-cü ildə Övrəngzibə olan xəracını vermədiyi üçün onun hücumuna məruz qaldı. 120.000 əsgərdən ibarət Moğol ordusuna qarşı 35.000 əsgərlə çıxmağa məcbur olmuşdu. Qolkondanın qalası hər cür hücuma hazırlanmış, 120 metr hündürlüyündə divarlarla çevrilmiş və dəmir qapı ilə gücləndirilmişdi. 8 aylıq mühasirə Moğol ordusunu zəiflətsə də admiral Münəvvər xanın dənizdən gələn ərzaq yardımı ilə ordu özünü toplamışdı. Mühasirə gedişatında Qütbşahi sərkərdələrində Sərəndaz xan və Müqərra xan Moğollara qoşulmuş, şəhəri Övrəngzibə təslim etmişdilər. Birdən-birə əsir düşən Əbülhəsənin təslim olmaqdan başqa çarəsi qalmamışdı.

Həyatının son illərini əsirlikdə keçirən şah 1699-cu ildə vəfat etmişdi. Ölümü ilə Qütbşahlar sülaləsi sona çatmışdır.

• [1] Narendra Luther Archives-Strange life of Tana Shah
• [2] Narendra Luther Archives-Fall of Tana Shah
• [3] Arxivləşdirilib 2011-05-09 at the Wayback Machine Hyderabad Planet-History of Hyderabad
• [4] A city of bulging domes.
• [5] Arxivləşdirilib 2016-10-22 at the Wayback Machine Qutb Shahi Tombs
• [6] Arxivləşdirilib 2005-12-19 at the Wayback Machine AP online -History Medieval Period
• [7] Arxivləşdirilib 2011-05-25 at the Wayback Machine Hyderabad Timeline
• [8] Arxivləşdirilib 2009-06-14 at the Wayback Machine Indian Classical Dances-Kuchipudi
• [9] ^{[ölü keçid]} On the use of 'Tana Shahi' by Indian parliamentarians

1. ↑ Narendra Luther Archives-Strange life of Tana Shah