Agave americana subsp. americana


Amerika aqavası
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı
  • Agave altissima Zumagl.
    • Agave americana subsp. americana
    • Agave americana var. americana
    • Agave americana var. marginata Trel.
    • Agave americana var. mediopicta Trel.
    • Agave americana var. picta (Salm-Dyck) A.Terracc.
    • Agave americana f. picta (Salm-Dyck) Voss
    • Agave americana var. striata Trel.
    • Agave americana var. subtilis (Trel.) Valenz.-Zap. & Nabhan
    • Agave americana var. theometel (Zuccagni) A.Terracc.
    • Agave americana var. variegata Hook.
    • Agave americana f. virginica Voss
  • Agave communis Gaterau
  • Agave complicata Trel. ex Ochot.
  • Agave cordillerensis Lodé & Pino
  • Agave felina Trel.
  • Agave fuerstenbergii Jacobi
  • Agave gracilispina (Rol.-Goss.) Engelm. ex Trel.
  • Agave ingens A.Berger
  • Agave melliflua Trel.
  • Agave milleri Haw.
  • Agave ornata Jacobi
  • Agave picta Salm-Dyck
  • Agave ramosa Moench
  • Agave rasconensis Trel.
    • Agave salmiana var. gracilispina Rol.-Goss.
  • Agave spectabilis Salisb.
  • Agave subtilis Trel.
  • Agave subzonata Trel.
  • Agave theometel Zuccagni
  • Agave variegata Steud. [Invalid]
  • Agave virginica Mill.
  • Agave zonata Trel.
  • Aloe americana (L.) Crantz[3]

Təbii yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Təbii halda Meksikada yayılan çoxillik bitkidir.

Botaniki təsviri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şirəli, qalın yarpaqları bitkinin kök boğazından çıxaraq, sıx yarpaq yığımı əmələ gətirir. Yarpaqları boz-yaşıl rənglı, 2 m uzunluğunda, 20-25 sm enində olub, xətvari-neştərvaridir, uc hissəsi 3 sm. uzunluğunda hər iki tərəfi tikanlıdır. Yaşadığı dövrdə bir dəfə çiçək açır, çıçəkləmə qurtardıqdan sonra çoxlu kök pöhrələri əmələ gətirir və əsas bitki məhv olur. 20-25, bəzən isə 30-35 ildən sonra çiçək açır. Yarpaq yığımının mərkəzindən uzunluğu 10-12 m-ə qədər olan çiçək zoğu qalxır. Çiçək zoğunun ucunda 1 m uzunluğunda çoxlu sarımtıl zəngvari çiçəklər əmələ gəlir. Çiçəkləmə 8 aya qədər davam edir. Abşeron şəraitində yığılan aqava toxumları cücərmə qabiliyyətinə malik deyil, kök pöhrələri vasitəsi ilə asanlıqla çoxaldılır. Adətən toxumlar gövdənin altında cücərir.

Quraqlığa, küləyə işığa davamlı, qumlu, şoran torpaqlarda yaxşı bitir.

Azərbaycanda yayılması

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Bakıda, Sumqayıtda, Ələtdə, Qobustanda və digər rayonlarda yaşıllaşdırmada rast gəlinir.

Yaşıllaşdırmada, tək əkinlərdə istifadə edilir. Bir çox ölkələrdə yarpaqlarından kəndir istehsalında, gəmilərin hazırlanmasında istifadə edilir.

Məlumat mənbələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 323.
  2. Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. / red. U. Eggli, R. Nyffeler 2 2020. S. 45–48. ISBN 978-3-662-56486-8 doi:10.1007/978-3-662-56486-8
  3. Amerika aqavası:''The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)