Əzab

Əzab — fiziki və emosional narahatlıq, ağrı, stres, əzab yaşadığı canlı varlığın son dərəcə xoşagəlməz, ağrılı və ya ağrılı duyğularının məcmusu.

Ojeqov lüğətinə görə əzab — fiziki və ya zehni ağrı, əzabdır. YFE əzabı "əziyyət, fəaliyyətin əksinə; ağrı, xəstəlik, kədər, kədər, qorxu, həsrət və narahatlıq vəziyyəti"^[1]. Eyni zamanda, bu, bir insanın və ya bir sıra şəxslərin fiziki və mənəvi-əxlaqi qüvvələrinin aktiv gərginliyinin bir formasıdır; xassələri arasında ümidsizlik, bölünmə, ehtiraslardan da bəhs olunur^[2]. Ayrıca, idrak təcrübəsinin bu və ya digər şəkildə əzablara davamlı olduğunu qeyd edirlər.

Böyük Psixiatriya Ensiklopediyası (2-ci nəşr, 2012) ümumi slavyan dilini etimologiya kimi göstərir əzab "iş; ehtiyac"; lat. sterno "ümidsizliyə qərq olmaq, məhv etmək"^[3].

IV Drobışeva yunan dilini göstərir yun. πάθημα, πάσχω "əzab, xəstəlik, əziyyət", Yunan ilə əlaqəli sayılır yun. στρηνής, στρηνός "kəskin, kobud", lat. strēnuus "çalışqan, təşəbbüskar" deməkdir^[4].

Psixologiyada əzab, müxtəlif daxili istəklər və ya motivlər bir-birinə qarşı çıxanda sanki bir insanı içəridən qoparmaq və ya əksinə çevirmək kimi bir insanın güclü daxili qarşıdurması vəziyyəti olaraq qəbul edilir. Əzabın son gərginliyi əziyyətdir.

Əksər psixoloqların əsərlərində əzab insan sağlamlığını təhdid edən, nevrozlara və psixozlara yol açan bir vəziyyət kimi yozulur^[5].

Tədqiqatçı D.A.Tokarev qeyd edir ki, insanın əzab çəkməyə olan münasibəti onun həyata münasibətindən, mürəkkəb və ziddiyyətli bir dünyada dayaq nöqtəsini tapmaq qabiliyyətindən birbaşa asılıdır^[6].

Tədqiqatçı Mariya Babalayevanın dediyinə görə əzabları sevgi, insanın xoşbəxtlik üçün bütün həyat istəkləri fəth edir.