Əli bəy Verdiyev
Əli bəy Verdiyev — ilk azərbaycanlı mühəndis-pilotlardan biri.[1]
| Əli bəy Verdiyev | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Yelizavetpol |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Bakı |
| Vətəndaşlığı |
 Rusiya İmperiyası SSRİ |
| Uşağı | Nuriyə Verdiyeva |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | mühəndis-pilot |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Əli bəy Verdiyev 1891-ci il yanvarın 1-də Yelizavetpol şəhərində (indiki Gəncə) anadan olub.[2] Verdiyev Yelizavetpol gimnaziyasını bitirdikdən sonra, Qori müəllimlər seminariyasına daxil olub. 1910-cu ildə Əli bəy Verdiyev Parisə yola düşüb. Burada o, Fransa Politexnik Məktəbinin mühəndis-mexanik fakültəsində avia və avtonəqliyyat vasitələrinin təmiri ixtisası üzrə təhsil alıb.[1]
Azərbaycan Tarixi Muzeyi, Bakı.
Verdiyev Fransanın müxtəlif hava nəqliyyatı müəssisələrinin əməkdaşı olduğu zaman aviasiya ilə maraqlanmağa başlayıb. Birinci Dünya Müharibəsi illərində mühəndis-mexanik işləmişdir. Əli bəy Verdiyev 1916-cı ildə Fransanın aviapilotaj məktəbində hazırlıq kursu keçmişdir. Beynəlxalq Aeronavtika Federasiyasının Paris bölməsi tərəfindən verilən aviasiya patentinə əsasən, Əli bəy Verdiyev 1916-cı il iyunun 22-də "pilot-aviator" normativlərini tam yerinə yetirərək bu ada layiq görülmüşdür.[1]
Əli bəy Verdiyev məzunu olduğu məktəbdə qalmış və buradakı rus kursantlarına uçuş dərsləri vermişdir. Verdiyev paralel olaraq təlimçi kimi yeni konstruksiyalı təyyarələrin sınaq uçuşlarında iştirak edir[3] və həmçinin mühəndis-mexanik kimi təyyarələrin sazlığına nəzarət edirdi.[4]
1918-ci ildə Əli bəy Verdiyev öz müstəqilliyini elan etmiş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə qayıdıb. Verdiyev Bakı şəhərində mühəndis-mexanik kimi əmək fəaliyyətini davam etdirib. 1920-ci ildə ölkədə sovet hakimiyyəti qurulub. Yeni hakimiyyətə təzə mütəxəssislər lazım idi, Verdiyev də bu mütəxəssislərdən biri idi. O, 1923-cü ildə toxuculuq sənayesi üçün dəzgahlar alınması üçün Lion şəhərinə ezam olunub.[3]
Əli bəy Verdiyev Böyük Vətən müharibəsi illərində Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının Dövlət Plan Komitəsində işləyib. Verdiyev 1953-cü ildən 1957-ci ilədək Dövlət Plan Komitəsinin material balanslar şöbəsində böyük mühəndis vəzifəsində çalışıb. 1957-ci ildə təqaüdə çıxıb. Buna baxmayaraq, o, öz köhnə kollektivi ilə işləməyə davam edirdi.[3]
Əli bəy Verdiyevin ölümündən sonra qızı Nuriyyə xanım ona aid olan bəzi materialları Azərbaycan Tarixi Muzeyinə təhvil verib.[3]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 3 Мамедов, 2014. səh. 61
- ↑ "Azərbaycanın ilk təyyarəçilərindən biri–Əli Verdiyev". Xalq qəzeti. 2016-03-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-30.
- ↑ 1 2 3 4 Мамедов, 2014. səh. 62
- ↑ Abasov, 2015. səh. 6
Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Мамедов М. Авиаторы Азербайджана в годы Первой мировой войны (Журнал "Наследие"). 2014.
- Abasov C. Azərbaycan mülki aviasiyası: keçmişi, bugünü və gələcəyi (525-ci qəzet). 2015.
